15. Ceza Dairesi 2018/6618 E. , 2020/5101 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Dolandırıcılık
HÜKÜM : 5237 sayılı TCK 157/1, 62, 53 maddeleri gereğince mahkumiyet (2"şer kez)
Sanıkların dolandırıcılık suçundan mahkumiyetine ilişkin hükümler sanıklar müdafiileri tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Sanıklara atılı dolandırıcılık suçunun 6763 sayılı Kanun’un 34. maddesi ile değişik 5271 sayılı CMK’nın 253. ve 254. madde fıkraları gereğince uzlaşma kapsamında olması nedeniyle, dosyanın uzlaşma bürosuna tevdii edildiği ancak; uzlaşmanın sağlanamadığı belirlenerek yapılan incelemede;
Sanıklar..., ..., ... ve temyiz dışı sanık...’in 2012 yılında katılan ... ile evlenmek vaadi ile ancak dolandırıcılık kastı ile görüştükleri, katılan ...’den 2 adet altın yüzük 1 çift küpe, 44 gram bilezik ve 1000 TL para aldıkları, katılan ile evlenen sanık ..."in diğer sanıklarla eylem birliği nedeniyle evlilikten 4 gün sonra gerekli menfaatleri elde ettikten sonra katılandan habersiz olarak evi terk ettiği ve sanıkların iştirak h...nde katılan ..."ye karşı atılı eylemi işlemiş oldukları, sanıklardan ...,..., ... ve temyiz dışı ..."in ise 28.08.2013 tarihinde katılan ... ile evlenmek vaadi ile ancak dolandırıcılık kastı ile görüştükleri, katılan ...’in sanık ... ile evlenme hususunda anlaştığı, 1200 TL’yi bu amaçla sanık ... ve ...’e verdiği, ancak katılan ...’in durumdan şüphelenerek sanıkların daha önceki eylemlerinin mağduru olan katılan ... ile yüzleştirdiği, katılan ...’nin sanıkları teşhis etmesi nedeniyle katılan ... ile... arasındaki evliliğin gerçekleşmediği ancak sanıkların bu aşamaya kadar müştekiden dolandırıcılık kastı ile menfaat temin etmiş oldukları, sanıkların bu şekilde üzerine atılı suçu işlediği iddia olunan somut olayda;
1)Sanıkların katılan ...’a yönelik eylemleri nedeniyle aldıkları mahkumiyet hükümlerine yönelik temyiz taleplerinin incelenmesinde;
Uzlaştırma müessesinin sadece sanığa değil aynı zamanda ve öncelikle, mağdurun zedelenen hukukunun düzeltilmesine hizmet amacı gütmesi ve biçimi itibariyle bir ceza yargılaması müessesesi olsa da, fail ile devlet ilişkisini sona erdirmesi bakımından maddi
ceza hukukunu da ilgilendirmesi yanı sıra uzlaştırma yönetmeliğinin 33/b. maddesinde, mağdurun veya suçtan zarar görenin haklarına halef olan üçüncü kişi ya da kişilerin maddî veya manevî zararlarının tamamen ya da kısmen tazmin edilmesi veya eski hâle getirilmesinin edimin konusunu oluşturduğunun belirtilmesi nedeniyle davaya katıldıktan sonra 09/10/2016 tarihinde vefat eden katılan ...’ın mirasçılarıyla uzlaşma yoluna gidilmesi gerekirken katılanın uzlaşma teklif formuna olumlu veya olumsuz bir cevap vermediğinden ve bu suretle uzlaşma sağlanamadığından bahisle sanıkların mahkumiyetine karar verilmesi,
2)Sanıkların katılan ...’ye yönelik eylemleri nedeniyle aldıkları mahkumiyet hükümlerine yönelik temyiz taleplerinin incelenmesinde;
Uzlaştırma ile ilgili mevzuatımızda yer alan tebligata ilişkin hükümlere bakıldığında, 02.12.2016 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 34. maddesi ile değişik 5271 sayılı Kanun’un 253. maddesinin 6. fıkrasında yer alan, "Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye veya bunların kanunî temsilcisine ulaşılamaması h...nde, uzlaştırma yoluna gidilmeksizin soruşturma sonuçlandırılır."
Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliğinin 7/12. maddesinde yer alan, "Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma veya kovuşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye, sanığa veya kanunî temsilcisine ulaşılamaması hâlinde soruşturma veya kovuşturma konusu suçla ilgili uzlaştırma yoluna gidilmez.";
Aynı Yönetmeliğin 29/7. maddesinde yer alan, "Uzlaşma teklifinde bulunmak için çağrı; telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle de yapılabilir. Ancak, bu çağrı uzlaşma teklifi anlamına gelmez."
Anılan Yönetmeliğin 29/6. maddesinde yer alan, "uzlaştırmacının uzlaşma teklifinde bulunacağı şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar gören ya da kanunî temsilcilerine iletişim araçlarıyla ulaşılamaması hâlinde açıklamalı uzlaşma teklifi büro aracılığıyla yapılır."
Bahsi geçen Yönetmeliğin 29/5. maddesinde yer alan, "Uzlaştırmacı, uzlaşma teklifini büro aracılığıyla açıklamalı tebligat, istinabe veya Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) yoluyla da yapabilir."
7201 sayılı Tebligat Kanunu"nun 10/1. maddesinde yer alan, "Tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır."
Aynı Kanun"un 21/1-2. maddesinde yer alan, "Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler mucibince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama h...nde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirilir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır. Gösterilen adres muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olup, muhatap o adreste hiç oturmamış veya o adresten sürekli olarak ayrılmış olsa dahi, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın
kapısına yapıştırır. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır." şeklindeki düzenlemeler hep birlikte değerlendirildiğinde;
Kendisine uzlaştırma işlemlerini gerçekleştirmek üzere dosya tevdi edilen uzlaştırmacının öncelikle uzlaştırma teklifi yapılacak ilgililere telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle uzlaştırma teklifi yapmak üzere çağrı yapması, şayet belirtilen şekilde çağrı yapılamaz ise bu defa uzlaştırmacının ilgili savcılık nezdinde kurulmuş uzlaştırma bürosundan uzlaşma teklifi yapılmasını talep etmesi gerektiği, böyle bir taleple karşılaşan büronun da muhatabına ulaşamaması durumunda öncelikle muhatabın bilinen son adresine tebliğ yapması, tebligatın iade gelmesi durumunda bu defa muhatabın mernis adresinin tespitini yaparak tebligat zarfı üzerine söz konusu adresin mernis adresi olduğunu belirtmeden tebliğ yapması, yine tebligatın iade gelmesi durumunda bu defa tebligat parçası üzerine adresin MERNİS adresi olduğu ve 7201 sayılı Kanun"un 21/2. maddesi uyarınca işlem yapılması belirterek tebliğ yapması gerektiği;
Somut olayda; katılana yapılan tebligatın 28/11/2013 tarihindeki duruşmada beyan ettiği... adresine yapıldığı, bu tebligata ait parçaların denetime imkan verecek şekilde dosya arasında bulunmadığı ancak katılanın uzlaşma teklifine 3 gün içinde cevap vermediğinden bahisle uzlaştırmanın gerçekleşmediğine dair rapor tanzim edilmiş olup, katılanın mernis adresi olan ... adresine mernis şerhiyle tebligat çıkarılmadığının anlaşılması karşısında; katılana usulüne uygun olarak meşruhatlı tebligat yapılması ve 5271 sayılı CMK"nın 253. maddesi ile ilgili yönetmelik hükümleri çerçevesinde uzlaştırma işlemleri yapılmasından sonra sanıkların hukuki durumunun değerlendirilmesi gerektiğinin gözetilmeyerek, usul ve yasaya aykırı olarak yapılan uzlaştırma işlemlerine dayalı hüküm kurulması,
Bozmayı gerektirmiş, sanıklar müdafilerinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi uyarınca sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA, 09/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.