Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/1357 Esas 2022/1719 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Asliye Ceza Mahkemesi
Suç : Taksirle öldürme
Hüküm : Tüm sanıklara hakkında ayrı ayrı; TCK’nın 85/1, 62/1, 52/2-4
maddeleri uyarınca mahkumiyet


Taksirle öldürme suçundan sanıkların mahkumiyetine ilişkin hüküm, sanıklar Sanıklar ..., ... ve ... müdafii ve sanık ... tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Olayın meydana geldiği, Sarsılmaz Silah Sanayi A.Ş.ye ait silah fabrikasında sanık ...’in tabanca montaj atölye sorumlusu, sanık ...’un bakım ve onarım müdürü, sanık ...’in kalite güvence müdürü, sanık ...’ın ise silah fabrikasının müdürü olarak görev yaptığı;
Olay günü saat 10:40 sıralarında, montajı tamamlanan tabancaların test atışlarının yapılması için, tabanca atış odasının sorumlusu olan sanık ... ve silahların performansını kontrol etmekle görevli olan kalite güvence müdürü sanık ..., montaj elemanı olan ve silahların şarjörlerine mermi basmakla görevlendirilen ... ve test atıcısı olan ölen ... ile birlikte 16 metre genişliğindeki tabanca montaj atölyesi içinde bulunan, kapalı test atış odasına gittikleri, atış odasında saat 11:00 sıralarında büyük bir patlama meydana geldiği, patlama neticesinde sanıklar... ve ...’ın açık olan oda kapısından kendilerini dışarı attıkları, odanın ikinci bölümünde atış poligonu önünde bulunan ve atış yapan ...’in çıkan yangında tamamen yanarak öldüğü, ... ve sanıklar... ile ...’ın yaralandığı olayda;
Olay yeri inceleme ekiplerinin tespitlerine göre; silah montaj atölyesinin iki bölümden oluştuğu, sanıklar... ve ...’ın bulunduğu yaklaşık 9 metrekarelik bölümün birinci bölüm, 12 metrekarelik bölümün ikinci bölüm, iki bölüm arasında duvar, bu duvar üzerinde mermi tuzağı kazanına denk gelen bölümünde atış mazgalı ve hemen yanında ise kurşun geçirmez cam olduğu, bu camın patlamanın etkisi ile parçalanmış ve yanmış olduğu, oda içerisinde üç metre eninde ve 2 metre yüksekliğinde atış kazanı bulunduğu, özel bir kazan olduğu için atış kazanı içine düşen kurşunların geri sekmediği ve kazan içindeçark sistemi sayesinde parçalanarak hurda halinde kazanın alt kısmında bulunan kovanın içine düştüğü, 87 adet yanmış tabanca olduğu, yerde yanmış şarjörlerin bulunduğu tespitlerine yer verildiği;
Soruşturma aşamasında alınan 30.07.2009 tarihli iki bomba uzmanı, 1 balistik uzmanı ve bir kimya uzmanından oluşan teknik heyetten oluşan bilirkişi raporunda; olayın atış odasında yapılan çok sayıda atış sonrası biriken, barut gazı basıncının neden olduğu, namlu ağzı alevi veya mermi çekirdeğinin, mermi tuzağı kazanına çarpması sonucu oluşan kıvılcım sonucu tutuşan gazın parlaması sonucu meydana geldiği, odada barut gazının tahliye edilmesi için havalandırma bacası ve hortumlarının bulunduğu ve yangından dolayı baca ve hortumların parçalanmış ve yanmış durumda oldukları, bunların olay öncesi çalışıp çalışmadıklarının tespitinin mümkün bulunmadığı, odada yanmış şekilde 87 adet tabancanın bulunduğu, her bir tabanca ile 15 adet fişek kullanılarak test atışlarının yapıldığı dikkate alındığında, olay günü 1300 civarında atış yapıldığı sunucuna varıldığı teknik tespiti yapılmıştır.
