14. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/9815 Karar No: 2019/4345 Karar Tarihi: 14.05.2019
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/9815 Esas 2019/4345 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacılar, Yunanistan'da dul olarak ölen muris Konstantia Kritos'un mirasçılık belgesinin verilmesi için Hazineye karşı dava açtılar. Davacılar, HMK 376. maddesi gereğince dava açtıklarını ve hükmün iptali davasında hasımlı mirasçılık belgesine ihtiyaç duyulduğundan bahisle miris Konstantia Kritos'un mirasçılık belgesinin verilmesini talep ettiler. Davalı vekili ise, HMK'ya göre hasımlı mirasçılık belgesinde görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğunu belirterek, davanın reddedilmesini savundu. Dava Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü ve kabul edildi. Ancak davalı vekili karara itiraz ederek temyiz etti. Hukuk mücadelesi devam ederken, kanunda yer alan düzenlemeler tartışıldı. TMK. 598/1 maddesi \"Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere sulh hukuk mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.\" şeklinde mirasçılık belgesinin sulh hukuk mahkemesince veya noterlikçe verileceği hüküm altına alındı. 6100 sayılı HMK' nın 4. maddesinin (ç) bendi de \"Bu kanun ile diğer kanunların, sulh hukuk mahkemesi veya sulh hukuk hakimini görevlendirdiği davaları\" sulh hukuk mahkemeleri kapsamında say
14. Hukuk Dairesi 2016/9815 E. , 2019/4345 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 14.02.2014 gününde verilen dilekçe ile mirasçılık belgesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 01.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Hazineye husumet yöneltilmek suretiyle mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Davacı vekili, muris Konstantia Kritos’un 10.11.1991’de Yunanistan’da dul olarak öldüğünü, mirasçılarının çocukları olduğunu, İstanbul 19. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/698 Esas sayılı dosyasında HMK 376. maddesi gereğince hükmün iptali davası açtıklarını ve bu davada hasımlı mirasçılık belgesine ihtiyaç duyulduğundan bahisle murisin mirasçılık belgesinin verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde, HMK’ya göre hasımlı mirasçılık belgesinde görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğundan bahisle mahkemenin görevsizlik kararı vermesi gerektiğini, ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 1983/872-1984/888 E. K sayılı Kararıyla kök muris ....’na ait muris Konstantia Kritos’un mirasçı olarak gösterildiği mirasçılık belgesinin iptal edilerek Hazinenin mirasçılığına karar verildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. .... Sulh Hukuk Mahkemesinin 27.03.2014 tarihli, 2014/124-179 E. K. sayılı Kararında; 6100 sayılı HMK"nın yürürlüğe girdiği 01/10/2011 tarihinden sonra hasımlı olarak açılan mirasçılık belgesi talebine ilişkin davalarına bakmakla görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu görev kamu düzenine ilişkin olduğundan taraflarca öne sürülmese bile mahkemelerce kendiliğinden dikkate alınması gerektiği gerekçesiyle mahkemenin görevsizliğine, karar kesinleştiğinde talep halinde dosyanın görevli asliye hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, hüküm 27.03.2014 tarihinde kesinleşmiştir. .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/211 Esasına kaydı yapılan dosyada yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne murisin mirasçılarının ve miras paylarının belirlenmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir. Hemen belirtilmelidir ki; TMK. 598/1 maddesi "Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere sulh hukuk mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir." şeklinde mirasçılık belgesinin sulh hukuk mahkemesince veya noterlikçe verileceğini hüküm altına almıştır. Öte yandan 6100 sayılı HMK" nın 4. maddesinin (ç) bendi "Bu kanun ile diğer kanunların, sulh hukuk mahkemesi veya sulh hukuk hakimini görevlendirdiği davaları" sulh hukuk mahkemeleri kapsamında saymıştır. HMK" nın 114/1-c maddesine göre mahkemenin görevli olması dava şartıdır. HMK" nın 115. maddeye göre de mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden gözetmesi gerekir. O halde anılan yasal düzenlemeler kapsamında mirasçılık belgesinin verilmesi isteğine ilişkin davanın sulh hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiği, anılan davanın hasımlı veya hasımsız açılmasının mahkemenin yasa ile belirlenen görevine etkili olmadığı tartışmasızdır. Hal böyle olunca davanın görev nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken işin esası hakkında hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar verilmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.05.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.