Danıştay 5. Daire 2019/1484 Esas 2021/1060 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1484
Karar No : 2021/1060

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Üniversitesi Rektörlüğü / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:..., K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara Üniversitesi bünyesinde mühendis olarak görev yapan davacının, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 1. fıkrası ile 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 4. maddesinin 8. fıkrası ile değişik (d) bendi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin Üniversite Yönetim Kurulu'nun … tarih ve …sayılı kararının iptali ile uğradığı zararların tazminine ve 2.000.000,00-TL manevi tazminata hükmedilmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararında; davacının meslekten çıkarılması durumununun doğrudan kanun niteliğini taşıyan bir hukuki düzenleme olan, Kanun Hükmünde Kararname ile varlık kazandığı ve Kanun Hükmünde Kararnamede bu konuda idareye herhangi bir değerlendirme yapma ya da başka yönde işlem kurma olanağı tanınmadığının anlaşılmış olması karşısında, davacının hukuki durumunu etkileyen idari davaya konu olabilecek bir işlemin varlığından söz edilmesine olanak bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Beşinci Dairesinin 04/06/2018 tarih ve E:2017/11992, K:2018/14763 sayılı bozma kararına uyan …Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin (7083 sayılı kanun) eki listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına karşı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna başvurabileceği ve Komisyonun vereceği karara karşı da dava açabileceği, söz konusu Kanun Hükmünde Kararnameden önce çalıştığı kurum bünyesinde oluşturulan kurulun kararına karşı açtığı davanın sonuçlandırılması halinde, anılan yargı kararının Komisyonun vereceği kararı etkileyeceği gibi, Komisyon Kararına karşı açılacak davada verilecek kararı da etkileyeceği, öte yandan adı geçenin, 677 sayılı KHK (7083 sayılı kanun) ile gerçekleşen ihraç işlemine karşı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunduğu ve başvurusunun reddi üzerine … İdare Mahkemesinde E:… sayılı dosya ile dava açtığı dikkate alındığında uyuşmazlık hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerekirken davanın incelenmeksizin reddi yolunda karar verilmesinde hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle, davacının istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; dava konusu aynı olan … İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasıyla iş bu davanın birleştirilmesi talep edilerek dava konusu işlemin idari bir karar olduğu ve esasının incelenmesi gerektiği, davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı yönünde verilen kararın hukuka ve usule aykırı olduğu belirtilerek, … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : .Davalı idare tarafından; … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesince verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Ankara Üniversitesi bünyesinde mühendis olarak görev yapan davacının, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 1. fıkrası ile 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 4. maddesinin 8. fıkrası ile değişik (d) bendi uyarınca Üniversite Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile kamu görevinden çıkarılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali ile işlem nedeniyle uğradığı zararların tazminine ve 2.000.000,00-TL manevi tazminata hükmedilmesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
Öte yandan, davacı, 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle de kamu görevinden çıkarılmıştır.
Davacı tarafından, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı OHAL İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunulmuş, başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açmış olduğu dava ise … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari Dava Türleri Ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, iptal davalarının, "idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu, maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar" hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İptal davasının konularından birini oluşturan bireysel idari işlemler, belli kişiler üzerinde yeni bir hukuki durum yaratma veya değiştirme gibi sonuçlar doğurmakta olup, görevli ve yetkili yargı merciince bu işlemler iptal edilinceye veya işlemi tesis eden idarece geri alınıncaya, kaldırılıncaya, değiştirilinceye veya düzeltilinceye kadar hukuki geçerliliğini korumaktadır.
Bu durumda; davacının Kanun Hükmünde Kararname eki listede adına yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasının, davacının üniversite yönetim kurulu kararıyla kamu görevinden çıkarılmasına dair işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü ve bu işleme karşı açılan davada işin esasının incelenmesi gerektiği açıktır.
Buna karşın, belirtilen hususlar araştırılmadan, İdare Mahkemesince verilen davanın incelenmeksizin reddi yolundaki karara karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle incelenmeksizin reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılarak konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 14/04/2021 tarihinde, kesin olarak, oyçokluğuyla karar verildi.



(X)KARŞI OY :
Davacının temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.