16. Hukuk Dairesi 2016/16770 E. , 2020/4083 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
KANUN YOLU : TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında, .... Köyü çalışma alınında bulunan 104 ada 82 parsel sayılı 94.424,37 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu belirtilerek, ham toprak vasfıyla, davalı Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı ... irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak taşınmazın bir bölümü hakkında; davacı ... ise, tapu kaydı, irsen intikal, taksim ve kazandırcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, taşınmazın tamamına yönelik olarak, kadastro tespitinin iptali ile adlarına tescili istemiyle ayrı ayrı dava açmışlardır. Mahkemece dava dosyaları birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davaların kabulüne, çekişmeli taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile 10.10.2009 tarihli fen bilirkişi raporunda taralı alan olarak gösterilen 30.750,00 metrekarelik kısmın davacı ... adına, 10.06.2010 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 2.909,22 metrekarelik kısmın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, kalan bölümlerin tespit gibi tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, hükme esas alınan fen bilirkişi raporları ve haritalarında taralı olan ve (A) harfi ile gösterilen çekişmeli taşınmaz bölümlerinin, kadastro tespitinden önce yirmi yıldan fazla süre ile davacılar tarafından kullanıldığı kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Keşifte dinlenen tanık beyanları yetersiz ve soyut nitelikte olduğu halde hükme esas alınmış, 3 kişilik uzman ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmamış, çekişme konusu bölümün doğu tarafında dere bulunduğu halde keşif sırasında jeoloji bilirkişisi hazır bulundurulmamış, dosyaya iki adet hava fotoğrafı getirtildiği halde, bu fotoğraflar uzman jeodezi ve fotogrametri uzmanı tarafından incelenmeyip orman bilirkişi tarafından sadece orman yönüyle incelenmiş olup, söz konusu bu bilirkişi raporundada incelenen hava fotoğraflarından birinin hangi uçuş yılına ait olduğunun belli olmadığı, 1985 tarihli hava fotoğrafının ise dava konusu yeri kapsamadığı belirtildiği halde, çekişmeli taşınmazın hava ve uydu fotoğraflarında hangi nitelikte olduğu yöntemince tespit edilmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Müdürlüğü"nden, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar ise İl Kadastro Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulmalı, ardından taşınmaz başında fen bilirkişi, jeolog bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, kim tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, zilyetliğin kimden kime ve nasıl geçtiği gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmalı, yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli, tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenmeli, bilirkişi ve tanık sözleri, komşu taşınmazların tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli; teknik bilirkişiye, yerel bilirkişi ve tanıkların gösterdiği sınırlar haritasında işaret ettirilmeli; çekişmeli taşınmaza ilişkin, komşu taşınmazlarla mukayeseli mahkeme gözlemi tutanağa aynın yansıtılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ile komşu taşınmazların toprak yapısı mukayese edilmek suretiyle taşınmazın toprak yapısı ve niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, ve rapora taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş dava konusu 104 ada 82 parsel sayılı taşınmazın ham toprak niteliğindeki bölümleri ile dava konusu bölüm arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğraflarının eklenmesi istenilmeli; jeoloji mühendisi bilirkişiden, taşınmazın aktif dere yatağı içerisinde kalıp kalmadığı hususunda ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye hava ve uydu fotoğrafları üzerinden bilimsel yöntemlerle (hava fotoğrafı ve memleket haritası ile kadastro paftası ölçeği harita çizim programları aracılığıyla eşitlenerek, çekişmeli taşınmazın konumunun çevre parsellerle birlikte harita üzerinde gösterilmesi, hava fotoğrafları ile kadastro paftası çakıştırılıp stereoskop aletiyle incelenmesi suretiyle) inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazın tarım arazisi olarak ve ekonomik amacına uygun zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, e ksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.10.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.