Danıştay 8. Daire 2019/9316 Esas 2021/2207 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/9316
Karar No : 2021/2207


Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan(Davalı): … Valiliği
Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davacı) : …
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 11/07/2019 tarih ve E:2015/6225, K:2019/6857 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin açıklama eklenerek reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava; davacının kurucusu olduğu … Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezine yönelik yapılan soruşturmada, öğrencilere kurumda eğitim verilmiş gibi sahte belgeler düzenlenerek devletten haksız kazanç sağlandığından bahisle, 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 7. maddesi uyarınca 30 gün süreyle geçici olarak kapatılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, yapılan inceleme ve soruşturma sonucu, tanık olarak dinlenen velilerin ifadelerinden, toplanan bilgi ve belgelerden … Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi hakkındaki söz konusu iddiaların sübuta erdiği, anılan kurumda öğrencilere eğitim verilmiş gibi sahte belgeler düzenlenerek devletten haksız kazanç sağlandığının tespit edildiğinden bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olup; anılan karar, Dairemizin 11/07/2019 tarih ve E:2015/6225, K:2019/6857 sayılı kararıyla; davacının üzerine atılı fiili işlediğinin soruşturma dosyasında yer alan mevcut bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi neticesinde sabit olduğu, bu bakımdan, yeni oluşan hukuki durum dikkate alınarak, davalı idarece davacının eylemine uyan Kanunun ve ilgili Yönetmeliğin eski halinde düzenlenen fiilin, Kanun ve ilgili Yönetmeliğin yeni halinde düzenlenip düzenlenmediği ve/veya söz konusu fiil için daha hafif bir ceza öngörülüp öngörülmediğinin araştırılarak, eski ve yeni mevzuat hükümlerinden davacı lehine olanın uygulanması sureti ile yeniden bir işlem tesis edilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur.
Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararlar hakkında karar düzeltilmesi yoluna başvurulabilmesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
Ceza Hukukunun evrensel prensiplerinden olan "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi"; işlendiği zamanın hukuki normları uyarınca suç sayılan bir fiil sonradan yürürlüğe giren bir düzenleme ile suç olmaktan çıkarılmış bulunuyorsa veya sonradan yürürlüğe giren düzenleme suçun işlendiği zaman mevcut olan düzenlemeye göre suçlunun lehine ise, sonraki normun daha önce işlenmiş olan fiillere uygulanmasını öngörmektedir.
Kural olarak; idari işlemlerin yargısal denetimi tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmaktadır. Bu anlamda idari işlem niteliğindeki yaptırımının da tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal denetiminin yapılması gerekmekte ise de, ilke olarak suç ve cezadan lehe olan normun uygulanması kuralının bu yaptırımlar yönünden de geçerli olduğunun kabulü gerekmektedir.
Dolayısıyla, fiilin işlendiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat ile daha sonra yürürlüğe giren mevzuat hükümleri farklı ise; yaptırım uygulanacak olan kişilerin lehine olan mevzuat hükmü dikkate alınmalıdır.
Tesis edildiği tarih itibariyle uygulanıp tükenen işlemlere karşı, tesis edildiği tarih itibariyle iptali istemiyle açılan davaların hukuki denetimi yapılırken; "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi" yönünden disiplin hukuku ile ceza hukuku arasındaki benzerlik dikkate alındığında; lehe hükmün uygulanması yolunda verilen kararın, davacılara bir de idari para cezası uygulanması gerektiği şeklinde anlaşılmaması gerekmekte olup; "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi" sadece, davalı idarece aynı şirket yada kuruma daha sonraki fiillerinden kaynaklı sürekli kapatma cezası yolunda tesis edilen işlemlere yönelik olarak tekerrür hükümlerinin uygulanması halinde dikkate alınacaktır.
Bir başka anlatımla; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28. maddesi kapsamında yargı kararının uygulanmasına yönelik olarak; davalı idarece yeni bir işlem tesisi gerekmemekte olup; "lehe hükmün uygulanması" kuralı, 5580 sayılı Kanun'un 7. maddesinde yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 02/12/2016 tarihinden sonra özel öğretim kurumları tarafından, 5580 sayılı Kanun kapsamında geçici kapatmayı gerektiren fiillerin işlenmesi halinde, tekerrür hükümlerinin uygulanması yönünden dikkate alınacaktır.
Aksi durum mükerrer cezalandırma sonucu doğurur ki; bu durum, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 38. maddesine aykırılık teşkil eder.
İstemde bulunan tarafından öne sürülen düzeltme nedenleri sözü edilen maddede belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından karar düzeltme isteminin yukarıda yer alan açıklama ile reddine, karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 14/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.