MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Ecrimisil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR

Davacılar, mirasbırakandan intikal yoluyla paydaşı oldukları 10 parça taşınmazı, davalıların ekip biçmek ve kiralamak suretiyle kullandıklarını ileri sürerek ecrimisile karar verilmesini istemişlerdir.
Davalılar, taşınmazlarda davacıların hissesinin bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, verilen kesin süre içerisinde keşif masrafının yatırılmadığı gerekçesiyle davanın reddine dair verilen karar, davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, ecrimisil isteğine ilişkindir.
Bilindiği üzere 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren, 6100 Sayılı HMK"nin 114. madesinin "g" bendinde, gider ......ının yatırılmış olması dava şartları arasında sayılmış, Kanun"un 115. maddesinin 1. fıkrasında, mahkemenin bu koşulun mevcut olup olmadığını kendiliğinden araştıracağı, ikinci fıkrasında ise, bu şartın noksanlığı tespit edilirse davanın usulden reddine karar verileceği öngörülmüştür.
HMK"nin "........." başlıklı 120. maddesinin birinci fıkrası harç ve ......ların Bakanlıkça saptanacağı, dava açılırken mahkeme veznesine yatırılacağı, ......ın yeterli olmadığının anlaşılması durumunda davacıya iki haftalık kesin süre verileceği düzenlenmiştir.
"Delil ikamesi için ......" başlıklı HMK"nin 324. maddesinin birinci fıkrasında; "taraflardan her biri ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen ......ı, verilen kesin sürede yatırmak zorundadır. Taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse, gereken gideri yarı yarıya ...... olarak öderler" hükmü düzenlendikten sonra, ikinci fıkrasında; tarafların bu yükümlülüğü yerine getirmemeleri halinde talep ettikleri delilin ikamesinden vazgeçmiş sayılacakları öngörülmüştür.
Davaların kısa zamanda sonuçlandırılması, adaletin bir an önce tecellisi için, taraflarca veya mahkemelerce yapılması gereken bir kısım adli işlemler sürelere bağlanmıştır. Bu sürelerin bazılarını kanun bizzat belirlerken bir kısmını işin özelliğine, tarafların durumlarına göre belirlemesi için ......e bırakmıştır. Kanuni süreler açıkça belirtilen ayrıcalıklar dışında kesindir. Bu nedenle 6100 sayılı HMK"nin 90. (1086 sayılı HUMK"un 159.) maddesinde açık hükmünde belirtildiği gibi kanunun tayin ettiği süreler ...... tarafından azaltıp çoğaltılamaz. Buna karşın, 6100 sayılı HMK"nin 94. (1086 sayılı HUMK"un 163.) maddesine göre ......in belirlediği süreler ise kural olarak kesin değildir, bu takdirde verilen ikinci süre kesindir. Ancak, ...... kendi belirlediği sürenin kesin olduğuna da karar verebilir.Kesin sürenin tayin edilmesi halinde, karşı taraf yararına usuli kazanılmış hak doğacagı da kuşkusuzdur. Hemen belirtmek gerekir ki, ister kanun, isterse ...... tarafından tayin edilmiş olsun kesin süre içerisinde yerine getirilmeyen bir işlemin bu süre geçtikten sonra yerine getirilmesine yasal olanak yoktur.
Bunun yanında verilen süre yeterli, emredilen işler, gerekli ve yapılabilir nitelik taşımalı, ayrıca ...... süreye uyulmamanın sonuçlarını açıkca anlatmalı, tarafları uyarmalıdır. Öte yandan, kesin süre tarafların yanında ......i de bağlayacağından uyulmaması halinde gereği ...... tarafından hemen yerine getirilmelidir.
Somut olayda keşif yapılması yönünde kurulan ara kararın yukarıda açıklanan ilke ve usule uygun olduğunu söyleyebilme imkanı yoktur.
Şöyle ki; Mahkemece, 19.02.2015 günlü 2. oturumda keşif giderlerinin tek tek açıklandığı ancak davacıların ikame etmesi gereken meblağın tam olarak belirtilmeyerek davacılara, keşif tarihinden 1 hafta öncesine kadar masrafların ......... edilmesi için süre verildiği, 3. oturumda ise keşif giderlerinin kalem kalem belirlenerek davacıların ......... etmesi gerekli miktarın tam olarak belirlenmek suretiyle 2 haftalık kesin süre verildiği, ne var ki davacılar vekilinin anılan tarihli oturumda mazeretli olduğu ve mazeretinin kabul edildiği halde ara kararının kendisine tebliğ edilmeden 4. oturumda davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, Mahkemece keşif giderleri hakkında oluşturulan ara kararın ve kesin sürenin mazeret dilekçesi kabul edilen davacılar vekiline usulüne uygun şekilde tebliğ edilmesi, belirlenen kesin sürenin sonuçları hakkında tarafların uyarılması, ihtarata rağmen kesin sürenin gereğinin yerine getirilmemesi halinde HMK"nin 324. maddesi gereğince işlem yapılması aksi takdirde işin esasına girilerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenle davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden, Kabulüyle, hükmün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 04.12.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.