BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/525 Esas 2021/2171 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/525 Esas
KARAR NO: 2021/2171 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 16/10/2018
NUMARASI: 2017/360 E. - 2018/299 K.
DAVA TÜRÜ: Tecavüzün Tespiti İstemli
KARAR TARİHİ: 23/12/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü :
ASIL DAVADA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili adına TPMK tescilli ... tescil nolu ... model tescilli olduğunu, davalı tarafından müvekkilinin .. model hakkına tecavüzde bulunur şekilde taklit ürünler üretilip satışının yapıldığının tespit edildiğini, tecavüzün ve haksız rekabetin durdurulmasına, davalının haksız rekabet yoluyla ürettiği ürünlere, araçlara el konulmasına ve imhasına, kararın ilanına, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı taraf adına tescilli olan ... model belgesinin yenilik özelliğine haiz olmadığını, davaya konu ... modelin dünyada ve Türkiye'de davacının başvuru tarihinden önceki tarihlerde başkaca firmalar tarafından uzunca bir süredir kullanılmakta olduğunu, bu nedenle davacı adına tescilli olan ... model belgesinin hükümsüzlüğü talepli olarak Mahkememiz nezdinde 2017/96 Esas sayılı dosyası ile dava ikame ettiklerini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVADA (... E.):
DAVA; Davalı-birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde; davalı taraf adına tescilli ... sayılı tescilli "..." başlıklı ... model belgesinin hükümsüzlüğü ve sicilden terkinine, müvekkili aleyhine ... sayılı tescilli ... model belgesine tecavüz ve haksız rekabet iddiası ile Bakırköy 2 FSHHM' nin 2016/203 Esas sayılı dosyası üzerinden açılan davanın ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP;Davacı-birleşen davada davalı taraf vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin ... sayılı ... model belgesine konu buluşun yeni, tekniğin bilinen durumunu aşan, sanayiye uygulanabilen ve müvekkiline has özgün bir buluş olduğunu, karşı tarafın haksız davasının reddini, birleştirme taleplerinin gerçeğe usul ve yasaya tamamen aykırı olduğundan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 16.10.2018 tarihli 2017/360 E. - 2018/299K. sayılı kararıyla; "...asıl dava yönünden somut olayda, davalı tarafından satışı yapılan ve sayılı davacıya ait ... model kapsamında olup, söz konusu kullanımın ürünlerin satışının ve üretiminin gerçekleştirilmek suretiyle davacı taraf haklarına tecavüz ettiğinin tespiti ve menine, birleşen dava yönünden davaya konu ... model belgesinin yenilik unsuru taşımadığı hususu sunulan delil ve belgelere göre ispat edilemediğinden yerinde olmayan davanın reddine" karar verildiği görülmüştür.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı-birleşen davada davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemece alınan ilk bilirkişi heyet raporunun eksik hazırlandığını, cevap dilekçesi sunmalarına rağmen sunulmadığının iddia edildiğini, iddialarının dikkate alınmadığını, raporun 8. Sayfasında başka firmalar tarafından üretilen ve satılan ürün görsellerinin kullanıldığını, açıklamalardan dava konusu tasarımda kullanılan körüklü hortumun piyasada kullanılan yaygın nitelikli bir ürün olduğunun anlaşıldığını, buna rağmen raporun sonuç kısmında ürünün harcıalem olduğu ifadelerine değinmeksizin zıt görüşler ifade edildiğini.