Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/2055 Esas 2021/775 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/2055
Karar No : 2021/775

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onikinci Dairesinin 24/09/2019 tarih ve E:2019/307, K:2019/6598 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının … tarih ve … sayılı "Turnike Sisteminde Fazla Mesai Ödemeleri ve İzin İşlemleri" konulu Genelgesi'nin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 24/09/2019 tarih ve E:2019/307, K:2019/6598 sayılı kararıyla;
Davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmemiş,
Dava dilekçesinde, dava konusu Genelge'nin tamamının iptali isteminde bulunulmakla birlikte, dilekçe içeriğinde, Genelge'nin 1 ve 7. maddelerinde düzenlenen kısımlara yönelik hukuka aykırılık iddialarına yer verildiğinden, Genelge'nin bu kısımlarının iptalinin istenildiği sonucuna varılarak bu kısımlara yönelik sınırlı bir inceleme yapılarak;
İdarelerin, kamu hizmetlerinin düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesi için gerekli tedbirleri almak ve uygulamakla yükümlü oldukları, bu kapsamda, hizmetin yürütülmesi için mevzuatın izin verdiği ölçüde değişik sistemlerin uygulanabileceği, kamu hizmetinin en iyi şekilde yürütülebilmesi için hizmetin asli unsurlarından olan personelin mesaisine etkin bir şekilde devam etmesini sağlayacak uygulamalara gidilebileceği, ancak, bu uygulamaların, kişilerin özel ve aile hayatını ihlal etmemesi gerektiği,
Genelge'nin 1. maddesi incelendiğinde; mesai denetiminin turnike sistemi kullanılarak kart okutmak suretiyle yapılmasına ilişkin uygulamada personelin işe giriş-çıkış saatlerine ilişkin kayıtların tutulduğu, bunun dışında özel ve aile hayatına ilişkin bilgilerin yer almadığı, uygulamanın sadece etkin ve düzenli bir mesai denetimine yönelik olduğu, suistimallerin önüne geçilerek objektif bir mesai takibi yapılmasını amaçlayan düzenlemede kamu yararı, hizmet gerekleri ve üst hukuk normlarına aykırılık görülmediği,
Genelge'nin 7. maddesi incelendiğinde; fazla mesai ücreti ödenebilmesi için fazla mesai saatlerinin tespiti konusunda izlenecek usulün belirlendiği, fazla mesaiye kalan personelin elektronik turnike sisteminden giriş çıkışlarının kontrol edilerek ünite amirlerince de gerekli özenin gösterilmesi kaydıyla düzenlenecek puantaj cetvelleri esas alınarak fazla çalışma ücretine hak kazanacağı, bu haliyle fazla mesaiye kalmaksızın ücret ödenmesinin önüne geçen dava konusu düzenlemede kamu yararı, hizmet gerekleri ve üst hukuk normlarına aykırılık görülmediği,
Öte yandan, davacı tarafından; elektronik turnike sistemiyle fazla mesaiye kalan personel tarafından gerçekten hizmet üretilip üretilmediği, hizmet üretilmiş ise ne kadar üretildiğinin tespitinin objektif olarak yapılamayacağı, fazla çalışmanın tespiti konusunda kurumdaki personel işlerinden sorumlu amire verilen yetkinin ortadan kaldırıldığı ileri sürülmekte ise de, puantaj cetvellerinin ünite amirlerinin gözetiminde hazırlanacağı açık olduğundan davacının bu iddiasına da itibar edilmediği gerekçesiyle dava konusu Genelge'nin 1 ve 7. maddeleri yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu Genelge'yle getirilen turnike sistemiyle, sadece, personelin kuruma giriş-çıkış saatlerinin tespitinin yapılabileceği, ancak, personelin fazla mesai saatleri içinde gerçekten hizmet üretip üretmediğinin tespit edilemeyeceği, fazla mesai saatlerinde kurumda bulunan fakat fiilen çalışmayan personele de fazla mesai ödenmesi sonucunu doğuracağı, bu yönüyle uygulamanın adil ve hakkaniyete uygun olmadığı, uygulamaya konulan bu sistem idarenin bütün birimlerinde olmadığından uygulama birliğinin bozulduğu ve çalışma barışının zedelendiği, düzenlemenin, çalışanların can güvenliği ve kişisel verilerinin korunması bakımından da hukuka aykırılık teşkil ettiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin 24/09/2019 tarih ve E:2019/307, K:2019/6598 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 15/04/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Dava, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının … tarih ve …. sayılı "Turnike Sisteminde Fazla Mesai Ödemeleri ve İzin İşlemleri" konulu Genelgesi'nin iptali istemiyle açılmıştır.
Dava dilekçesinde, dava konusu Genelge'nin tamamının iptali istenilmekle birlikte, Danıştay Onikinci Dairesince yapılan yargılamada; dilekçe içeriğinde, dava konusu Genelge'nin 1 ve 7. maddelerine yönelik hukuka aykırılık iddialarında bulunulduğundan bahisle, dava konusu Genelge 1 ve 7. maddeler yönünden sınırlı olarak incelenmiştir.
Ancak, fazla mesai denetiminin turnike sistemi kullanılarak kart okutmak suretiyle yapılmasına yönelik birtakım düzenlemeler getiren dava konusu Genelge'nin tamamına bakıldığında; "davalı idarenin merkez ve taşra teşkilatında turnike sistemi bulunan binalarında görev yapan personelin tamamının 01/06/2011 tarihinden itibaren göreve geliş ve gidişlerinin turnike sistemi kullanılarak yapılmasına" yönelik 1. ve "turnike sistemi bulunan binalarda fiilen fazla çalışma yapan personele, fazla çalışmaları karşılığında turnike sisteminden alınan elektronik çıktılardaki fazla çalışma sürelerini gösteren 'Aylık Fazla Çalışma Puantaj Cetveli' esas alınarak fazla çalışma ücreti ödenmesine" yönelik 7. maddelerinin yanı sıra, turnike giriş kartını unutan veya kaybeden personelin yapması gereken işlemler, göreve geliş ve gidişlerde tanınacak opsiyon, mesai saatleri içerisinde personele verilebilecek kısa süreli izinler, personelin mazeret, görevlendirme, eğitim ve hastalık gibi durumlarda kurum dışına çıkmasına ilişkin usuller ile turnike sistemi bulunmayan binalarda çalışan personelin fazla çalışma usullerine ilişkin başka birtakım düzenlemelerin de yer aldığı görülmektedir.
Bu nedenle, tamamının iptali istenen dava konusu Genelge'nin bir bütün olarak incelenerek karar verilmesi gerekirken, sadece 1 ve 7. maddeler yönünden sınırlı inceleme yapılarak verilen Daire kararında hukuki isabet bulunmadığından temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.