Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2019/2332 Esas 2021/3462 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, 27/08/1976 gününde verilen dilekçe ile mirasın gerçek reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27/01/1977 günlü hükmün ve 25/02/2019 tarihli ek kararın Yargıtayca incelenmesi davacı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 605/1. maddesi gereğince mirasın gerçek reddi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, müvekkili ... ile diğer davacılar adına velayeten ... ve ...’in 03.07.1976 tarihinde ölen murisleri ...’in mirasını reddettiklerini açıklayarak, mirasın reddi istemlerinin tespit ve tescilini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne Muhtar oğlu ...’in mirasının davacılar tarafından kayıtsız ve şartsız reddinin tesciline karar verilmiştir.
Hükmü, davacı ..., anne ve babasının muris ...’in öldüğü tarihte kendisinin reşit olmasına rağmen, adına velayeten mirası reddettiklerini, kendisinin murisin mirasını reddetmediğini beyan ederek temyiz etmiştir.
Mahkemece, 25.02.2019 tarihli ek karar ile mirasın reddi kararının 10.02.1977 tarihinde kesinleştiği gerekçesiyle davacının temyiz talebinin reddine karar verilmiştir.
Ek karar, davacı ... tarafından temyiz edilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 50. maddesine göre, medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olan herkes davada taraf ehliyetine de sahiptir. Aynı Kanunun 51. maddesine göre de, dava ehliyeti, medeni hakları kullanma ehliyetine göre belirlenir. Türk Medeni Kanununun 9. maddesine göre, fiil ehliyetine sahip olan kimse, kendi fiilleriyle hak edinebilir ve borç altına girebilir. Aynı Kanunun 10. maddesine göre de ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı olmayan her ergin kişinin fiil ehliyeti vardır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 14.01.1976 günlü ve 477/12 sayılı kararına göre, davada taraf olma ehliyeti, medeni haklardan yararlanma hakkının bir sonucudur.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; muris ...’in 03.07.1976 tarihinde öldüğü, 07.05.1957 doğum tarihli davacı ...’in mirasın reddinin tespiti istenen 27.08.1976 tarihinde ve karar tarihi olan 27.01.1977’de ergin olduğu, başka bir ifadeyle davada taraf ehliyetine sahip olduğu görülmüştür. Gerekçeli kararda, davanın adı geçen davacıya velayeten annesi ... ve babası ... tarafından açıldığı belirtilmiştir. Dava tarihinde ergin olan davacı ...’in velisi sıfatıyla anne ve babasının adına dava açmaları mümkün olmadığından ve dosyanın imha edilmesi nedeniyle davacıya gerekçeli kararın tebliğ edilip edilmediği denetlenemediğinden mirasın hükmen reddine ilişkin 27.01.1977 tarihli kararın hükmü temyiz eden davacı yönünden kesinleştiğinden bahsedilemez. Bu nedenle, davacı ...’in temyiz talebinin süresinde olduğu kabul edilerek mahkemenin temyiz isteminin reddine ilişkin 25.02.2019 tarihli ek kararının kaldırılmasına karar verilerek davacının temyiz itirazlarının incelenmesine geçildi.
Somut olayda; hükmü temyiz eden davacı ...’in dava tarihinde ergin olması nedeniyle, velisi sıfatıyla anne ve babasının adına dava açması mümkün olmadığı halde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesi uyarınca hukuki dinlenilme hakkı ihlal edilerek ve bu hususunun aynı Kanunun 114. maddesinde dava şartı olduğu gözetilmeksizin adı geçen davacı yönünden de mirasın reddinin tespitine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle 25.02.2019 tarihli ek kararın KALDIRILMASINA, davacı ...’in temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 25.05.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.