Danıştay 5. Daire 2019/6010 Esas 2021/1039 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/6010
Karar No : 2021/1039

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Üniversitesi Rektörlüğü / …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Marmara Üniversitesi bünyesinde mühendis kadrosunda yapı işleri teknik şube müdürü ve gerçekleştirme görevlisi olarak görev yapan davacının,667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 4. maddesinin 1. fıkrasının, 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 4. maddesi ile değişik (d) bendi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin Üniversite Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının FETÖ/PDY terör örgütü ile irtibat ve iltisakının değerlendirilmesinin yapılması hususunda yetkili Üniversite Yönetim Kurulu Üyelerinin ortak kanaatleri doğrultusunda dava konusu işlemin tesis edildiği, dava konusu işlemden sonra davacının 22/10/2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile de kamu görevinden çıkarıldığı dikkate alındığında, davacı hakkında Üniversite Yönetim Kurulu'nca oyçokluğu ile verilmiş olan kamu görevinden çıkarma işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçeler ile davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Mahkemelerince yapılan 11/07/2019 tarihli ara kararı üzerine dosyaya ibraz edilen bilgi ve belgelere göre davacının, 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca kamu görevinden çıkarılması nedeniyle Olağanüstü Hal İşlemleri Komisyonuna başvuruda bulunduğu, başvuru dosyası hakkında inceleme sürecinin devam ettiğinin anlaşıldığı, bu durumda davacının başvurusunun kabul edilmesi durumunda göreve iade edileceğinden işbu davadaki dava açma amacına ulaşacağı, başvurusunun reddedilmesi durumunda ise Komisyon kararına karşı Ankara İdare Mahkemesi'nde dava açabileceğinden, bakılan dava hakkında karar verilmesine olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle, istinaf başvurusu kabul edilerek başvuruya konu İdare Mahkemesi kararı kaldırılmış ve dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacı aynı zamanda 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile de kamu görevinden çıkarılmış olduğundan Mahkemece davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir husus bulunmadığı, davanın açıldığı tarihteki haklılık durumu incelenmeden idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğu belirtilerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından; temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Marmara Üniversitesi bünyesinde mühendis kadrosunda yapı işleri teknik şube müdürü ve gerçekleştirme görevlisi olarak görev yapan davacının, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 4. maddesinin 1. fıkrasının, 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 4. maddesi ile değişik (d) bendi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
Öte yandan, davacı 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki listesinde ismine yer verilmek suretiyle de kamu görevinden çıkarılmış, buna ilişkin işleme karşı OHAL İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunmuş ve başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle … İdare Mahkemesinin … sayılı esasına kayden dava açmış olup, söz konusu dava ile ilgili yargılama sürecinin devam ettiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari Dava Türleri Ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, iptal davalarının, "idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu, maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar" olarak tanımlanmıştır, mezkur mevzuatın "Bağlantılı davalar" başlıklı 38. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Aynı maddi veya hukuki sebepten doğan ya da biri hakkında verilecek hüküm, diğerini etkileyecek nitelikte olan davalar bağlantılı davalardır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İptal davasının konularından birini oluşturan bireysel idari işlemler, belli kişiler üzerinde yeni bir hukuki durum yaratma veya değiştirme gibi sonuçlar doğurmakta olup, görevli ve yetkili yargı merciince bu işlemler iptal edilinceye veya işlemi tesis eden idarece geri alınıncaya, kaldırılıncaya, değiştirilinceye veya düzeltilinceye kadar hukuki geçerliliğini korumaktadır.
Bu durumda; davacının Kanun Hükmünde Kararname eki listede adına yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasının, davacının üniversite yönetim kurulu kararıyla kamu görevinden çıkarılmasına dair işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü ve bu işleme karşı açılan davada işin esasının incelenmesi gerektiği açıktır.
Öte yandan, bakılmakta olan dava ile OHAL İnceleme Komisyonu tarafından verilen karara karşı açılan davada verilecek kararın birbirini etkileyeceği açık olduğundan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38 ve devamı maddelerinde yer alan "bağlantılı davalara ilişkin hükümler" dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Buna karşın, belirtilen hususlar araştırılmadan ve yukarıda izah edildiği üzere 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38 ve devamı maddelerinde yer alan hükümlere göre bağlantı bulunup bulunmadığı değerlendirilmeden, İdare Mahkemesince verilen davanın reddi yolundaki karara karşı yapılan istinaf başvurusu kabul edilerek mahkeme kararının kaldırılmasına, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 14/04/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :

01/02/2018 tarih ve 7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 1. maddesinde, doğrudan kanun hükmünde kararname hükümleri ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulduğu belirtilmiş, anılan Kanun'un "Yargı denetimi" başlıklı 11. maddesinin 1. fıkrasında da; "Komisyon kararlarına karşı Hâkimler ve Savcılar Kurulunca belirlenecek Ankara idare mahkemelerinde ilgilinin en son görev yaptığı kurum veya kuruluş aleyhine iptal davası açılabilir. Bu davalarda ayrıca Cumhurbaşkanlığına ve Komisyona husumet yöneltilemez." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanun hükmü uyarınca da, Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından verilen kararlara karşı açılan davaların görüm ve çözümü için Hakimler ve Savcılar Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla … ve … İdare Mahkemelerinin, … tarih ve … sayılı kararıyla da … ve … İdare Mahkemelerinin, … tarih ve … sayılı kararıyla … İdare Mahkemesi, … tarih ve … sayılı kararıyla da … İdare Mahkemesi kurularak faaliyete geçirilmesine, … tarih ve … sayılı kararıyla da ..., ... ve …. İdare Mahkemelerinin faaliyete geçirilmesine karar verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuatın değerlendirilmesinden, … İdare Mahkemesinin yalnızca Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından verilen kararlara karşı açılan davaların görüm ve çözümü ile yetkilendirildiği görülmekte olup, davacının 667 sayılı Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararname'nin 4/1-d maddesi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin Üniversite Yönetim Kurulu işleminin iptali istemiyle açılan davanın … İdare Mahkemesince karara bağlanması mümkün olmadığından, bağlantı isteminin reddine karar verilmesi gerektiği görüşüyle, aksi yöndeki çoğunluk görüşüne katılmıyorum.



(XX)KARŞI OY :
Davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K: … sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.