Danıştay 13. Daire 2017/544 Esas 2021/1338 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2017/544
Karar No : 2021/1338

DAVACI : … Elektrik Perakende Satış A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …
DAVALI : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
05/01/2017 tarih ve 29939 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'in;
i) 1. maddesinin,
ii) 3. maddesinin Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in 10. maddesinin 4. fıkrasının (c) ve (ç) bentlerinde değişiklik yapan kısmının,
iii) 5. maddesinin Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in 17. maddesinin 1. fıkrasında değişiklik yapan (13) numaralı formül ile "A" düzeltme katsayısına ilişkin kısmının iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI …'UN DÜŞÜNCESİ : Dava, davacı şirket tarafından; 05/01/2017 gün ve 29939 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'in 1. maddesinin, 3. maddesinin, esas Tebliğ'in 10. maddesinin 4-c ve 4-ç bentlerini değiştiren kısmının ve 5. maddesinde öngörülen 13 numaralı formülün ve "A" düzeltme katsayısına ilişkin eklemenin iptali istemi ile açılmış, dava dilekçesinde ileri sürülen iddialarla sınırlı olarak işin gereği düşünülmüştür.
Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği'nin "Amaç" başlıklı 1. maddesinde; "Bu Yönetmeliğin amacı; elektrik piyasasında düzenlemeye tâbi tarifelerin hazırlanmasına, incelenmesine, değerlendirilmesine, değiştirilmesine ve onaylanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir." hükmü; 10. maddesinde ise; "Perakende satış fiyatı, görevli tedarik şirketlerinin serbest olmayan tüketicilere yönelik perakende satış faaliyetlerini yürütebilmesi için gerekli olan maliyetlerden hareketle belirlenir. Bu kapsamda; perakende satış fiyatının belirlenmesinde, faaliyetin yürütülmesi için gerekli olan faturalama ve müşteri hizmetleri maliyeti, perakende satış hizmet maliyeti vb. yatırım harcamaları ve/veya işletme giderleri, enerji tedarik maliyetleri ile maruz kalınan risklerden hareketle belirlenen sektörel brüt kâr marjı gibi perakende satış faaliyetinin yürütülmesi kapsamındaki tüm maliyet ve hizmetleri karşılayacak bedeller 30/12/2015 tarihli ve 29578 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde dikkate alınır. Perakende satış fiyatları; tüketicilerin bağlantı durumu, tüketim miktarı ve kullanım amacı gibi ölçütler esas alınarak farklılaştırılabilir. Perakende satış tarifesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar görevli tedarik şirketlerinin önerileri de dikkate alınarak, Kurul tarafından belirlenir. Söz konusu usul ve esaslar tüm görevli tedarik şirketleri için ortak belirlenebileceği gibi, her bir görevli tedarik şirketi için ayrı ayrı da belirlenebilir." hükmü yer almaktadır.
Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ 30/12/2015 günlü ve 29578 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak 01/01/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Tebliğ hükümlerinde, 05/01/2017 gün ve 29939 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile değişiklikler yapılmış ve yapılan bu değişikliklerin bazıları bu davaya konu edilmiştir.
05/01/2017 gün ve 29939 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'in, davaya konu edilen;
1. maddesinde; 30/12/2015 tarihli ve 29578 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğin 4. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (k) bendi eklenmiş, diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiş ve mevcut (p) bendi teselsül sonrası (r) bendi olmak üzere aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"k) Net satış hasılatı: Toplam satış hasılatından Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi, organize toptan satış piyasasında yapılan enerji satışları, dengeden sorumlu grup içi satışları, alınan destekleme tutarlarının düşülmesi suretiyle yeniden hesaplanan tutarı,"
"r) Tahsilat riski: Görevli tedarik şirketinin şüpheli ticarî alacak karşılık giderlerinden, ticarî alacaklarla ilgili konusu kalmayan karşılık gelirlerinin düşülmesi ile bulunan tutarların, net satış hasılatına oranını";
3. maddesinde; aynı Tebliğin 10. maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(4) Kontrol edilemeyen işletme giderleri, tutarı şirket tarafından kontrol edilemeyen ve PS faaliyeti kapsamında oluşan işletme giderleridir. Aşağıdaki işletme giderleri bu kapsamda değerlendirilir:
(...)
c) Azami olarak sabit işletme giderinin %10’u olmak üzere 01/01/2016 tarihinden itibaren yapılan yatırımlarla ilgili mali mevzuat kapsamında oluşan amortisman giderleri.
