İNCELENEN KARARLA
İLGİLİ BİLGİLER:
İtiraz Eden : Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı

İtiraz yazısı ile dava dosyası incelendi.
A) KONUYLA İLGİLİ BİLGİLER:
Uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan sanık ... hakkında, Kocaeli 3. Ağır Ceza Mahkemesi"nce yapılan yargılama sonucunda 02/12/2017 tarihli, 2017/374 esas 2017/320 sayılı karar ile TCK"nın 188/3-4, 62, 52, 53, 63, 54. maddeleri gereğince sanığın 8 yıl 4 ay hapis ve 1320 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Hükmün sanık müdafii tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi"nin 24/04/2018 tarih, 2018/552 esas ve 2018/901 karar sayılı ilamı ile verilen istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar sanık müdafii tarafından temyiz edilmiştir.
Dairemizin 07/03/2019 tarih, 2018/5728 esas ve 2019/1431 karar sayılı ilamı ile sanık hakkındaki hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B) İTİRAZ NEDENLERİ:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itiraz yazısında;
"KONUNUN TAKDİMİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Ceza Dairesinin 24/04/2018 tarih ve 2018/552 Esas, 2018/901 Karar sayılı kararı sanığın süresinde temyiz talebi üzerine yüksek Yargıtay 20. Ceza Dairesi tarafından incelenmiş ve aşağıdaki şekilde temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.
"... sayılı CMK"nın 294/1. maddesinde yer alan “Temyiz eden, hükmün neden dolayı bozulmasını istediğini temyiz başvurusunda göstermek zorundadır.” şeklindeki düzenleme de gözetilerek yapılan değerlendirmede, sanık müdafiinin 01/06/2018 tarihli temyiz dilekçesinde hükmün hukuki yönüne ilişkin herhangi bir temyiz nedeni göstermediği, CMK’nın 295/1. maddesinde belirtilen süre içerisinde temyiz nedenlerini içeren ek dilekçe de sunmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin ... sayılı CMK"nın 298/1. maddesi uyarınca REDDİNE, 28/02/2019 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 7165 sayılı Kanunun 8. maddesi ile değişik ... sayılı CMK"nın 304/1. maddesi uyarınca dosyanın Kocaeli 3. Ağır Ceza Mahkemesi"ne; kararın bir örneğinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Ceza Dairesi"ne gönderilmesine, 07/03/2019 tarihinde üyeler ... ve ..."un karşı oyları ve oyçokluğuyla karar verildi."
Aşağıda arz ettiğimiz nedenlerle temyiz isteminin en azından CMK 289. maddede sayılan haller yönünden incelenmesi ve bu yönden incelemenin yapıldığına dair ibarenin ilamda gösterilmesi gerektiği düşüncesinde olduğumuzdan adı geçen sanık yönünden yüksek Dairenin "temyiz isteminin reddine" dair kararına itiraz ediyoruz.
İTİRAZ NEDENLERİ : CMK"nın 289. maddesinde;
"(1) Temyiz dilekçesi veya beyanında gösterilmiş olmasa da aşağıda yazılı hâllerde hukuka kesin aykırılık var sayılır:
a) Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması.
b) Hâkimlik görevini yapmaktan kanun gereğince yasaklanmış hâkimin hükme katılması.
c) Geçerli şüphe nedeniyle hakkında ret istemi öne sürülmüş olup da bu istem kabul olunduğu hâlde hâkimin hükme katılması veya bu istemin kanuna aykırı olarak reddedilip hâkimin hükme katılması.
d) Mahkemenin kanuna aykırı olarak davaya bakmaya kendini görevli veya yetkili görmesi.
e) Cumhuriyet savcısı veya duruşmada kanunen mutlaka hazır bulunması gereken diğer kişilerin yokluğunda duruşma yapılması.
f) Duruşmalı olarak verilen hükümde açıklık kuralının ihlâl edilmesi.
g) Hükmün 230 uncu madde gereğince gerekçeyi içermemesi.
h) Hüküm için önemli olan hususlarda mahkeme kararı ile savunma hakkının sınırlandırılmış olması.
i) Hükmün hukuka aykırı yöntemlerle elde edilen delile dayanması." düzenlemesi mevcuttur. CMK"nın 289. maddesi, hükmü temyize hak ve yetkisi bulunanın, süresi içinde, temyiz edilebilir nitelikteki hükme ilişkin, usulüne uygun şekilde, temyiz iradesini açıkladığında, Yargıtay görevli dairesince temyiz dilekçesi veya beyanında temyize ilişkin bir sebep gösterilmemiş olsa bile hukuka kesin aykırılık halinin denetlenmesi gereğinin bir zorunluluk hali olduğunu belirtmiştir. Bu hükme göre de; Daire, temyiz dilekçesi veya beyanında temyize ilişkin bir sebep gösterilmemiş olsa bile hukuka kesin aykırılık halini denetlenmesi gerekirdi, bu yapılmamıştır. CMK"nın 289. maddesindeki "temyiz dilekçesi veya beyanında gösterilmiş olmasa da" ifadesi, CMK"nın 294. maddesinin 1. fıkrasında yer alan ""Temyiz eden, hükmün neden dolayı bozulmasını istediğini temyiz başvurusunda göstermek zorundadır. (2) Temyiz sebebi, ancak hükmün hukukî yönüne ilişkin olabilir."" şeklindeki hükmü, temyiz dilekçesinde bir hukuki temyiz nedeni varsa, o zaman CMK"nın 289. maddesinde belirtilen hukuka kesin aykırılık hallerinin var olup olmadığı denetlenebilir şeklinde kısıtlayıcı şekilde yorumlanamaz.
