15. Hukuk Dairesi 2016/4668 E. , 2017/4098 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki birleşen dosyalar davalısı ... İnş. Enerji Turz. San. Tic. A.Ş. vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili ile ihbar olunanlar vekilleri gelmedi. Asıl dosya davalısı ve birleşen dosya davacısı ... Alüminyum Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili Avukat ... ile birleşen dosya davalısı ... İnş. Enerji Turz. San. Tic. A.Ş. vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl ve birleşen davalar, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup taşeron tarafından yüklenici aleyhine açılan asıl dava ödenmeyen iş bedeli alacağının tahsili için yapılan ilâmsız icra takibine itirazın iptâli, takibin devamı, birleşen 2012/187 Esas sayılı dosyadaki dava yüklenici tarafından iş sahibi aleyhine açılan bakiye iş bedeli alacağının tahsili için açılan ilâmsız icra takibine itirazıp iptâli ve takibin devamı, birleşen ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2012/80 Esas sayılı dosyasındaki dava, yükleniciden temlik alan tarafından iş sahibi aleyhine açılan temlik aldığı ödenmeyen bakiye iş bedeli alacağının tahsili için yapılan ilâmsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı istemlerine ilişkindir. Mahkemece, asıl ve birleştirilen 2012/187 Esas sayılı ve ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2012/180 Esas sayılı dosyalarında verilen kısmen kabule dair karar birleşen 2012/187 ile 2012/80 Esas sayılı dosyalar davalısı iş sahibi vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre iş sahibi vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmüş, reddi gerekmiştir.
2-... Alüminyum Cam San. ve Tic. Ltd. Şti. yüklenici, ... İnş. Enj. Tur. San. ve Tic. A.Ş. iş sahibidir. 30.03.2010 tarihli sözleşme ile yüklenici davalı iş sahibinin Kayseri ili Kocasinan ilçe sınırlarında bulunan binasının dış cephe kaplaması işlerinin yapımını üstlenmiştir. Sözleşmenin ödemeler başlıklı bölümünde ayrıntıları keşif özetinde bildirilen işin bedelinin KDV dahil 944.000,00 USD olduğu ve belirtilen tutarın projede değişiklik yapılmadığı taktirde geçerli olacağı kararlaştırılmış ve imalâtın seviyesine göre ödeme miktar ve oranları belirlenmiştir. Sözleşmenin 4. maddesinde de, iş veren tarafından projede yapılabilecek değişiklikler ve keşif özetinde belirlenmiş olan iş kalemleri ile metrajlar dışında meydana gelecek artışların ayrı bir keşif özeti ile fiyatlandırılıp iş sahibine sunulacağı, bu artmalardan dolayı malzeme temininden doğabilecek gecikmelerin karşılıklı mutabakat ile işin süresine ilave edileceği kabul edilmiştir.
Sözleşmede, ayrıntıları ve yapılacak işler keşif özetinde belirtilen işler toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedelli bir sözleşmedir. Sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK"nın 365. maddesi hükmünce götürü bedelli işlerde yüklenici yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyata yapmaya mecbur olup tahmin edilen miktardan fazla emek ve masrafı gerektirmiş olsa bile yüklenici bedelin arttırılmasını isteyemeyeceğinden Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında götürü bedelli işlerde; ödenmeyen imalât bedeli ya da fazla ödeme yapılıp yapılmadığının belirlenebilmesi için gerçekleştirilen imalâtın eksik ve ayıplar dikkate alınmak ve düşülmek sureti ile işin tamamına göre fiziki gerçekleşme oranı tespit edilip ve bu oranın götürü bedele uygulanmak, varsa sözleşme dışı fazla imalât bedelinin 818 sayılı BK"nın 410 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümlerine göre yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre belirlenip bulunan sözleşme gereği hakedilen bedele eklenip kanıtlanan ödemeler mahsup edilerek belirlenmesi gerektiği kabul edilmektedir. Mahkemece alınan raporlar açıklanan yönteme göre inceleme yapılarak düzenlenmediğinden hükme esas alınmaları mümkün değildir.
Bu durumda mahkemece; yeniden oluşturulacak konusunda uzman teknik bilirkişi marifeti ile gerekirse yerinde keşif de yapılarak sözleşme kapsamındaki işler ile ilgili olarak iş bedelinin tamamı ödenmediğinden, sözleşme eki keşif özetinde belirtilen işlerin işin tamamı olarak esas alınarak eksik ve kusurlar dikkate alınıp düşülmek sureti ile gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranı ve bu oranın KDV dahil 944.000,00 USD olan götürü bedele uygulanarak sözleşme kapsamında hakedilen iş bedeli, yüklenicinin sözleşme dışı fazla imalât yapıp yapmadığı, yapmış ve davalı iş sahibi yararına ise bunların yapıldığı yıl mahalli piyasa rayicine göre bedeli hesaplattırılıp bulunacak sözleşme kapsamı ve dışı iş bedelinden kanıtlandığı kabul edilen 821.928,00 USD ödeme düşüldükten sonra birleşen 2012/187 Esas ve Kayseri 2. Asliye Tİcaret Mahkemesi"nin 2012/80 Esas sayılı dosyalarında sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken bu hususlar üzenide durulmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle birleşen dosyalar davalısı iş sahibi vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile birleşen 2012/80 ve 2012/187 Esas sayılı dosyaların davalısı iş sahibi yararına BOZULMASINA, 1.480,00 TL duruşma vekâlet ücretinin birleşen 2012/187 Esas sayılı dosya davacısı ile birleşen 2012/80 Esas sayılı dosya davacısından ayrı ayrı alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan bu dosyalar davalısı iş sahibi ... İnşaat Enerji Turizm San. Tic. A.Ş."ye verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden birleşen dosyalar davalısı ... İnş. Enerji Turz. San. Tic. A.Ş."ye geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 23.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.