Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, yap-işlet-devret sözleşmesi kapsamında yapılan imalâtın fazla olduğundan bahisle bir kısım dükkan niteliğinde bağımsız bölümlerin işletmesinin belediyeye iadesine dair taahhütnamenin müzayaka halinde verildiği ileri sürülerek belediyeye devrin iptâli ile kendilerine iadesi ve mahkum kalınan kira bedelinden şimdilik 50.000,00 TL"nin tahsiline ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulü ile tahsisin iptâline ve davacıya iadesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, bağımsız bölümlere ilişkin kira artışının belediye meclisinin oluru ile yapılabileceğinin ve davalı kurumun bu hususta muhtariyetine dair verilen hüküm, taraf vekillerince temyiz olunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davalı vekilinin temyiz itirazlarına gelince; davacı vekili, taraflar arasında 07.09.2011 tarihinde otogar inşaatı yapılması ve işletilmesi işine dair sözleşme imzalandığını, müvekkili firmanın sözleşme konusu otogarı sözleşmeye ve projesine uygun olarak süresinde bitirdiğini ve faaliyete geçirdiğini, belediyeye yapılan imalâtta 227,44 m2 fazlalık olduğunu, bu fazlalığa karşılık kendisine dört (4) adet dükkanı ve eklentilerinin işletilmesinin devrini istediğini, aksi takdirde iskan verilemeyeceğini bildirdiğini, müvekkili firmanın dört (4) dükkan ve eklentilerinin işletme hakkını Boyabat Noterliği"nin taahhütnamesiyle davalı belediyeye devretmek zorunda kaldığını, yapılan teknik incelemelerde imalâtta fazlalığın olmadığını, yapılan imalâtın projeyle bire bir uyumlu oludğunu tespit ettiklerini, fazlaya
ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalı belediyece haksız olarak alınmış bulunan dört (4) adet dükkanın ve eklentilerinin işletilmesi hakkının iptâli ile iadesine, asgari 50.000,00 TL zararının yasal faiziyle birlikte davalıdan alınmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davanın taahhütnamenin imzalanmasından uzunca bir süre geçtikten sonra açıldığından baskı altında olduğu iddiasının mümkün olmadığını, dava konusu işin Devlet İhale Kanunu"nun 35. maddesi gereği yapım karşılığı kiraya verme işi olduğunu, bu nedenle davanın idare mahkemelerinin görev alanına girdiğini, İçişleri Bakanlığı Kontrolörleri"nin 08.03.2013 tarihli yazısı ile işin sözleşme şartlarına aykırı yapıldığının belediyeye bildirildiğini, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü"nün 25.03.2013 tarihli kararı ile bu durumun teyit edildiğini, davacının noterlikçe onaylanan taahhütname ile ilave fazlalığı kabul edip çekincesiz kabul ettiğini, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, dört (4) adet bağımsız bölümün kullanım haklarının taahhütnamede belirtilen süre olan 29 yıllığına ..."na bedelsiz terkini ve devrinin iptâli ile davacıya iadesine, talep edilen 50.000,00 TL ismeni reddine, bağımsız bölümlere ilişkin kira artışının belediye meclisinin oluru ile yapılabileceğinin ve bu hususta davalı tarafın muhtariyetine karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın konusunu 27.03.2013 tarihli taahhütname oluşturmaktadır. Yanlar arasında 07.09.2011 tarihli yap-işlet-devret sözleşmesi imzalandığı ve imalâtın tamamlandığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı fazladan yapılan imalât nedeniyle buna isabet eden 4 adet dükkan ve eklentilerinin işletme hakkının davalıya 27.03.2013 tarihli taahhütname ile devredildiğini, bu taahhütnamenin iskân verilmeme tehdidi altında müzayaka altında verildiğini bildirmiş ve taahhütnamede belirtilen bağımsız bölümlerin tahsisinin iptâli ile kira zararını istemiştir.
Davacı tarafından fazla imalât yapıldığı bilirkişi raporuyla sabit olmuştur. Taahhütnamenin konusunu da bu fazlalığa isabet eden bağımsız bölümlerin tahsisi oluşturmaktadır.
Davada müzayaka altında taahhütnamenin imzalandığından bahisle tahsis işleminin iptâli istenmiştir. Müzayaka hali, iradeyi sakatlayan hallerden olup, somut olarak kanıtlanması zorunludur. Davacı taraf iskan ruhsatının verilmeyeceği tehdidiyle taahhütnameyi imzaladığını bildirmiştir. Bir hakkın kullanılması ya da yasal yetkinin bulunması bunun tehdit aracı olarak kullanılması yeterli olmayıp, bu nedenle diğer tarafın da yani müzayakaya maruz kalan tarafın da zor duruma düşmüş olması ve tehdit edenin aşırı yarar temin etmesi gerekmektedir. Bu koşulların bulunması halinde müzayaka kabul edilebilir. Ancak bu halde taahhütnamenin müzayaka altında verildiği taktirde iradenin sakatlandığından söz edilebilir. Davacı, mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 31. maddesindeki bir (1) yıllık hak düşürücü süre içerisinde davayı açmışsa da, müzayaka halini kanıtlayamamıştır. Bu durumunda davanın tümden reddi gerekirken, kabulü doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 28.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.