Danıştay 6. Daire 2020/2917 Esas 2021/5591 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/2917
Karar No : 2021/5591

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarihli, E: ..., K: ... sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, davanın reddi yolunda ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Zonguldak İli, Çaycuma İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazı da kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi ve 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin ... tarihli, ... sayılı belediye encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dosyanın ve yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden, davacının imara tahsisli konut alanının 252,68 metrekare, müstakil parsel için minimum parsel alanının ise yaklaşık 300 metrekare olduğu, davacının imara tahsisli alanının müstakil imar parseli tahsis edilebilmesi için yeterli olmadığı, davacıya tek parselden hisseli tahsis yapılabilecek iken beş ayrı parselde hisseli tahsis yapıldığı, yapılan tahsisin eş değer olmadığı, bu nedenle dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Uyuşmazlık konusu olayda, davacıyla birlikte çok sayıda kişinin hissedar olduğu ... ada, ... parsel ve ... ada, ... parsel sayılı taşınmazların dava konusu parselasyon işlemine tabi tutulduğu, her iki parselin birbirine bitişik olduğu ve aralarından 15 metrelik yol geçtiği, idarece her iki parselin parselasyon işleminde birlikte değerlendirilerek iki parsele karşılık yine kadastral parseller üzerinde oluşturulan imar parsellerinde tahsis yapıldığı, yapılan tahsislerin eş değer olduğu, kalan hisselerin müstakil tahsisinin mümkün olmadığı görüldüğünden dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, davalının istinaf başvurusunun kabulü ile dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu parselasyon işleminde 2981 sayılı Yasanın Ek-1. maddesinin uygulanma koşullarının bulunmadığı, eş değer tahsis yapılmadığı, parselasyona ilişkin düzenleme sahası içinde bulunan 30 metrelik çevre yolunun yargı mercilerince iptaline karar verildiği ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacıya eş değer yerden tahsis yapıldığı, parselasyona ilişkin düzenleme sahasında bulunan 30 metrelik çevre yolunun iptaline ilişkin yargı kararının yalnızca anılan davayı açan davacı taşınmazları yönünden hüküm ve sonuç doğurduğu savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu parselasyonun dayanağı olan ve ... tarihli, ... sayılı belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle taşınmazı kısmen 30 metrelik yol alanında kalan bir başka taşımaz maliki tarafından açılan davada, dava konusu işlemlerin iptali yolunda verilen ... İdare Mahkemesinin ... tarihli, E: ..., K: ... sayılı kararına karşı davalı idare tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine ... Bölge İdare Mahkemesinin ... tarihli, E: ..., K: ... sayılı kararıyla istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş, anılan karar Danıştay Altıncı Dairesinin 15.04.2021 tarihli, E:2018/9570, K:2021/5590 sayılı kararıyla onanmıştır.
Bu durumda, dava konusu parselasyon işleminin dayanağı olan 1/1000 ölçekli uygulama ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle taşınmazları kısmen 30 metrelik yol alanında kalan taşınmaz malikince açılan davada anılan imar planlarının iptaline karar verildiğinden ve bu durumun parselasyon işleminde belirlenen düzenleme ortaklık payını doğrudan etkileyeceği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE
MADDİ OLAY :
Zonguldak İli, Çaycuma İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazı da kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi ve 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin ... tarihli, ... sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihi itibariyle yürürlükte olan 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesinde, “İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.
Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı" olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde kırkını geçemez.” hükmüne yer verilmiştir.
2981 sayılı Kanunun Ek 1. maddesinde ise; “İmar planı olan yerlerde, 09/05/1985
tarih ve 3194 sayılı İmar Kanununun 18 inci maddesi gereğince arsa ve arazi düzenlemelerinde, binalı veya binasız arsa ve arazilere bu Kanundan önce özel parselasyona dayalı veya hisse karşılığı satın alınan yerler dikkate alınarak müstakil, hisseli parselleri veya üzerinde yapılacak binaların daire miktarları gözönünde bulundurularak kat mülkiyeti esasına göre arsa paylarını sahipleri adlarına resen tecsil ettirmeye valilik veya belediyeler yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu parselasyonun dayanağı olan ve ... tarihli, ... sayılı belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali istemiyle taşınmazı kısmen 30 metrelik yol alanında kalan bir başka taşımaz maliki tarafından açılan davada, dava konusu işlemlerin iptali yolunda verilen ... İdare Mahkemesinin ... tarihli, E: ..., K: ... sayılı kararına karşı davalı idare tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine ... Bölge İdare Mahkemesinin ... tarihli, E: ..., K: ... sayılı kararıyla istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş, anılan karar Danıştay Altıncı Dairesinin 15.04.2021 tarihli, E:2018/9570, K:2021/5590 sayılı kararıyla onanmıştır.
Her ne kadar yargı kararında imar planlarının, anılan davayı açan davacı parseli yönünden iptaline karar verilmiş ise de, yolun devamlılığı göz önüne alındığında, söz konusu yargı kararının yalnızca dava konusu edilen parsele yönelik sonuç doğurmasından söz edilemeyeceği, verilen iptal kararının uygulanması sonucunda yolun bütünlüğünün bozulacağı ve dava konusu parselasyona ilişkin düzenleme sahasında bulunan ve düzenleme ortaklık payından karşılanan bir kamusal alan ilişkin verilen iptal kararının düzenleme sahasında bulunan tüm taşınmaz maliklerini etkileyeceği açıktır.
Bu durumda, dava konusu parselasyon işleminin dayanağı olan 1/1000 ölçekli uygulama ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğini, kısmen 30 metrelik yol alanında kalan taşınmaz malikince açılan davada iptaline karar verildiğinden ve bu durumun parselasyon işleminde belirlenen düzenleme ortaklık payını doğrudan etkileyeceği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, davanın reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 15/04/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.