Danıştay 12. Daire 2021/3151 Esas 2021/1886 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3151
Karar No : 2021/1886

TEMYİZ EDENLER :
1- DAVALI : ...Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

2- MÜDAHİL (DAVALI YANINDA): ... Sendikası (...-SEN)
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...'nu temsilen ...Sendikası (...- SEN)
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Mamak Belediye Başkanlığı ile ... Sendikası (...SEN) arasında 15/07/2019 - 31/12/2019 tarihleri arasında geçerli olmak üzere imzalanan Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesinin "Sözleşmenin Kapsamı ve Yararlanma Koşulları" başlıklı 5. maddesinin (b) ve (c) bentleri ile "Sosyal Denge Tazminatına Engel Haller" başlıklı 7. maddesinin (b), (c), (d) ve (e) bentlerinin iptali ile dayanışma aidatı adı altında yapılan kesintilerin yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla, Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesinin 5. maddesinin (b) ve (c) bentleri bakımından yapılan incelemede; sosyal denge sözleşmesinde taraf olan sendikanın dışında kalan sendikaların üyesi olan ve hiçbir sendikaya üye olmayan kamu görevlilerinden dayanışma aidatı veya başka adlar altında farklı oranlar üzerinden ödenti (aidat) alınmasına ilişkin hükümlerin, sosyal denge tazminatının ödenmesinde aynı kadro veya pozisyonlarda bulunan kamu görevlileri arasında ayrım (eşitsizlik) yaratacağı açık olduğundan, anılan düzenlemelerde hukuka uygunluk bulunmadığı; Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesinin 7. maddesinin (b), (c), (d) ve (e) bentleri bakımından yapılan incelemede ise; Disiplin cezasına konu eylemler için uygulanacak yaptırımlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda belirtilmiş olup, memurun işlediği ve Kanun'da sayılan disiplin suçları nedeniyle yine Kanun'da öngörülen cezaların dışında başka bir ceza ile cezalandırılmasının mümkün olmadığı, çalışanların ekonomik durumlarının iyileştirilmesi, ekonomik ve sosyal seviyelerinin yükseltilmesi amaçlarına yönelik olarak verilmesi öngörülen sosyal denge tazminatının öncelikle bir ayrıma gidilmeksizin tüm çalışanlara belirli koşullarda ödenmesi gerekmekte olup, davalı idarede çalışan kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödemesinin dayanağı olan mevzuatta yer verilmeyen kısıtlamaların sözleşme hükümlerine konularak personelin bu parasal haktan yoksun bırakılmasında da hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesinin 5. maddesinin (b) ve (c) bentleri ile 7. maddesinin (b), (c), (d) ve (e) bentlerinin iptaline, davacıdan yapılan kesintilerin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, dava konusu düzenlemeler hukuka uygun olduğundan istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesinin bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı idare yanında müdahil tarafından, davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği, Toplu Sözleşme'nin kanunen yapılmak zorunda olup sosyal denge sözleşmesi yapılmasının ise zorunluluğunun olmadığı, idarenin sözleşme imzalamakta serbest olduğu, idarenin sözleşme yapmak bakımından serbest olduğu konuda, kendine özgü yararlanma şartı getirmesinin ya da uygulamasının da hukuka uygun olduğu, istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Davalının temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle reddine, davalı yanında müdahilin temyiz isteminin ise, incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Davalı İdarenin temyiz istemi yönünden;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'un "Temyiz dilekçesi" başlıklı 48. maddesinin 6. fıkrasında; temyiz isteminin kanuni süre geçtikten sonra yapılması veya kesin bir karar hakkında olması halinde de kararı veren merci tarafından temyiz isteminin reddine karar verileceği, aynı maddenin 7. fıkrasında ise; temyizin kanuni süre içinde yapılmadığı hususunun dosyanın gönderildiği Danıştayın ilgili dairesi ve kurulunca saptanması hallerinde de altıncı fıkrada sözü edilen kararların Danıştayın ilgili dairesi ve kurulunca kesin olarak verileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararı ile; dava konusu Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesinin 5. maddesinin (b) ve (c) bentleri ile 7. maddesinin (b), (c), (d) ve (e) bentlerinin iptaline, davacıdan yapılan kesintilerin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verildiği, davalı idare tarafından, bu karara karşı istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, istinaf başvurusunun reddine karar verildiği, bu kararın davalı idareye 19/01/2021 tarihinde tebliğ edildiği, anılan Kanun hükmü uyarınca kararın en geç 18/02/2021 mesai bitimine kadar temyiz edilmesi gerekmekte iken, davalı idare vekili tarafından 26/02/2021 tarihinde kayda giren dilekçe ile temyiz isteminde bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, davalı idarenin temyiz isteminin süreaşımı nedeniyle incelenmesine olanak bulunmamaktadır.

Davalı yanında müdahilin temyiz istemine gelince;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin atıf yaptığı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 66. maddesinde, "Üçüncü kişi, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, fer'i müdahil olarak davada yer alabilir." hükmüne; "Fer’î müdahilin durumu" başlıklı 68. maddesinde; müdahale talebinin kabulü halinde müdahilin, davayı ancak bulunduğu noktadan itibaren takip edebileceği; müdahilin, yanında katıldığı tarafın yararına olan iddia veya savunma vasıtalarını ileri sürebileceği; onun işlem ve açıklamalarına aykırı olmayan her türlü usul işlemlerini yapabileceği hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen müdahaleye ilişkin hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden; müdahilin, davanın tarafından bağımsız istekte bulunamayacağı, yalnızca tarafın davadaki istemine yardımcı olacak kimi açıklamalar yapabileceği ve bu konularda hukuki yardımda bulunabileceği, davaya taraf olandan bağımsız olarak tek başına kanun yollarına başvuramayacağı sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda; müdahilin yanında yer aldığı davalı tarafından süresi içinde temyiz isteminde bulunulmamış olması karşısında, müdahilin yanında katıldığı tarafla birlikte hareket etme koşulunun gerçekleşmemesi nedeniyle, temyiz isteminin incelenmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin SÜRE AŞIMI NEDENİYLE REDDİNE,
2. Davalı yanında müdahilin temyiz isteminin İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına ve kullanılmayan ...-TL yürütmenin durdurulmasına ilişkin harcın davalı idareye iadesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın .... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 14/04/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.