22. Hukuk Dairesi 2013/36254 E. , 2015/11684 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, ücret farkı, ikramiye farkı ve ilave tediye farkı alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalıya ait iş yerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinde yer alan ücret artış düzenlemelerinin davacıya geç ve eksik uygulandığını belirterek, ücret, ilave tediye ve ikramiye fark alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, gerekli ödemelerin tam olarak yapıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, daha önce kesinleşmiş davada belirlenen yevmiye üzerinden sonra gelen toplu iş sözleşmesi artışları uygulanarak yapılan hesaplamaya dayanılarak talepler kısmen hüküm altına alınmıştır.
Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının daha önce işveren hakkında açtığı davada 31.10.2008 tarihine kadar olan dönem için toplu iş sözleşmelerinden doğan farklar belirlenmiş ve hüküm altına alınmıştır. Sözü edilen karar onanmak suretiyle kesinleşmiştir.
Davacı işçi belirtilen tarihindeki yevmiyesinin önceki kararla kesinleştiğini ileri sürerek bu defa izleyen dönem için fark isteklerde bulunmuştur. Her dava kendi içindeki delil durumuna göre değerlendirilmelidir. Önceki davada belirlenen yevmiye, kesinleşen davaya konu istekler bakımından hüküm ifade eder. Bu dava ise daha sonraki dönemi ilgilendirmekle işçinin hesaplamada esas alınacak başlangıç yevmiyesi tarafların iddia ve savunmaları kapsamında bu davadaki delil durumuna göre belirlenmelidir.
a-Temyize konu uyuşmazlıkta davacının mevsimlik geçici işçi olarak işe başlayıp 25.12.1992 tarihinde daimi kadroya alınmış olduğu anlaşılmaktadır. Dairemiz uygulamalarına göre, toplu iş sözleşmesinde yer alan kıdem terfi, sadece daimi işçilere uygulanabilmektedir. Mahkemece yeniden bilirkişi raporu alınmalı, davacının yevmiyesi toplu iş sözleşmesi ek 1/b cetvele göre doğru şekilde tespit edildikten sonra, daimi kadroya geçişten itibaren kıdem terfi uygulanmak suretiyle bu davanın konusu döneme getirilmek suretiyle hesaplama yapılmalıdır.
b-Diğer taraftan yedinci dönem toplu iş sözleşmesine dayalı ikinci yıl ikinci altı aylık ücretin tespiti uyuşmazlık konusudur. 01.01.1990-31.12.1991 yürürlük süreli yedinci dönem toplu iş sözleşmesinin ücret zammını düzenleyen 40/11-c maddesinde, toplu iş sözleşmesinin ikinci yılında gerçekleşecek Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü"nün (1987-100 bazlı) Kentsel Yerler Tüketici Eşya Fiyatları Türkiye Geneli endeks artış oranı (Aralık 1991 endeks sayısı/Aralık 1990 endeks sayısı) % 45"i aştığı takdirde aşan kısım 01.01.1992 tarihi itibariyle yeni dönem toplu iş sözleşmesinde dikkate alınacaktır, düzenlemesi yer almaktadır. 01.01.1992-31.12.1992 yürürlük süreli 8. dönem toplu iş sözleşmesinin yine ücret zammına ilişkin 40/1 maddesinde ise, toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihinden önce iş yerinde çalışan sendika üyesi işçilerin 31.12.1991 tarihindeki günlük ücretlerine 01.01.1992 tarihinden geçerli olmak üzere % 50 oranında zam yapıldığı düzenlenmiştir. Görüldüğü üzere sekizinci dönem toplu iş sözleşmesi ile yedinci dönem toplu iş sözleşmesinin 40/11-c maddesinde ifade edilen enflasyon farkı dikkate alınarak ücretlere zam yapılmıştır. Bu durumda yedinci dönem toplu iş sözleşmesine göre ücret zammı olarak % 26,1 artış oranının uygulanması hatalı olup, davacının 31.12.1991 tarihindeki ücretine ayrıca bir endeks sayısı eklemesi yapılmaması gereklidir. Mahkemece belirtilen şekilde hesaplama yaptırılarak fark alacak doğup doğmadığı tespit edilmeli, daha önce açılan davadaki hesaplamalarla bağlı olmaksızın bu davadaki iddia ve savunma ile mevcut delil durumuna göre bir karar verilmelidir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 26.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.