Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraflar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalı işverene ait işyerinde 26.05.1987-25.07.2005 tarihleri arasında eksik günlerinin tespiti istemine ilişkin olarak açtığı davada; mahkemece, davacının 24.02.1999-25.07.2005 tarihleri arasında 2311 gün çalıştığı, 732 gün çalışmasının Kuruma bildirilmediğinin tespitine karar vermiştir.
Davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Yasanın Geçici 7. maddesi kapsamında uygulama alanı bulan 506 sayılı Yasanın 79/10 maddesidir. 506 sayılı Yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez”. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki dosyada, mahkemece davacının 24.02.1999-25.07.2005 tarihleri arasında eksik günlerinin tespiti yönünde kurmuş olduğu hüküm isabetli ise de; reddedilen dönem olan 26.05.1987-24.02.1999 arası dönem için yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Şöyle ki, dosya içerisinde yer alan davacı adına davalı işyerinden 26.05.1987-25.07.2005 dönem için düzenlenmiş

kıdem tazminatı hesaplama tutanağı gereğince 14 yıl 6 ay 7 gün kıdem tazminatı hesaplanmış olması, davacının gene davalı işyerinden 1987-2005 yılları arası düzenlenmiş yıllık izin çizelgesinin olması nedenleriyle reddedilen dönem için verilen karar isabetsizdir. Resmi kurumca düzenlenen söz konusu bu belgeler gözetilerek çalışmanın niteliği araştırılmalıdır, mevsimlik çalışma olup olmadığı hususunun irdelenmemesi isabetsizdir.Şu halde, re"sen araştırma ilkesi doğrultusunda; Mahkemece, davalı Kuruma verilmiş, dosya içinde mevcut dönem bordrolarında kayden çalışması görünen ve uyuşmazlığa konu dönemin tamamını kapsar şekilde davacı ile aynı bölümde çalışması bulunan diğer bordro tanıkları re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bordro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, sigortalının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; çalışmanın varlığı, tam zamanlı olup olmadığı, mevsimlik çalışma olup olmadığı işyerinin niteliği ve kapsamı gözetilerek belirlenmeli, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı,toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik araştırma, inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, taraflar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalı ... Orm. İşl. Müd."ne iadesine, 26.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.