MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalılar ... Tur. Nakl. İnş. Müt. Hizm. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti., ... Tem. Nakl. San. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ... Özel Güv. Hizm. Tur. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti., İlta Tem. Ltd. Şti vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -

Asıl davada davacı vekili; müvekkili ile davalı şirketler arasında hizmet alım sözleşmesi bulunduğunu, sözleşme kapsamında davalılar tarafından çalıştırılan dava dışı işçinin müvekkili aleyhine açtığı işçilik alacakları ile ilgili davanın işçi lehine sonuçlandığını ve bu kapsamda müvekkili tarafından dava dışı işçiye icra takibi sonucunda ödeme yapıldığını, yapılan bu ödemeden sözleşme hükümlerine göre davalıların sorumlu olduğunu, müvekkili tarafından ödenen bedelin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili; İş mahkemesi kararının bozulması sonrası birtakım ödemeler daha yapıldığını bakiye ödemeler toplamı 1.020,81 TL"nin yarısından davalıların sorumlu olduklarını ileri sürerek 510,40 TL"nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan sorumlu oldukları miktarlar nispetinde müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Bir kısım davalılar vekili, işçinin ücretlerinden davacının sorumlu olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir. Davalı ... Tem. Güv. Hizm San. Tic. Ltd. Şti. davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında sorumlulukla ilgili bir anlaşma yapılmadığından, davacı idare ile davalıların yarı yarıya ve davalıların dava dışı işçi çalıştırdıkları süre ile sorumlu olduğu, ihbar tazminatının ödenmesinden son alt işveren olan ... Temizlik Ltd. Şti"nin sorumlu olduğu gerekçesi ile davalıların sorumluluklarını belirleyen bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davalılar ... Tur. Nakl. İnş. Müt. Hizm. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti., ... Tem. Nakl. San. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ... Özel Güv. Hizm. Tur. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti., İlta Tem. Ltd. Şti vekili temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve temyiz edenin sıfatına göre, davalı ... Tem. Nakl. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Bu durumda mahkemece yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde bilirkişiden ek rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile kıdem tazminatı dışındaki yıllık ücretli izinin temyiz eden son işveren dışındaki davalılardan alınması doğru görülmemiştir.
3-Birleşen Kayseri 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/203 Esas, 2016/184 Karar sayılı dosya ile ilgili mahkemece, bu talep hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesi, 6100 sayılı HMK"nın 297/2. maddesine aykırı olmuş ve kararın bozulması gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Tem. Nakl. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... Tur. Nakl. İnş. Müt. Hizm. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti., ... Özel Güv. Hizm Tur Hayv. San. Tic. Ltd. Şti, İlta Tem. Ltd. Şti. vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün anılan davalılar yararına BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün re"sen BOZULMASINA, aşağıda belirtilen harcın davalılardan ... Tem. Nakl. San. Tic. Ltd. Şti"den alınarak hazineye gelir kaydına, peşin alınan temyiz harcının talep halinde temyiz eden davalılar ... Tur. Nakl. İnş. Müt. Hizm. Hayv. San. Tic. Ltd. Şti., ... Özel Güv. Hizm Tur Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. ve İlta Tem. Ltd. Şti"ne iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 24.02.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.