Ceza Muhakemesi Kanununun 289. maddesi lafzı ve ruhu ile hukuka kesin aykırılık hallerine özel bir önem vererek, hukuka kesin aykırılık hallerinin varlığının tespitini, sebebe dayalı temyiz incelemesi dışında tutarak kişi hak ve hürriyetlerini teminat altına almak istemektedir. Bu denetlemenin temyiz iradesi varsa, mutlaka yapılması gerektiğini açıkça bir zorunluluk olarak belirtmiştir. Aksi halde temyiz sebebi gösterilmediği için hukuka kesin aykırılık oluşturacak şekilde yapılan yargılama sonunda kurulan hüküm ya da hukuka aykırı şekilde elde edilen delillere dayalı olarak verilen mahkûmiyet hükümleri hiçbir şekilde denetlenmeyecektir. Bu durum CMK"nın 289 maddesine aykırı olup, temyiz ve adil yargılanma hakkının ihlali sorunlarına yol açar.
Sonuç olarak, sanığın temyiz iradesi vardır ve temyiz sebebi gösterilmemiş olsa da, Dairece CMK"nın 289. maddesi kapsamında bir temyiz incelemesi yapılmalıdır. Ve bu yönden incelemenin yapıldığına dair ibare ilamda yer almalıdır. Mutlak temyiz nedenlerinin ortak özelliği, sanığa hak tanıyan kurallar olmalarının yanı sıra aynı zamanda adil bir yargılamanın yapılabilmesi için öngörülmüş, kamusal menfaatleri gözeten kurallar olmalarıdır. Bu hallerin varlığı halinde hükmün bundan mutlak olarak etkilendiği kabul edilmiştir. Kanun bu noktada hukuka aykırılığa ilişkin nedensellik bağını kendisi kurduğundan hâkime takdir yetkisi bırakmamıştır.
Açıklanan nedenlerle adı geçen sanık müdafiinin temyiz talebinde herhangi bir neden göstermediği halde dahi en azından CMK 289. maddede sayılı haller yönünden inceleme yapılması ve bu yönden inceleme yapıldığına dair ibarenin hükümde gösterilmesi gerekirken "nedensizlikten dolayı temyiz isteminin doğrudan reddi" usul ve yasalara aykırıdır.
SONUÇ VE İSTEM : Yüksek Dairenizin itiraza konu 07.03.2019 tarih ve 2018/5728 esas 2019/1431 karar sayılı ilamının CMK 308/2-3 maddesi kapsamında itirazımıza binaen incelenmesi ve kaldırılması, yerel mahkeme hükmünün CMK 289. maddede yazılı haller yönünden incelenmesi, bu yönden yapılan incelemenin ilamda gösterilmesi," şeklinde talepte bulunmuştur.
C) CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZIYLA İLGİLİ YASA HÜKÜMLERİ:
1- ... sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 308. maddesi:
(1) Yargıtay ceza dairelerinden birinin kararına karşı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, re"sen veya istem üzerine, ilâmın kendisine verildiği tarihten itibaren otuz gün içinde Ceza Genel Kurulu"na itiraz edebilir. Sanığın lehine itirazda süre aranmaz.
(2) (05.07.2012 tarihli Resmî Gazete"de yayımlanan ... sayılı Kanun"la eklenen fıkra) İtiraz üzerine dosya, kararına itiraz edilen daireye gönderilir.
(3) (05.07.2012 tarihli Resmî Gazete"de yayımlanan ... sayılı Kanun"la eklenen fıkra) Daire, mümkün olan en kısa sürede itirazı inceler ve yerinde görürse kararını düzeltir; görmezse dosyayı Yargıtay Ceza Genel Kurulu"na gönderir.
2- ... sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun"un geçici 5. maddesi (05.07.2012 tarihli Resmî Gazete"de yayımlanan ... sayılı Kanun"la eklenen):
(1) Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 308 inci maddesinde yapılan değişiklikler, bu Kanun"un yayımı tarihinde Yargıtay Ceza Genel Kurulu"nda bulunan ve henüz karara bağlanmamış dosyalar hakkında da uygulanır.
D) İTİRAZIN VE KONUNUN İRDELENMESİ:
Dairemizin itiraza konu kararının, itiraz yazısında ileri sürülen tüm nedenler tartışılıp değerlendirilerek verildiği ve kararda bir yanlışlık bulunmadığı anlaşıldığından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın itirazı yerinde görülmemiştir.
İtirazın incelenmesi için dosyanın Yargıtay Ceza Genel Kurulu"na gönderilmesine karar vermek gerekmektedir.
E) KARAR : Açıklanan nedenlerle;
1-Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın itirazının yerinde görülmediğine,
2-... sayılı CMK"nın 308. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, itirazın incelenmesi için dosyanın Yargıtay Ceza Genel Kurulu"na GÖNDERİLMESİNE, 30/05/2019 tarihinde üyeler ... ve ..."un karşı oyları ve oyçokluğuyla karar verildi.

