Danıştay 8. Daire 2021/1132 Esas 2021/2364 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1132
Karar No : 2021/2364


Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davalı) : … Ticaret Borsası
Vekili : Av. ….

İstemin Özeti : …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Babaeski Ticaret Borsasında genel sekreter vekili ve muhasebe sorumlusu olarak görev yapan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nu 125/1-E/(g) bendi uyarınca görevine son verilerek ilişiğinin kesilmesine ve 7.928,57-TL'nin yasal faiziyle birlikte tazminine ilişkin … tarih ve … sayılı Babaeski Ticaret Borsası Yönetim Kurulu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; davalı idarece yapılan soruşturma ve yargı yerlerince elde edilen deliller çerçevesinde davacının disiplin cezasını gerektirir fiilleri işlediği kanıtlandığından dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine yönelik olarak verilen kararın, ceza mahkemesinde görülen davada, davacının üzerine atılı zincirleme olarak nitelikli zimmet ve resmi belgede sahtecilik suçlarını işlediği sabit görülerek 5 yıl 10 ay hapis ve 6.606,00 -TL adli para cezası ile cezalandırılmasına ve memuriyetten hapis cezasının infazını tamamlayıncaya kadar yasaklanmasına ilişkin olarak verilen kararın temyiz aşamasında eksik inceleme nedeniyle bozulması karşısında, bozma kararı sonrasında verilecek kararın, işbu davanın esası hakkında verelecek kararı etkileyeceği anlaşıldığından, Yargıtay bozması sonrası Ağır Ceza Mahkemesince verilecek kararın yeniden değerlendirilmek suretiyle bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Dairemizin 07/02/2018 tarih ve E:2014/8929, K:2018/623 sayılı kararı ile bozulması üzerine bozma kararına uyularak, Yargıtay bozması sonrası …Ağır Ceza Mahkemesince … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile "zamanaşımı nedeniyle düşme" kararı verildiği UYAP üzerinden anlaşıldığında, işin esasına girilerek dosyadaki tüm belgeler, mahkeme kararları ve … tarihli bilirkişi raporu birarada değerlendirildiğinde; defter ve belgelerin incelenmesi sonucunda davacının disiplin cezasını gerektirir fiilleri işlediği kanıtlandığından dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu'nun 41. maddesinin (d) bendinde; "Borsa personelinin işe alınmalarına ve görevlerine son verilmesine, yükselme ve nakillerine usulüne uygun olarak karar vermek", (e) bendinde; "Borsa personelinin disiplin işlerini bu Kanunda ve ilgili mevzuatta düzenlenen esas ve usuller çerçevesinde karara bağlamak" Borsa Yönetim Kurulunun görevleri arasında sayılmış, " Oda ve borsa genel sekreteri" başlıklı 74. maddesinin ikinci fıkrasında; " Genel sekreter ve yardımcılarının yönetim kurulu kararıyla atanacağı, genel sekreter yardımcılarında da genel sekreterde aranan koşulların aranacağı", 76. maddesinde; "Odalar, borsalar ve Birliğin organ üyeleri ile personelinin, görevlerini yerine getirirken görevleriyle ilgili suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden, bu kuruluşların paralarıyla, para hükmündeki evrak, senet ve sair varlıkları ile muhasebe ve muamelata ilişkin her çeşit defter ve evrak ile ilgili olarak işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi olarak cezalandırılacakları", Geçici 3. maddesinde; " Bu Kanunda öngörülen yönetmeliklerin, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulacağı, bu yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükte bulunan tüzük ve yönetmeliklerin, bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği" hüküm altına alınmıştır.