Sanıklar ..., ..., ... ve ... haklarındaki mahkumiyet hükmüne yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Soruşturma ve kovuşturma aşamasında alınan tüm bilirkişi raporlarında; olayın oluş şeklinden atış odasında olay günü itibariyle havalandırma sisteminin çalışır halde olmadığı veya sistemin yetersiz olduğu, havalandırma bacasının ve havalandırma sisteminin atış kazanına ait olması gerektiği, atış odasındaki yanmamış atık barut toz zerreciklerinin iyi derecede temizlenmediği, mermilerin düştüğü kazan teçhizatının ve güvenlik tedbirlerinin uygulanıp uygulanmadığına ilişkin denetimin yetersiz olduğu, atış kazanında her zaman barut gazının birikeceği, bu nedenle kara barut yerine, dumansız barutun kullanılması gerektiği, atış odası ve atış kazanı sisteminin çok iye projelendirilmesi gerektiği, oluşan barut gazlarını tahliye edecek sistemin kurulması gerektiği, sözkonusu olay yerinde, test atışlarının yapıldığı poligonda barut gazlarının birikmesini önleyici gerekli ve yeterli tedbirlerin alınmadığı, anlaşılmakla;
Sanıkların kusurlarının tespitinde, dosya içerisinde yer alan görev tanımlamalarındaki yetki ve sorumlulukları incelendiğinde;
Sarsılmaz silah Fabrikasının “Görev Tanımlama Formu” na göre; fabrika müdürü sanık ...’ın, planlama ve koordinasyon yükümlülüğü bulunduğu, bölümlerdeki işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili düzenlemeleri uygulatma ve takibini yapma görevlerinin bulunduğu;
Bakım ve Onarım müdürü olan sanık ...’un; üretim devamlılığı, yüksek verimlilik ve maksimum kalite sağlanması, güvenlik koşullarının uygulanması ve üretim dışı tüm ekipmanların revizyon, bakım ve tamiratının yürütülmesinden ve periyodik bakımları planlamakla sorumlu olduğu;
Kalite güvence müdür olarak görev yapan sanık ...’in “Görev Tanımlama Formuna” göre, şirketi kalite konusunda temsil ettiği, iç kalite çalışmalarını planlamakla, müşterilerle bizzat temas kurmakla, müşteri memnuniyetini etkileyecek kriterler belirlemekle ve bütün ölçü aletlerinin, test ekipmanlarının ve muayene aletlerinin tanımlanmasını ve takip edilmesini sağlamakla yükümlü olduğu; olay günü de montajı tamamlanan silahların performansını kontrol etmek amacı ile test atış odasında bulunduğu, kalite denetimi sırasında oluşan atıkların nasıl giderildiğini bilmek ve izlemek zorunda olması,
Montaj formeni olan ...’in, üretim alanını ve makinelerin temizlik ve düzeninini sağlamak, iş sağlığı ve işçi güvenliği kurallarına uyulmasını ve malzemelerinin amacına uygun kullanılmasını sağlamakla görevli olduğu, nitekim tüm ifadelerinde de, 10 yıldır tabanca ve montaj atölyesi sorumlusu olduğu, ölen kişinin kendi sorumluluğunda çalıştığı, oda içinde havalandırma sisteminin bulunduğu, atış yapan kişiye ve odada bulunanlara standart gereği çelik yelek, kulaklık, gözlük ve miğfer verildiği, tabanca montaj atölyesinde çalışan herkesin test atışı yapmaya yetkili olduğu, ölen ...’in de 2 yıldır fabrikada çalıştığı, atölyenin bakımından, temizliğinden ve havalandırılmasından kendisinin sorumlu olduğu şeklindeki ifadeleri de dikkate alındığında sanıklar ..., ..., ... ve ...’in ---İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünün 191 ve 200. maddelerine göre; iş yerlerindeki cihaz, alet ve tesislerden çıkan toz, duman, buğu, ısı, gaz, çalışılan ortama yayılmadan, uygun aspirasyon tesisatı ile çıktığı yerden emilerek dışarı atılacaktır. Aspirasyon tesisatının günlük bakım ve temizliği ile üç ayda bir de genel kontrol temizliği yapılacak ve onarımlardan sonra, tesisatın kuruluş karakteristiği bozulmayacaktır. Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddeler Tüzüğünün 15. maddesine göre, tehlikeli ve zararlı olan çeşitli kimyasal maddelerin, işyeri havasında bulunan miktarları, belli ve gerekli zaman aralıkları içinde ölçülecek, olması gereken en çok miktardan fazla olup olmadığı saptanacak ve işyeri havalandırma tesisatı yeterlik bakımından yetkili elemanlarca kontrol edilmesi gerekecektir. Yine İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmeliğin Ek:1 6. maddesine göre, kapalı işyerlerinde çalışanların yaptıkları işe göre ihtiyaç duyacakları temiz hava bulunması sağlanacaktır. Cebri havalandırma sistemi kullanıldığında sistemin her zaman çalışır durumda olması sağlanacaktır. Havalandırma sistemi çalışmadığı anda ise arızayı bildiren uyarı sistemi bulunacaktır. Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkındaki Yönetmeliğin 5.maddesine göre işveren çalışanları korumak için yapılan işlemlerin doğasına uygun olan teknik ve organizasyona yönelik önlemleri alacaktır. Alınan önlemler ve tedbirler düzenli aralıklarla yeniden gözden geçirilecektir. İş Kanunun 77. maddesine göre, işverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, alınan önlemlere uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri mesleki riskler konusunda bilgilendirmek ve iş sağlığı ve güvenliği eğitimi vermek zorundadırlar.”--- hükümlerine aykırı hareketleri, olay yerinde, test atışlarının yapıldığı poligonda barut gazlarının birikmesini önleyici gerekli ve yeterli tedbirleri aldırmamaları veye almamaları nedeni ile asli kusurlu oldukları sonucuna varıldığından, mahkemenin bu sanıklar yönünden verdiği mahkumiyet kararında ve ceza miktarında bir isabetsizlik görülmemiştir.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık ..., ... ve ... müdafinin sanıkların kusuru bulunmadığına, tüm kusurun odanın bakım ve temizliğinden sorumlu olan sanık ...’a ait olduğuna, sanıklar hakkında fazla ceza tayin edildiğine, bilirkişi raporlarında sanıkların kusur durumlarının tek tek irdelenmeden eksik ve yetersiz şekilde topyekün cezalandırılmaları yolunda rapor tanzim edildiğine, yeniden bilirkişi heyet raporu alınması gerektiğine; sanık ...’in ise bir nedene dayanmayan temyiz itirazlarının reddine; ancak;
Taksirle işlenen suçlarda iştirak hükümlerinin uygulanamayacağı gözetilerek, yargılama giderinin her bir sanığa sebebiyet verdikleri tutar kadar ayrı ayrı yükletilmesine karar verilmesi gerekirken, yargılama giderlerinin eşit olarak tahsiline karar verilmesi,
Kanuna aykırı olup, hükümlerin bu nedenlerle 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi gereğince halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK'un 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA; ancak, yeniden yargılamayı gerektirmeyen bu hususta, aynı Kanunun 322. maddesi gereğince karar verilmesi mümkün bulunduğundan, aynı maddenin verdiği yetkiye istinaden; hükmün yargılama giderine ilişkin beşinci paragrafında yer alan “eşit oranda” ibaresinin “sebebiyet verdikleri oranda” olarak değiştirilmesi ve hükümlerdeki diğer hususların aynen bırakılması suretiyle, sair yönleri usul ve kanuna uygun bulunan hükümlerin DÜZELTİLEREK ONANMASINA; 08.03.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.