MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, cezai şart, kıdem, ihbar tazminatı, fark ücret, ücret artış farkı, öğretime, hazırlık tazminatı, egzersiz ücreti, sosyal yardım alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı ... avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacılar, davalı işçinin iş sözleşmesini 08.08.2011 tarihinde haksız olarak feshettiğini ileri sürerek, sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın davalı işçiden tahsilini istemiştir.
Birleşen dosya davacısı-davalı işçi, iş sözleşmesini Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda çalışan öğretmenlerden daha az ücret ödenmesi, ek ders ve egzersiz ücreti ile eğitime hazırlık ödeneğinin ödenmemesi sebepleriyle haklı olarak feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ile ücret, ücret artış farkı, öğretime hazırlık ödeneği, egzersiz ücreti, sosyal yardım ve cezai şartın tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı işçi, iş sözleşmesini haklı olarak feshettiğini ve işverenin kendisine cezai şart ödemesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Birleşen dosya davalısı, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, asıl davanın kısmen kabulüne , birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı ... avukatı temyiz etmiştir.
./..
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalı işçinin 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa tabi olarak çalışıp çalışmadığı ve iş sözleşmesini haklı sebeple feshedip feshetmediği hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu"nun 2/b. maddesinde kurum tanımı içinde özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin de yer aldığı, davacı- birleşen dosya davalısı kurumun özel eğitim kurumu ve rehabilitasyon merkezi olduğu ve davalı işçinin bu kurumda zihinsel engelliler öğretmeni olarak çalıştığı sabit olup, işyerinin 5580 sayılı Kanuna tabi olduğu tartışmasızdır. Davacıya ek ders ve öğretime hazırlık ödeneğinin ödenmediği de dosya kapsamı ile anlaşıldığından iş sözleşmesinin işçi tarafından 4857 sayılı İş Kanununun 24/2-e bendi gereğince ödenmeyen işçilik alacakları sebebi ile haklı olarak feshediliğinin kabulü gerekir. Bu durumda birleşen dosyada kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Cezai şartın ödenmesi hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut olayda; cezai şartın , taraflarca imzalanan iş sözleşmesinin 5. Maddesinde “Personel sözleşmenin sona eriş tarihinden önce iş kanununda belirtilen haklı nedenler harici bir nedenle işi bıraktığı takdirde, işverenin yasal hakları dışında almakta olduğu en son brüt ücretinin dört katı tutarında tazminat ödemeyi peşinen kabul eder. Yine iş kanununda belirlenen haklı neden olmaksızın personelin iş sözleşmesinin işveren tarafından süresinden önce sona erdirilmesi halinde ise işveren İş Kanunun ilgili maddelerine göre personelin özlük haklarından doğan tazminatlarını ödeyecektir. Yukarıdaki hükümler iş sözleşmesinin haklı nedenle feshine sebep olan taraf aleyhine, diğer taraf lehine aynen uygulanacaktır.” şeklinde düzenlendiği anlaşılmaktadır. Madde içeriğinden, iş sözleşmesinin haklı sebeple feshedilmesi halinde, haklı feshe sebep olan tarafın karşı tarafa cezai şart ödeyeceği öngörüldüğünden ve iş sözleşmesinin işçi tarafından haklı sebeple feshedildiği anlaşıldığından; asıl davada işverence talep edilen cezai şart reddedilmeli, birleşen davada işçi tarafından talep edilen cezai şart alacağı hüküm altına alınmalıdır.
4-5580 sayılı Kanun gereğince davacının haftalık yirmi saati aşan çalışmaları için ek ders ücretinin hesaplanıp hüküm altına alınması gerekirken , bu talebin reddi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
5-657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 32. maddesinde “Eğitim ve öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil öğretmen unvanlı kadrolarda görevli olup; fiilen öğretmenlik yapanlara (ilköğretim ve okul müdürleri ile yardımcıları, cezaevi okullarında çalışan öğretmenler, yönetici, eğitim uzmanı ve eğitim uzman yardımcıları dahil (Mülga ibare: 13/06/2010-5984 S.K/mad.4) ) her öğretim yılında bir defaya mahsus olmak üzere ve öğretim yılının başladığı ay içinde Milli Eğitim Bakanı tarafından belirlenecek tarihte Bakanlar Kurulunca belirlenecek miktarda, öğretim yılına hazırlık ödeneği ödenir.
Bu ödenek damga vergisi hariç diğer vergi ve kesintilere tabi tutulmaz” hükmü mevcuttur.
Her yıl bütçe kanunlarıyla ayrıca Bakanlar Kurulu kararına gerek olmaksızın öğretim yılına hazırlık ödenekleri belirlenmiş ve ek cetvelde miktarları yayınlanmıştır.
Öğretim yılına hazırlık ödeneği sosyal hak kapsamında olup, her yıl bütçe kanunlarıyla miktarı belirlenen bir alacak olmakla gerek 625 sayılı Kanun"un 33 ve gerek 5580 sayılı Kanun"un 9. maddesi hükümleri gereğince işveren tarafından özel okullarda görev yapan öğretmenlere işverenler tarafından ödenmelidir.


Somut olayda, davalı işçiye ödenmesi gereken öğretim yılına hazırlık ödeneğinin de hesaplanıp hüküm altına alınması gerekir. Bu yön gözetilmeden karar verilmesi isabetli olmamıştır .
6-Davacı işçinin 5580 sayılı Kanun"un 9. maddesi gereğince fark ücret alacağına hak kazanıp kazanmadığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu"nun 9/2. maddesinde “Okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmî okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez.” hükmü yer almaktadır .
Somut olayda; davalı işçi 5580 Sayılı Kanunun 9. maddesindeki hükme rağmen kendisine eksik ücret ödendiğini ileri sürerek fark ücret alacağının hüküm altına alınmasını istemiştir. Her ne kadar mahkemece talebin reddine karar verilmiş ise de; kanunun açık hükmü karşısında talebin yersiz olduğu gerekçesi ile reddi isabetli olmamıştır. Davalının tam zamanlı çalışan olup olmadığı ve emekli çalışan olup olmadığı tespit edilmeli; tam zamanlı çalışan olduğunun ve emekli olmadığının anlaşılması halinde; 5580 sayılı Kanunun 9. maddesi gereğince varsa fark ücret alacakları hüküm altına alınmalıdır. Yanılgılı gerekçe ile isteğin reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 26.05.2015 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.