-Mahkemece alınan 31/05/2018 tarihli bilirkişi raporunda bilirkişilerin web sayfalarının internet görüntü kaydının tarihsel araştırması dışında hiçbir araştırma yapmayarak bilimsellikten uzak rapor tesis ettiğini, resen araştırma yetkisini yerine getirmediğini, ürünün dünyada yada Türkiye'de üretilip üretilmediğini araştırmadığını, müvekkiline ait katalogları dahi incelemediğini, rapora itirazlarının mahkemece dikkate alınmadığını, dosyaya davaya konu buluşun yeni olmadığını ispat eder teknoloji araştırma raporunu sunduklarını, yeni ve ayırt edici olmadığının tespit edildiğini. -Davacı tarafça üretilen FM'in herhangi bir fikri çabanın ürünü olmaması nedeniyle, harcı alem olması durumunda haksız rekabetten söz edilemeyeceğini. -Türkiye'de yeni olup olmadığının TPMK'dan yararlanılarak, Dünya'da yeni olup olmadığının WIPO'dan yararlanılarak detaylı araştırma yapılması gerektiğni, eksik araştırma ile hüküm kurulduğunu beyanla, mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. Davacı-birleşen davada davalı vekili istinaf dilekçesine cevabında; yapılan tahkikat ve bilirkişi raporunun usul ve yasaya uygun olduğunu beyanla, istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Türk Patent Enstitüsü'nden gelen kayıtlardan, TR ... sayılı "..." başlıklı ... model belgesinin, 19/06/2014 tarihinden itibaren 10 yıl süre ile davacı adına tescilli olduğu tespit edilmiştir.Büyükçekmece 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2017/22 D. İş sayılı dosya örneğinden; davacı tespit talebinde bulunan ... Şirketi tarafından, davalı karşı taraf ... Şirketi aleyhine, 03/05/2017 tarihinde ileri sürüldüğü, davalı karşı tarafın, davacı talep eden adına tescilli ... Model belgesine tecavüz ve haksız rekabet ettiğinin, fason olarak üretildiğinin tespitinin istendiği görülmüştür. İlk derece mahkemesince Akademisyen Marka ve Patent vekili Yrd. Doç. Dr. ..., Endüstriyel Tasarım Uzmanı ... ve Endüstri Ürünleri Tasarımcısı ...'tan alınan 22/08/2017 tarihli heyet raporunda; davacı tarafından üretilen Troplen Uzatma Hortumlu buluşu ile ... tarafından üretilen "..." olarak bahsedilen ürünün aynı işlevsel nitelikte olduğu, 2014/07126 sayılı ... Hortumu isimli ... model ile davalı ... tarafından üretilen ürünün genel görünüş biçimi olarak, aradaki küçük farklılıklar dışında karıştırılmaya sebebiyet verecek kadar benzer olduğu ve dolayısıyla davalı tarafından davacının ... model hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin oluştuğu görüşü beyan edilmiştir. İlk derece mahkemesince Bilgisayar Yüksek Mühendisi ..., Makina Mühendisi Marka Patent ... ve İTÜ Makina Fakültesi Öğretim Üyesi Y.Doç.Dr. ..'tan oluşan heyetten alınan 28/05/2018 tarihli raporda; dosyaya sunulmuş olan kataloglar ve internet sitelerinde yapılan incelemede, TR 2014/07126 sayılı "..." buluş başlıklı ... model belgesinin istemlerinin, başvuru tarihi itibariyle yeni olmadığını ispatlayacak herhangi bir delile rastlanmadığı ve TR 2014/07126 sayılı "..." buluş başlıklı ... model belgesi istemlerinin, başvuru tarihi itibariyle yenilik unsuru taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığı görüşü beyan edilmiştir. Davacı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz ettiği ve 03/08/2018 tarihli dilekçesi ekinde "..." tarafından hazırlanan araştırma raporunu ve ekinde teknik dokümanlar ibraz ettiği, araştırma raporu içeriğinde yapılan araştırmada yurt içi dokümanlardan ... numaralı başvuru ve yurt dışı dokümanlardan .. numaralı başvurunun istenen sonuca yakın dokümanlar olabileceğinin bildirildiği, rapor ekinde farklı dokümanların da bulunduğu görülmüştür.
