Esas No: 2022/2015
Karar No: 2022/3222
Karar Tarihi: 06.04.2022
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2015 Esas 2022/3222 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davalı ile imzalanan devremülk sözleşmesinin feshini ve ödenen bedelin iadesini talep eden davacının açtığı davada, İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi'nin yetkisizlik kararı vermesi üzerine davaya devam edilmedi. Ancak Yargıtay 5. Hukuk Dairesi, yetkili mahkemenin İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi olduğuna karar verdi. Bunun üzerine davacının talebini kabul eden İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi'nin kararı kesinleşti. Ancak davalılar vekilinin kanun yoluna başvurması üzerine dava dosyası temyiz incelemesi yapılmak üzere Daireye gönderildi. Daire kararında, Yargıtay'ın verdiği bozma kararları üzerine yeniden Yargıtay denetiminin sağlanması amacıyla düzenlenen HMK'nun 373/4 ve geçici 3/2 maddeleri uyarınca İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi'nin kararı üzerinde tekrar Yargıtay denetiminin olmadığı belirtilerek, dosyanın ilgili bölge adliye mahkemesine gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine iadesine karar verildi. Kanun maddelerinin amacının, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararların Yargıtay denetiminin sağlanması amacıyla tekrar Yargıtay'a gitmesini engellemek olduğu belirtildi.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen sözleşmenin feshi ve alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmesi üzerine; dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı ile imzaladığı hisseli gayrimenkul (devremülk) satış sözleşmesinin feshini ve ödediği bedelin iadesini talep etmiştir.
İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi tarafından, sözleşmenin feshi talebinin kabulü halinde feshin doğal sonucu olarak dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı adına tescili gerekeceği, buna göre uyuşmazlığın taşınmazın aynından kaynaklandığı ve yetkili mahkemenin taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olduğu gerekçesiyle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafça istinaf edilmesi üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesince, ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek davalıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, bu aşamadan sonra dosya Yalova 3. Asliye Hukuk Mahkemesine (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) gönderilmiş, adı geçen mahkemece yapılan inceleme neticesinde 28/09/2020 tarihli karar ile davacının talebinin sözleşmenin feshi ve ödediği bedelin iadesi istemine ilişkin olduğu, davacının tapu iptal ve tescil yönünde bir talebi bulunmadığı gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilerek dosya merci tayini için Yargıtay 5.Hukuk Dairesi'ne gönderilmiştir.
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme neticesinde, 25/01/2021 tarih, 2020/11012 E. 2021/434 K. sayılı ilamı ile; İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi'nin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
Yargı yerinin belirlenmesi üzerine, davanın yargılaması görevli ve yetkili İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi tarafından yürütülmüş, 29/04/2021 tarih ve 2021/82 E. 2021/312 K. sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
İş bu karara karşı, davalılar vekil tarafından kanun yoluna başvurulması üzerine dava dosyası temyiz incelemesi yapılmak amacıyla Dairemize gönderilmiştir.
6100 sayılı HMK'nun 373/4 maddesi; ''Yargıtay'ın bozma kararı üzerine ilk derece mahkemesince bozmaya uygun olarak karar verildiği takdirde, bu karar karşı temyiz yoluna başvurulabilir.'' hükmünü, geçici 3/2 maddesi; "Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanunun 26/09/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ila 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu kararlara ilişkin dosyalar Bölge Adliye Mahkemelerine gönderilemez.'' hükmü içermektedir.
Yukarda açıklanan yasa maddelerinin düzenleniş amacı, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlara karşı Yargıtay yoluna başvurulmasını ve karar kesinleşinceye kadar kanun yolu denetiminin Yargıtay tarafından yapılmasını sağlamaktadır.
Diğer bir anlatımla, Yargıtay'ın verdiği bozma kararları üzerine verilen kararların tekrar Yargıtay denetiminden geçmesi, başka bir deyişle Yargıtay kararının istinaf yolu ile denetlenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta; Yargıtay 5. Hukuk Dairesi, olumsuz yetki uyuşmazlığını neticelendirerek dosyadan elini çekmiştir. Bu aşamadan sonra, yetkili İstanbul 1. Tüketici Mahkemesi tarafından esasa ilişkin yargılama yapılıp karar verilmiştir. Aleyhine kanun yoluna gidilen karar, İstanbul 1. Tüketici Mahkemesinin kararı olup, bu karar ile ilgili olarak Yargıtay’ın bir denetimi söz konusu değildir.
Bu itibarla, 29/04/2021 tarihinde verilen ve daha önce Yargıtay denetiminden geçmeyen kararın kanun yolu denetimi ''İstinaf'' olup, görevli merciinin karar tarihi itibariyle bölge adliye mahkemesi olduğu anlaşıldığından, dosyanın ilgili bölge adliye mahkemesi'ne gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine İADESİNE, 06/04/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.