(K.O) (K.O)

(Karşı oy)

Dairemizin 07.03.2019 tarih, 2018/5728 esas ve 2019/1431 karar sayılı ilamında yazılı karşı oyumda açıkladığım hukuki nedenlerle ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın itiraz gerekçesinde belirtilen şekilde "mutlak temyiz nedenlerinin ortak özelliği, sanığa hak tanıyan kurallar olmalarının yanı sıra adil bir yargılamanın yapılabilmesi için öngörülmüş kamusal menfaatleri gözeten kurallar olmalarıdır. Bu hallerin varlığı halinde hükmün bundan mutlak olarak etkilendiği kabul edilmiştir. Kanun bu noktada hukuka aykırılığa ilişkin nedensellik bağını kendisi kurduğundan hakime takdir yetkisi bırakmamıştır." gerekçesi ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın itirazının kabulu gerektiği görüşünde olduğumdan sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.13.05.2019

(Karşı oy)

Dairemizin 07.03.2019 tarih ve 2018/5728 esas ve 2019/1431 karar sayılı ilamında karşı oy gerekçemde belirtilen sebeplerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nca yapılan itirazın kabulu ile; CMK 289. maddesinde düzenlenen hukuka kesin aykırılık yönünden işin esasına girilerek hukuka kesin aykırılık hallerinin tespiti halinde CMK 302/5. maddesi gereğince hükmün bozulması, aksi halde CMK 289/1. maddesi gereğince temyiz talebinin reddine karar verilmesi gerektiği kanaatinde olduğumdan sayın çoğunluğun Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"ınca yapılan itirazın reddi yönündeki görüşüne katılmıyorum. 13.05.2019