19. Hukuk Dairesi 2019/3025 E. , 2020/556 K.
"İçtihat Metni"
Davacılar 1-... 2-... vekili Av. ... ile davalılar 1-(Temlik Eden) ... Bank A.Ş. vekili Av. ... (Temlik Alan) Birikim Varlık Yönetim A.Ş. vekili Av. ... 2-... Madencilik Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. 3-... İnş. ve İnş. Malz. Nakliye Pet. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında görülen dava hakkında ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 2013/342 esas, 2016/367 karar sayılı ve 31.05.2016 tarihli hükmün onanmasına ilişkin Dairemizin 2018/3186 esas, 2019/3107 karar sayılı ve 13.05.2019 tarihli ilamına karşı davacılar vekili tarafından süresi içinde karar düzeltme yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Davacılar vekili, davacılar ile davalı ... .... Ltd. Şti. arasında kömür alım satımı konusunda sözleşme imzalandığını, sözleşmeye göre davalının teslim edeceği kömür karşılığında davacıların çek düzenleyip verdiklerini, söz konusu çekler karşılığı olan kömürlerin teslim edilmediğini, çeklerin davalı ... Bank A.Ş. tarafından icra takibine konulduğunu, takibe konu çeklerin ... ... Ltd. Şti.’nin ciro etmesi ile ... ... Ltd. Şti.’ne verildiğini, bu şirketin ise tahsil cirosu ile ... Bank A.Ş.’ne verdiğini ileri sürerek, icra takibine konu çekler ve takip dosyasından davalılara borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Bank A.Ş. vekili, davalı bankanın iyiniyetli 3. kişi olduğunu, bu nedenle cirantalar arasındaki ilişkinin davalı bankayı bağlamayacağını, takip konusu çeklerin tahsil cirosu ile devir edilmediğini, davacının keşideciye yönelik defilerini davalı bankaya karşı ileri süremeyeceğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Davalılar ... Mad. Oto. San. Tic. Ltd. Şti., ... İnş. Malz. Nak. Pet. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacılarca, davalı ... .... Ltd. Şti."nden kömür alımı karşılığında verilen davaya konu iki adet çek karşılığında davalı ... .... Ltd. Şti. tarafından mal tesliminin yapılmadığı, söz konusu çeklerin ciro yoluyla yine ortak ve temsilcileri aynı olan davalı ... ... Ltd. Şti "ne, bu şirket tarafından da davalı ... Bank A.Ş."ne teslim edildiği, söz konusu çek metinlerinde çeklerin davalı ... Bank A.Ş.’ne tahsil amacıyla ciro edildiğine ilişkin herhangi bir ibare (bedeli tahsildir, tahsil içindir vs.) yer almadığı, bu sebeple yapılan cironun tüm hak ve alacakların devrine ilişkin temlik cirosu niteliğinde bulunduğu, bu durumda ciro silsilesine göre iyiniyetli hamil durumundaki davalı bankaya karşı, davacı keşidecinin lehtara yönelik defilerini ileri süremeyeceği, davalı bankanın diğer davalılarla işbirliği halinde kötüniyetli olarak dava konusu çeklerin hamili olduğu hususunun dosya kapsamına göre ispat olunamadığı gerekçesiyle davalı ... Bank A.Ş. yönünden menfi tespit isteminin reddine, diğer davalılar yönünden kabulü ile dava konusu çeklerden dolayı davacının, davalı ... ... Ltd. Şti. ve ... ... Ltd. Şti."ne borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dairemizin 2018/3186 esas, 2019/3107 karar sayılı ve 13.05.2019 tarihli ilamı ile mahkeme kararının onanmasına karar verilmiş ve bu onama ilamına karşı davacılar vekilince karar düzeltme yoluna başvurulmuştur. Dava dosyasının yeniden incelenmesi sırasında, dava konusu 2 çekin davalı ... ... Ltd. Şti. tarafından, muhatap bankaya vekaleten ... Bank A.Ş.’ne ibraz edildiği, ... Bank A.Ş. tarafından karşılıksız şerhi verildiği anlaşılmıştır. Davalı ... Bank A.Ş.’nin verdiği karşılıksız şerhi ile davalı ... ... Ltd. Şti. tarafından yapılmış beyaz ciro arasında davalı ... Bank A.Ş.’nin kaşe ile oluşturulmuş ticaret ünvanı yer alıyorsa da, temsilcilerinin imzası yoktur. Bu durumda, bu kaşe ciro hükmünü taşımaz. Dolayısıyla davalı ... Bank A.Ş.’nin isminin ciro zincirinde yer almadığı anlaşılmaktadır. Davalı alacaklı ... Bank A.Ş.’nin, takip dayanağı çeklerin ciro zincirinde ismi yer almadığından, kendisinin bu çeklerle alakasının sadece muhatap bankaya vekaleten karşılıksız şerhi veren banka olmaktan ibaret olduğu anlaşılmakla, takip dayanağı çekleri elinde bulundursa bile, bu çeklere dayanarak takip yapma imkanı ve alacaklı sıfatı yoktur. Bu itibarla mahkemece davanın ... Bank A.Ş. yönünden de açıklanan nedenle kabulü gerekirken, reddi doğru olmadığı gibi, Dairemizce de bu kararın onanması yerinde olmamıştır. Bu itibarla davacılar vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin onama kararının kaldırılması ve yerel mahkeme kararının yukarıda açıklanan nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 2018/3186 esas, 2019/3107 karar sayılı ve 13.05.2019 tarihli onama ilamının kaldırılarak yerel mahkeme kararının yukarıdaki gerekçelerle BOZULMASINA, evvelce alınan onama harcı ile peşin harcın istek halinde karar düzeltme isteyen davacılara iadesine, 19.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
sisteminin bir üyesidir.