
Esas No: 2013/14464
Karar No: 2014/19425
Karar Tarihi: 02.10.2014
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2013/14464 Esas 2014/19425 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bakırköy 8. İş Mahkemesi
TARİHİ : 06/06/2013
NUMARASI : 2010/655-2013/407
Davacı, sigortalılık başlangıç tarihinin 01/10/1980 olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 01.10.1980 olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının Kurum’a intikal tarihi 08.12.1980 olan işe giriş bildirgesi ile 01.10.1980 tarihinde marangoz atölyesi olan E.T.yanında işe başladığı, 01.01.1966 doğumlu olan davacının işe giriş tarihinde henüz 14 yaşında olduğu anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasanın 3. Maddesinin II/B bendine göre, “Özel Kanunda tarifi ve nitelikleri belirtilen çıraklar hakkında çıraklık devresi sayılan süre içinde analık, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları...” uygulanmamaktadır. Davada tespiti istenen dönemde 19.06.1986 tarihinde yürürlüğe giren 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Yasası yürürlüktedir. Belirtilen nedenlerle çıraklık ilişkisi, çıraklık sözleşmesini düzenleyen 3308 sayılı Yasa"daki koşullar dikkate alınarak irdelenmelidir.
Öncelikle bir kimseye çırak denebilmesi için o kimsenin durumunun bu özel kanunda çıraklar hakkında yapılan tarife ve nitelendirmeye uyması gerekir.
Taraflar arasındaki ilişkinin niteliği belirlenirken, başka bir ifade ile, davacının belirtilen devrede çırak olup-olmadığına karar verilirken, çalışma ilişkisine bakılarak karar verilmelidir. Gerçekten de çıraklık sözleşmesinde, akdi ilişkinin üstün niteliği çalışma olgusu değil, sigortalıya bir meslek ve sanatın öğretilmesidir. Çırak,işyerinde üretimle ilgili çalışmalara bilfiil katılıyor, meslek ve sanat eğitimi arka planda tutuluyorsa, bu durumda çıraklık ilişkisinden söz edilemeyecektir.
Somut olayda, davacı nizalı dönemde henüz 14 yaşında olup yaşı itibariyle işyerinde üretimle ilgili çalışmalara bilfiil katılması mümkün değildir. Ayrıca dinlenen davacı tanıkları da davacının çırak olarak çalıştığı yönünde beyanda bulunmuşlardır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önüne alınmadan davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 02.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.