ç) Şüpheli ticarî alacak karşılık giderlerine ilişkin olarak; her bir görevli tedarik şirketinin tahsilat riski ile ülke tahsilat riskinin ortalamasının ilgili şirketin net satış hasılatı ile çarpılması suretiyle bulunan tutar, kontrol edilemeyen işletme gideri kapsamında dikkate alınır. Hesaplamalara esas ülke tahsilat riski ortalaması %1’i aşamaz. Bu oranın aşılması hâlinde aşan kısım hesaplamalarda dikkate alınmaz.";
5. maddesinde; aynı Tebliğin 17. maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(1) Görevli tedarik şirketinin d perakende satış tarife dönemi için enerji tedarik maliyeti (ETMd) aşağıdaki eşitlikler (11), (12), (13), (14), (15) ve (16)’ya göre hesaplanır:
¸ (13)
A: a1 ve a2 Kurul tarafından belirlenmek üzere, d perakende satış tarife döneminin u uzlaştırma dönemi için gün öncesi piyasasında enerji alınması durumunda (1-a1), satılması durumunda (1+a2) olan düzeltme katsayısını, gösterir." ibareleri yer almaktadır.
Dava konusu Tebliğ değişikliğinin 1. maddesi uyarınca, esas Tebliğ'in 4. maddesinde değişiklik yapılmış ve maddeye "Net Satış Hasılatı" tanımı eklenmiştir. Bu nedenle Tahsilat Riski tanımı da, Net Satış Hasılatını dikkate alacak şekilde değiştirilmiştir.
"Tahsilat Riski" Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ uyarınca şüpheli ticarî alacakların hesaplanmasında kullanmaktadır. "Şüpheli Ticarî Alacaklar" görevli tedarik şirketlerinin tarifelerinin belirlenmesinde dikkate alınan kalemlerden biridir.
Tebliğ değişikliği ile, Net Satış Hasılatı ve Tahsilat Riski tanımları ile öngörülen hükümler, Şüpheli Ticarî Alacakların kapsamında bulunması zorunlu olan sistem kullanım bedeli, vergi ve fonlar gibi tutarların kapsam dışı bırakılmasına yol açmaktadır.
Bu tutarlar, görevli tedarik şirketlerinin müşterileri tarafından fatura ödemesi yapılmaması durumunda, tahsil edilemeyen ve görevli tedarik şirketlerinin katlanmak zorunda kaldığı tutarlardır. Diğer bir anlatımla, bu tutarlar, görevli tedarik şirketleri tarafından tüketiciden tahsil edilen ve doğrudan ilgili kurum ve kuruluşlara iletilen tutarlardır. Görevli tedarik şirketlerinin müşterileri tarafından fatura ödemesi yapılmaması durumunda bile söz konusu bedeller görevli tedarik şirketleri tarafından ilgili mevzuat kapsamında süresi içinde doğrudan söz konusu kurum ve kuruluşlara iletilmektedir. Bu nedenle, söz konusu bedellerin de şüpheli alacak kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Net Satış Hasılatı tanımında, görevli tedarik şirketlerinin müşterileri tarafından fatura ödemesi yapılmaması durumunda bile yukarıda belirtilen, görevli tedarik şirketleri tarafından ilgili mevzuat kapsamında süresi içinde doğrudan söz konusu kurum ve kuruluşlara iletilmesi zorunlu olan tutarların da belirtilmesi gerekmektedir.
Davacının, uyuşmazlığın diğer hususlara yönelik iddialarında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ'in 1. maddesinin iptali, diğer kısımlara ilişkin olarak davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce duruşma için taraflara önceden bildirilen 18/02/2020 tarihinde, davacı vekili Av. … ve davalı idare vekili Av. …'un geldikleri, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Aynı gün verilen ara kararı gereğinin yerine getirildiği görülerek dava dosyası incelenip, gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
USUL YÖNÜNDEN:
17/11/2020 tarih ve 31307 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan ve 01/01/2021 tarihinde yürürlüğe giren Perakende Satış Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in 24. maddesinin birinci fıkrası uyarınca Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.
Dava konusu Tebliğ değişikliği ile Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'de değişiklik yapıldığı, söz konusu Tebliğ'in 17/11/2020 tarihinde yürürlükten kaldırıldığı, davacı tarafından herhangi bir uygulama işleminin de iptalinin istenmediği, bu hâliyle davanın konusunun kalmadığı anlaşıldığından, konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. KONUSU KALMAYAN DAVA HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5….-TL vekâlet ücretinin davanın açılmasına sebebiyet veren davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 14/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.