MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 12.12.2011 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 27.02.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ile davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, önalım hakkına dayalı olarak dava konusu 1432 ada 3 parselde 319/2214 payın tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili istemine ilişkindir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü davacı vekili ile davalı vekili vekalet ücreti yönünden temyiz etmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkı alıcıya karşı ancak dava açmak suretiyle kullanılır. TMK’nun 733/3. maddesi hükmüyle yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
Önalım hakkı satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.
Somut olaya gelince; önalım hakkına konu 1432 ada 3 parseldeki 319/2214 hissenin 25.02.2011 tarihinde ... tarafından 223.300 TL bedelle davalıya satılması üzerine davacı, bu pay satışını yeni öğrendiğini ileri sürerek önalım hakkına dayalı davayı 12.12.2011 tarihinde
açmıştır. Davalı vekili davanın üç aylık hak düşürücü sürede açılmadığını, dava konusu parsele komşu 1433 ada 3 parselde de davalının hisse satın aldığını ve çeşitli imalatlar yaptığını, davacının bu durumlardan da haberdar olup, kötü niyetli olarak bu davayı açtığını savunmuştur.
Yukarıda açıklandığı gibi Türk Medeni Kanunu’nun 733. maddesi hükmü gereğince paylı mülkiyette yapılan pay satışının alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmesi gerekir. Yapılan bu yasal düzenlemede önalım hakkının kullanılması için gerekli sürenin başlaması konusunda geçerli olan kural öğrenme olgusu değil, satışın noter aracılığıyla bildirimidir. Anılan madde metninde "bildirilir" şeklinde kullanılan ifade kesinlik taşıdığı gibi, sürenin "bildirimden" başlayacağı da devamı fıkrada açık ve kesin olarak ifade edilmiştir. Yasanın emredici nitelikteki bu hükmü karşısında önalım hakkı sahibine alıcı veya satıcı tarafından noter aracılıyla bildirim yapılmamışsa, hak sahibinin satışı öğrendiği ileri sürülerek hak düşürücü sürenin başlatılması olanaklı değildir. Önalım hakkı sahibinin satışı kesin olarak başka bir şekilde öğrenmiş olması sürenin işlemesine yol açmaz. Açıklanan hukuki normlar karşısında davacıya yasal anlamda bir bildirimde bulunulmadığından davanın süresinde açıldığının kabulü ile işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın süreden reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının temyiz itirazının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatıranlara iadesine, 14.05.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.