Mahkemesi : İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti ile 29.10.2007 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, mülga 506 sayılı Kanunun 79. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı, 0/08/1976-10/03/1977 tarihleri arasında davalı işveren nezdinde geçen çalışmalarının tespiti ile 29/10/2007 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanmasını istemiştir. Davacının, 10.08.1976 tarihli ...- ... adlı davalı işverence usulünce düzenlenerek Kurum’a intikal eden bir işe giriş bildirgesi mevcuttur. Davacının, şahsi dosyasının bulunduğu ...i’nin yazısına göre, 10.08.1976 tarihli işe giriş bildirgesinin düzenlendiği yerin ... olması sebebiyle bu işyeri ile ilgili kayıtlara erişilemediğini bildirmeleri üzerine, ... Merkezi ile yapılan yazışmalarda, böyle bir işverene ait kayda ulaşılamadığı belirtilmiştir. Davacının, hizmet cetvelinde görülen 14.03.1977 tarih sonrası bildirimlerinin yapıldığı, işyerine ait 14.03.1977 tarihli işe giriş bildirgesinde, davacının, daha önce çalıştığı işyerinin, davalı işverene ait olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca, davalı işveren katıldığı ilk celse de davacının çalışmalarını kabul etmiştir. İşe giriş bildirgesinde davalının adının, ...olduğu oysa beyanda bulunan kişinin ... olduğu anlaşılmıştır. Her ne kadar davalı işveren beyanında , isminin daha sonra ...Olarak idarece düzeltildiğini beyan etmiş ise de bu hususun doğruluğu da araştırılmamıştır. Mahkemece ise, hizmet
./..
tespitine yönelik davanın reddine dair karar verilmiş iken yaşlılık aylığı bağlanması talebine ilişkin olumlu ya da olumsuz bir kararın verilmediği belirgindir. Mahkemenin kabulü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Mahkemece yapılacak iş, davacının çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; davacının çalışmaları ile ilgili olarak işe giriş bildirgesinde yer alan 11302 işyeri numarası üzerinden yeniden Kurum’a sorularak, böyle bir işyerinin olup olmadığı araştırılmalı, bu işyeri numarası ile ilgili tüm belgelerin( kapsam tarihleri, dönem bordroları, müfettiş raporları vs), davalı Kurumdan, puantaj kayıtları ve ücret tediye bordrolarının asılları işverenden getirtilmeli, iş bu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın davacıya aidiyeti davacı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine davacı tarafından hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanması için davacıya delilleri sorulmalı; şayet davalı Kurumca bu işyeri ile ilgili belgelere ulaşılamazsa, davalı işverenin vergi kaydı, ticaret sicil ve oda kaydı olup olmadığı sorulmalı , dava konusu dönemde faal bir işyerinin bulunup bulunmadığı açıklığa kavuşmalı, resen araştırma ilkesi doğrultusunda; davalı Kuruma verilmiş dönem bordroları bulunması halinde kayden çalışması görünen ve uyuşmazlığa konu dönemi kapsar şekilde çalışması bulunan tanıklardan kanaat edinmeye yetecek kadarının re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bordro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; davalı işverenin, isim değişikliği yapıp yapmadığı irdelenmeli, yaşlılık aylığı bağlanması talebi ile ilgili olumlu-olumsuz bir hüküm tesis edilmeli ve toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 01.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.