05.08.1983 tarih ve 18126 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Personel Yönetmeliği'nin 25. maddesinde; "personele verilecek disiplin cezaları ile bu cezaları gerektiren fiil ve haller hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ilgili hükümlerinin uygulanacağı, disiplin cezalarının, Yönetmeliğin 18. maddesinde yazılı atamaya yetkili merciler tarafından verileceği hükme bağlanmıştır. Diğer yandan Yönetmeliğin atıfta bulunduğu 657 sayılı Kanun'un 125/1-E bendinin (g) alt bendinde "memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak" fiili memurun meslekten çıkarılmasını gerektiren haller arasında sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının, 19.01.2005-11.03.2005 tarihleri arasında bankadan çekilen paraların bir kısmını borsa muhasebe kayıtlarına geçirmemek, bankadan çekilen paraları tediye fişleri ile hesaplar arasında aktarma yapılmış gibi göstermek ve vadeli mevduata tahakkuk ettirilen faiz gelirlerini borsa muhasebe kayıtlarına geçirmemek suretiyle Borsayı zarara uğrattığı gerekçesi ile hakkında disiplin soruşturması başlatıldığı, soruşturmanın sonunda davacının üzerine atılı eylemlerinin sübuta erdiği gerekçesi ile Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının 657 sayılı Yasa'nın 125/E-g maddesi uyarınca görevine son verilerek ilişiğinin kesilmesine ve 7.928,57-TL'nin yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, davacının davalı … Ticaret Borsası nezdinde 2001 yılından itibaren muhasebe ve bilgi işlem bölümlerinde çalıştığı, 09/09/2004 tarihinde genel sekreter vekili olarak atandığı, 2006 yılı bütçe hazırlıkları aşamasında banka kayıtları ile borsa muhasebe kayıtlarının birbirini tutmadığının tespit edilmesi ve yetkililer tarafından denetleme talebinde bulunulması üzerine Sanayi ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü Kontrolörlüğü'nce düzenlenen … tarihli raporda: a) 19/01/2005 tarih ve 18 Numaralı Tediye Fişi ile Borsa Fon Hesabına yatırılmış gözüken 131,92-TL'nin banka kayıtlarında yer almadığı, b) 14/02/2005 tarihinde Borsa Fon Hesabından çekilen 1.075,60-TL'nin borsa muhasebe kayıtlarında yer almadığı, c) … tarih ve … Numaralı Tediye Fişi ile Borsa Fon Hesabına yatırılmış gözüken 200-TL'nin banka kayıtlarında yer almadığı, d) … tarih ve …Numaralı Tediye Fişi ile Borsa Fon Hesabına yatırılmış gözüken 1.176,54-TL'nin banka kayıtlarında yer almadığı, e) … Bankası …Şubesi … No'lu vadeli hesapta bulunan 285.000-TL'nin faiz geliri olan 5.621,91-TL'nin 11/03/2005 tarihinde 2.250-TL ve 3.371,91-TL olarak çekilmesine rağmen, 2.250-TL'nin vadesiz hesaba aktarıldığı, ancak 3.371,91-TL'nin borsa muhasebe kayıtlarında yer almadığı, f) … Bankası … Şubesi … No'lu vadeli hesapta bulunan 100.000-TL'nin faiz geliri olan 1.972,60-TL'nin 11/03/2005 tarihinde çekilmesine rağmen borsa muhasebe kayıtlarında yer almaması nedeniyle Borsa'nın toplam 7.928,57-TL zarara uğratıldığının belirtilmesi üzerine, Borsa Yönetim Kurulu Başkanı …, Borsa Yönetim Kurulu Üyesi … ile davacı hakkında suç duyurusunda bulunulduğu, 24/09/2007 tarihli muhakkik raporuna istinaden, Babaeski Ticaret Borsası Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nu 125/1-E/(g) bendi uyarınca davacının görevine son verilerek ilişiğinin kesilmesine ve 7.928,57-TL'nin yasal faiziyle birlikte davacıdan tazminine karar verildiği, dosya içerisinde anılan muhakkik raporu dışında disiplin soruşturmasına ilişkin herhangi bir bilgi ve belge ile anılan Yönetim Kurulu kararının bulunmadığı, adı geçenler hakkında denetim görevini ihmal ederek zimmete neden olmak ve zincirleme olarak zimmet ve resmi belgede sahtecilik suçlarından …Ağır Ceza Mahkemesi'nin E:… sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama sonucunda davacı ve diğer sanıklar hakkında verilen mahkumiyet kararının, davacı … vekilince 31/01/2008 tarihinde verilen dilekçedeki iddialar ile birlikte bankadan çekilen paranın davacının zimmetinde olup olmadığı hususlarının ayrıntılı olarak belirlendiği bilirkişi raporu alınmaksızın eksik incelemeyle verildiği gerekçesi ile Yargıtay… Ceza Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı ilamı ile bozulduğu, bozma sonrası … Ağır Ceza Mahkemesinin E:… esasında görülen davanın, adı geçen Mahkemenin … gün ve K:… sayılı kararı ile davacının üzerine atılı zincirleme olarak nitelikli zimmet ve resmi belgede sahtecilik suçlarını işlediği sabit görülerek 5 yıl 10 ay hapis ve 6.606,00 -TL adli para cezası ile cezalandırılmasına ve memuriyetten hapis cezasının infazını tamamlayıncaya kadar yasaklanmasına karar verildiği, bu kararın davacı tarafça temyizi üzerine Yargıtay … Ceza Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararı ile "önceki bozma ilamında belirtilen ve gereği tam olarak yerine getirilmeyen yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak eksik incelemeyle hüküm kurulduğu" gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği, Yargıtay … Ceza Dairesi'nin anılan bozma ilamı uyarınca …İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E: …, K:… sayılı davanın reddine ilişkin kararının Dairemizin 07/02/2018 tarih ve E:2014/8929, K:2018/623 sayılı kararı ile bozulduğu, Yargıtay … Ceza Dairesi'nin bozma ilamı sonrasında .. Ağır Ceza Mahkemesi'nce üçüncü kez bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, Bilirkişi Heyetince hazırlanan 24/07/2018 tarihli (42) sayfalık ayrıntılı raporda, davacıya isnat edilen suçlamalar ile ilgili olarak; a) … tarih ve … Numaralı 131,92-TL'lik Tediye Fişi tutarının davacının iddia ettiği ve tanık …'nin doğruladığı ve diğer borsa yönetici ve personeli tarafından da aksi belirtilmediği üzere personele bayram çikolatası alımı için harcandığı, b) 14/02/2005 tarihinde Borsa Fon Hesabından çekilen 1.075,60-TL ile c) 14/02/2005 tarih ve 40 Numaralı Tediye Fişi ile Borsa Fon Hesabına yatırılmış gözüken 200-TL'nin …r Bilgisayar şirketine … tarih ve …-TL tahsilat makbuzu ile yapılan ödemede kullanıldığı, bu hususa ilişkin … tarih ve … numaralı Yönetim Kurulu kararının olduğu, bu duruma Borsa yönetici ve/veya personeli tarafından herhangi bir itirazda bulunulmadığı, d) … tarih ve … Numaralı Tediye Fişi ile Borsa Fon Hesabına yatırılmış gözüken 1.176,54-TL'nin … Gıda ve Tekn. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti'ne 12/08/2014 tarihinde teslim edilen malzeme bedeli karşılığı ödendiği, bu hususa ilişkin … tarih ve … sayılı Yönetim Kurulu kararının bulunduğu, ancak burada …Şirketine 16,54-TL fazla ödeme yapılmasından Borsa yetkililerinin sorumlu olduğu, e) … Bankası … Şubesi …No'lu vadeli hesapta bulunan 285.000-TL'nin faiz geliri olan 5.621,91-TL'nin 11/03/2005 tarihinde 2.250-TL ve 3.371,91-TL olarak çekilmesine rağmen, 2.250-TL'nin vadesiz hesaba aktarıldığı, ancak 3.371,91-TL'nin borsa muhasebe kayıtlarında yer almadığı, f) … Bankası … Şubesi … No'lu vadeli hesapta bulunan 100.000-TL'nin faiz geliri olan 1.972,60-TL'nin 11/03/2005 tarihinde çekilmesine rağmen borsa muhasebe kayıtlarında yer almaması iddiası ile ilgili olarak bankadan para çekilmesinin Borsa Yönetim Kurulu Başkanı … ve Yönetim Kurulu Üyesi … tarafından boş banka dekontlarının birlikte imzalanması sonrasında görevli … tarafından bankadan çekilmesi ve davacıya bilgi verilmesi şeklinde gerçekleştiği, bu hususun tüm tanık ifadeleri ile doğrulandığı, anılan dekontlarda yapılan adli tıp incelemesinde …'e ait imzanın sahte olduğu, ancak sözkonusu imzanın davacının eli ürünü olmadığının da belirlendiği, … Bankası'nın konuyla ilgili olarak … tarih ve … sayılı yazısı ile …Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderdiği cevabın konuyu aydınlatmaktan uzak olduğu, (3.371,19-TL'ye ilişkin ödeme fişlerinin bankada olmadığı, ancak müfettişlerce yapılan incelemede borsa binasında bulunduğu ve borsa yetkililerince anılan fişlere mühür ve aslının aynıdır kaşesi vurularak bankaya iade edilmesinin ödemenin yapıldığına delil oluşturduğu), yapılan açıklamalar çerçevesinde hiçbir tutarın davacı … uhdesinde olduğuna dair kesin kanaat oluşmadığı, ancak adı geçenin genel sekreter vekili olarak Borsada imza yetkilisi olması nedeniyle sorumluluğunun bulunduğu, dava konusu iş ve eylemlerin, kurum zararı ve "mevzuata aykırı karar, işlem, eylem veya ihmal sonucunda kamu kaynağında eksilmeye neden olunması" olarak değil, kurumun satın alınan mal ve hizmetleri evrakını temin ederek muhasebe kayıtlarına alması, hatalı yapılan muhasebe kayıtlarının düzeltilmesi ve kalan tutarlar için ise personel avans ve/veya personel borçları hesapları üzerinden alacakları takip etmesi gerektiği şeklinde değerledirilmesi gerektiği şeklinde görüş belirtildiği, ancak yapılan yargılama sonucunda … Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile "zamanaşımı nedeniyle düşme" kararı verildiği, İdare Mahkemesince bu düşme kararı esas alınarak dosya içerisindeki üçüncü bilirkişi raporu dikkate alınmaksızın, yetersizliği Yargıtay … Ceza Dairesi'nin bozma ilamları ile sabit 21.12.2006 tarihli bilirkişi raporu ile mahkeme kararları esas alınarak, davalı idarece yapılan soruşturma neticesinde yargı yerlerince elde edilen deliller çerçevesinde davacının disiplin cezasını gerektirir fiilleri işlediği kanıtlandığından dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede; dosya kapsamındaki bilgi, belgeler, davacı ve diğer tanık ifadeleri ile birlikte Ağır Ceza Mahkemesi'nde yapılan yargılama kapsamında hazırlanan bilirkişi raporları kapsamında; davacının üzerine atılı zimmet ve resmi belgede sahtecilik suçunu işlediği kesin ve şüpheden uzak bir şekilde ortaya konulamadığından, davacı hakkında 657 sayılı Kanun'un 125/1-E/(g) bendi uyarınca "memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunduğu" gerekçesiyle tesis edilen dava konusu göreve son verilmesi ve 7.928,57-TL'nin yasal faiziyle birlikte davacıdan tazmin edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddine yönelik İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 16/04/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.