GEREKÇE: Asıl davada davacı ... vekili ... tecavüzün tespiti, men'i ve ref'ini, davalı-birleşen davada davacı vekili, davacı adına tescilli ... başvuru numaralı ... belgesinin hükümsüzlüğünü talep etmiştir. Mahkemece asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiş, davalı-birleşen davada davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Dosya kapsamında bulunan bilirkişi raporlarının incelenmesinde; davacı tarafça sunulan Bakırköy 2. FSHHM'nin 2017/22 D.İş. Sayılı bilirkişi raporu ve tespit dosyası içeriğinden, delil tespiti talebinin 05/12/2016 dava tarihinden sonra, 03/05/2017 tarihinde ileri sürüldüğü, davalı karşı tarafın, davacı talep eden adına tescilli ... Model belgesine tecavüz ve haksız rekabet ettiğinin, fason olarak üretildiğinin tespitinin istendiği anlaşılmıştır. Davacı tarafça delil tespiti talebinin aynı konuda açılan asıl davadan sonra ileri sürülmesi ve delil tespitinin 6100 Sayılı HMK 401/4 maddesi gereğince usule uygun olmadığı ve dikkate alınamayacağı kanaatine varılmıştır. Mahkemece alınan 22/08/2017 tarihli bilirkişi raporunun, hükümsüzlük davasının birleştirilmesinden önce alındığı, sadece tecavüze yönelik inceleme yapıldığı ancak, tecavüz incelemesinde davalı tarafa ait ürün ile... belgesi istemleri, tarifname ve çizimleri ile karşılaştırma yapılması gerekirken davacı ürün numunesi ile davalı ürün numunesi arasında karşılaştırma yapıldığı, bağımsız istemde koruma altına alınan tüm unsurların davalı ürününde bulunup bulunmadığının değerlendirilmediği, heyet raporunun sonuç kısmında benzerlik karşılaştırılması yapıldığı, raporun asıl dava yönünden yeterli ve denetime elverişli olmadığı anlaşılmıştır. Mahkemece alınan 31/05/2018 havale tarihli bilirkişi raporunda, bilirkişilerce sadece birleşen dava yönünden inceleme yapıldığı, bilirkişi heyetinin dava dosyasına sunulan fotoğraflar ve internet üzerinde araştırma yaparak, ... Model belgesinin başvuru tarihinde yeni olmadığını ispatlayacak herhangi bir delile rastlanmadığını beyan etmişlerdir. Davalı-birleşen davada davacı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz ettiği, bilirkişiler tarafından Dünyada ve Türkiye'de üretilip üretilmediğinin araştırılmadığını beyanla yeni bir heyetten rapor alınmasını talep ettiği, daha sonra 03/08/2018 tarihli dilekçesi ekinde, davaya konu FM belgesinin yeni olmadığını ispat yönünden araştırma raporu ile Türkiye'de ve yurt dışında tescil edilmiş FM ve patent belgesi örnekleri ibraz ettiği görülmüşse de, mahkemece davalı itirazları üzerinde durulmamıştır. Davalı vekilinin delil listesinde, bilirkişiler tarafından veri tabanı üzerinde resen inceleme yapılmasının talep edildiği gibi, talep bulunmasa dahi FM belgeleri yönünden 551 Sayılı KHK 154. Madde ve 156. Madde hükmünde Türkiye'de ve dünyada mutlak yenilik koşulu aranmakla, teknik uzmanlığa sahip bilirkişiler tarafından Türkiye ve yurt dışında patent/... Model sicillerinde resen araştırma yapılarak yenilik unsuru bulunup bulunmadığının araştırılması mümkün olmakla, davalı itirazlarının değerlendirilmemesi ve 03/08/2018 tarihli davacı vekilinin dilekçesi ekinde sunulan dokümanların incelenerek rapor alınmaması yerinde görülmemiş, asıl ve birleşen dava yönünden eksik incelemeye dayalı bilirkişi raporları ile karar verilmekle, davalı-birleşen davada davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın ikinci bilirkişi heyetinden sunulan teknik araştırma ve ekindeki belgeler incelenerek birleşen davadaki hükümsüzlük istemi yönünden ek rapor alınması, kök raporda tecavüz incelemesi yapılmadığından, asıl davaya konu ... Modele tecavüz iddiası yönünden de rapor düzenlenmesi istenilerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile, 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a-6 maddesi gereğince, BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ'nin 16/10/2018 tarihli 2017/360 E. - 2018/299 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 2-Dosyanın Dairemizin kararında açıklanan hususlarda yargılamaya devam edilerek karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davalı tarafa iadesine, 4-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 43,00 TL (posta-teb-müz) masrafının davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, b)Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine,Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 23/12/2021 tarihinde HMK'nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.