Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/976 Esas 2022/2361 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki karşılıklı görülen tazminat ve alacak davalarının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda; asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde, taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; 01/03/2008 başlangıç, 30/06/2010 bitiş tarihli kira sözleşmesi ile üç kattan oluşan binanın pansiyon olarak kullanılması amacıyla davalıya kiraya verildiğini, kiralananın sözleşme sonunda 16/08/2010 tarihinde tahliye edildikten sonra 18/08/2010 tarihinde yaptırılan tespite göre, kiralananda hor kullanma nedeniyle 6.743 TL zarar oluştuğunun belirlendiğini ileri sürerek, uğradığı zararın davalı tarafından tazminine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; davacı tarafından yaptırılan tespiti kabul etmediğini, kiralanana faydalı imalatlar yaptığını savunarak, davanın reddini istemiş, karşı davasında ise fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, kiralanana yaptığı imalatlar ve bu nedenle idareye ödediği bedeller nedeniyle şimdilik 5.000TL’nin davalıdan tahsilini istemiş, bozma kararından sonra dava değerini 22.317,58TL'ye artırmıştır.
Mahkemece, davalının faydalı giderlere ilişkin talebi yönünden ayrı bir dava açması gerektiği gerekçesiyle, asıl davanın kabulü ile 6,743TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, dair verilen karar, davalı tarafın temyizi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesinin 19/11/2015 tarihli ve 2014/14098 Esas 2015/10117 Karar sayılı kararıyla; "Davalının karşı dava yoluyla kiralanana iyileştirmeler yaptığını belirterek istemde bulunduğu anlaşıldığına göre, davalıya, karşı dava dilekçesini harçlandırılması için uygun bir süre verilip her iki istem birlikte değerlendirildikten sonra oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekir. " gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda mahkemece; asıl davada taşınmazda oluşan hor kullanma bedeli 6.743TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline; karşı davada, kira sözleşmesinin 10. maddesinde yer alan düzenleme ve TBK'nın 321. maddesi uyarınca davanın reddine karar verilmiş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre; taraf vekillerinin asıl ve karşı davaya yönelik sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 818 sayılı BK’nın 256. maddesi hükmü uyarınca, kiracı kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı Kanunun 266. maddesi gereğince kiralananı sözleşme sonunda aldığı hali ile kiraya verene teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp, münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur.
Davaya dayanak 01/03/2008 başlangıç - 30/06/2010 bitiş tarihli kira sözleşmesinin 16/08/2010 tarihi itibariyle taraflarca sona erdirilerek davalı tarafından kiralananın tahliye edildiği uyuşmazlık konusu değildir. Bundan sonra, davacı tarafından kiralananın hasarlı olduğuna ilişkin 18/08/2010 tarihli delil tespiti talebi üzerine düzenlenen raporda, kiralanandaki zarar miktarının 6.743TL olarak belirlendiği; yargılama sırasında inşaat mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen raporda ise tahliye tarihi itibariyle oluşan zarar 6.643 TL olup normal kullanım sonucu oluşan değer kaybının 1.018,35TL olduğu, dolayısıyla taşınmazda oluşan hesaplanan net zarar miktarının 5.623,65TL olduğu belirtilmiştir. Mahkemece, uyulan bozma kararında, hor kullanma tazminatı yönünden aksi yönde bir kanaat bildirilmediği gerekçesiyle 6.743TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiş ise de; karar, sair hususlar incelenmeksizin bozulduğundan, asıl davada, davacı lehine bu miktar bakımından kazanılmış hak oluştuğundan söz edilemez.
Bu itibarla, mahkemece kiracının hor kullanıma ilişkin zarardan sorumluluğuna dair, normal kullanımdan kaynaklı yıpranmalar dışında belirlenen hor kullanma bedellerinden yıpranma payı düşülerek hesaplanan 5.623,65TL yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru değildir.
Bundan ayrı Karşı davada; davacı kiracı, bozma kararı doğrultusunda dava dilekçesini ve ıslah dilekçesini borçlandırmış olup, davanın tümden reddine karar verilmiş olması nedeniyle ıslah edilen dava değeri üzerinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT uyarınca karşı davalı kiraya veren lehine nisbi vekalet ücreti olarak 3.347,63TL’ye hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile 1.740TL vekalet ücretine hükmedilmesi de doğru değildir.
Ne var ki yapılan bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması HUMK'nın 438/7. maddesi hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin asıl ve karşı davaya yönelik sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle asıl davaya yönelik hüküm fıkrasının (1), (3) ve (4) numaralı bentler ile karşı davaya yönelik hüküm fıkrasının (2) numara bendi çıkartılarak yerlerine sırasıyla;
"1) Davacı karşı davalının açmış olduğu davanın kısmen kabulü ile, 5.623,65TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı karşı davacıdan alınarak davacı karşı davalıya verilmesine,
3) Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 384,15TL karar ve ilam harcından peşin alınan 100,15TL harcın mahsubu ile bakiye 284TL harcın davalı karşı davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
4) Yapılan 8,60TL başvurma harcı, 100,15TL peşin harç, 628TL posta, davetiye ve bilirkişi ücretinden ibaret toplam 736,75TL yargılama giderinden ret ve kabul oranı dikkate alınarak hesaplanan 614,44TL'nin davalı karşı davacıdan alınıp, davacı karşı davalıya verilmesine, bakiyesinin davacı karşı davalı üzerinde bırakılmasına,";
"2- Davalı karşı davacı ... kendisini vekille temsil ettirdiğinden reddedilen kısım yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 3.347,63TL vekalet ücretinin davacı karşı davalı ...'dan tahsili ile davalı karşı davacıya ödenmesine," bentlerinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK’nın 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 16/03/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.