Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade
YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalı .... ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı vekili, davacının .... .... .... Şubesinde .... kartı dağıtımcısı olarak çalıştığını, .... şirketinin ise davalı şirkete işçi temin ettiğini davacının .... şirketinde sigortalı gösterildiğini, tüm emir ve talimatları .... Şirketinden aldığını, feshin geçerli nedene dayanmadığını belirterek muvazaa nedeniyle .... Şirketine işe iadesinie, işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesini talep etmiştir.
Davalı .... Şirketi vekili diğer davalı şirket tarafından müvekkili şirkete ihtiyaç duyulan uzmanlık alanında ve tecrübede personel temin edilerek hizmet verildiğini, davacının diğer şirket elemanı olup saha elemanı olarak belirli süreli sözleşme ile çalıştığını, iş güvencesinden yararlanamayacağını, davalı ... şirketi ise şirketin insan kaynakları şirketi olduğunu, aradaki sözleşmeye istinaden personel temin edildiğini, davacının iş akdinin projenin sona ermesi nedeniyle feshedildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacı işçi ile belirli süreli şekilde sözleşme yapmayı gerektirir şartlar bulunmadığından, sözleşmenin, belirsiz süreli sözleşme niteliğinde olduğunun kabulü gerektiği, davacının .... .... ..... Şubesinde .... Kartı dağıtımcısı olarak fiilen çalıştığı, davacı tarafından icra edilen işin niteliği ile tüm dosya kapsamı dikkate alındığında .... . . Ltd. Şti"nin asıl işveren konumunda bulunduğu; alt işveren olmadığı anlaşılan .... . . Ltd. Şti"ye yöneltilen davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiği; davalılar arasındaki hizmet alım ilişkisinin muvazaaya dayalı olduğu; işveren olan .... Ltd. Şti tarafından feshin geçerli nedenle yapıldığının ispatlanamadığı gerekçesiyle davalı ... Ltd. Şti."ne yönelik davanın husumetten reddine, yararına avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına ve davalı .... . . Ltd. Şti"ne yönelik davanın kabulüne karar verilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 2/6 maddesi uyarınca, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. Keza aynı maddenin 7. fıkrasına göre de “Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler.”
4857 sayılı İş Kanununun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötüniyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, pirim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır. Kanunun kullandığı “birlikte sorumluluk” deyiminden tam teselsülün, dolayısı ile müşterek ve müteselsil sorumluluğun anlaşılması gerekir.
Muvazaalı bir hukuki muamele ile üçüncü kişinin ızrar edilmesi ona karşı bir haksız eylem niteliğindedir. Üçüncü kişiler muvazaa nedeniyle hakları halele uğratıldığı takdirde haksız fiil sorumluluğuna dayanarak muvazaalı hukuki işlemi yapan taraftan zararının tazminini isteyebilir. Haksız fiil işleyen kimse uygun illiyet bağı çevresine giren bütün zararlardan sorumludur. Ayrıca muvazaa sebebiyle akdin hükümsüzlüğünün ileri sürülmesinin hakkın kötüye kullanılması sayılan hallerde muvazaa ileri sürülemez ise de muvazaanın tarafı olanların muvazaayı birbirlerine karşı ileri sürmeleri mümkündür.
Asıl işveren ve alt asıl işveren arasındaki sözleşmenin muvazaalı olması halinde, asıl işveren başlangıçtan beri gerçek işveren olduğundan, feshin geçersizliği ve işe iade davasının tarafı gerçek işveren ile muvazaalı işlemin diğer tarafı olan kişi veya kuruluşlar olmalı, işçi gerçek işverene ait işyerine iade edilmeli, işe iadenin mali sonuçlarından muvazaanın tarafı olan kişi veya kuruluşta gerçek işverenle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalıdır.
Somut olayda mahkemece davacının muvazaa nedeniyle asıl işveren işçisi sayılarak asıl işverene işe iadesi isabetli olup davalı .... ... .... Ltd. Şti."nin bu yöne dair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak muvazaanın tarafı olan .... İnsan Kaynakları Ltd. Şti. hakkında husumetten red kararı verilmesi isabetli olmamıştır. Bu yön kararı temyiz eden davalı .... ... .... Ltd. Şti"nin de hak alanını ilgilendirdiğinden .... İnsan Kaynakları Ltd. Şti.nin feshin geçersizliğine bağlı tazminatlardan asıl işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması gerekmektedir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3.maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının .... .. .... Ltd. Şti"ne ait işyerinde İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminatın davalılar müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak kaydı ile miktarının davacının kıdemi dikkate alınarak takdiren 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 29,20 TL harçtan peşin yatırılan 27,70 TL harcın tenzili ile bakiye 1,50 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine"ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 159,10 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı .... Gros .... . . Hiz. Tic. Ltd.Şti."ne iadesine, 30.03.2016 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi