2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"na aykırılıktan kabahatli ... İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. hakkında Kocaeli Ceza İşlemleri Büro Amirliğinin 18/10/2019 tarihli ve MA-46521841 sıra nolu idarî para cezası karar tutanağı ile uygulanan 235,00 Türk lirası idarî para cezasına karşı yapılan başvurunun reddine ilişkin KOCAELİ 2. Sulh Ceza Hâkimliğinin 16/12/2019 tarihli ve 2019/5139 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığından verilen 25.03.2020 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 07.04.2020 tarihli ve KYB. 2020-40602 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 18/09/2017 tarihli ve 2016/15686 esas, 2017/6937 karar sayılı ilâmında, “...Araç kiralama şirketlerinin, 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu kapsamında, araç kiralama tarihlerinden belli bir süre önce, belli tarihlerde kullanmak üzere araç kiralayan kişilerin açık kimlik bilgilerini, yasada yer alan bilişim sistemine usulüne uygun biçimde kayıt yapmaları halinde; kiralama tarihleri içinde meydana gelebilecek trafik kural ihlallerini, o tarihte işletmecilerden araç kiralayan kişilerin yaptıkları kabul edilmelidir. Keza, Anayasa"nın "İdarenin bütünlüğü ve kamu tüzel kişiliği" başlıklı 123. maddesi; ".. idare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir." hükmünü amirdir. Dolayısıyla, 1774 sayılı yasa gereği oluşturulan kiralık araç kimlik bildirme sistemini denetlemek ve takip etmekle yükümlü olan idarenin, trafik kural ihlalinin yapıldığı anda aracı süren ve varsa kiralayan kişinin kimliğini tespit etmekle ve bu sistem üzerinde usulüne uygun kaydedilen ve aracı kiralayan kişinin kimlik bilgisi esas alınarak idari para cezası tutanağı düzenlemekle de yükümlü olduğu değerlendirilmektedir. Dolayısıyla, itirazı değerlendiren mahkemece, aracı kiraya veren işletmecinin itiraz gerekçeleri ve elindeki kira sözleşmesi ile internet sistemi çıktısının bir örneği, cezayı düzenleyen idareye gönderilmek suretiyle, itiraz konusu kira sözleşmesi ve tutanağın, sistemde kayıtlı kiralık aracı kullanan kişinin kimlik bilgileri hakkında bir araştırma yapılarak düzenlenip düzenlenmediği sorulmaksızın itirazın reddine karar verilmesinde isabet bulunmadığı...” şeklinde belirtildiği üzere, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 51/2-A maddesine muhalefet eylemi nedeniyle araç tescil plakasına istinaden idarî yaptırım kararı düzenlendiği, ancak idari para cezası karar tutanağının düzenlendiği tarih ve saatte idari para cezası düzenlenen ... plakalı aracın, aracı kiralayan
Çin vatandaşı Jun Wu isimli kişide olduğunun anlaşılmış olması karşısında, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
2918 sayılı Kanunun 51/2-a maddesinde yazılı olduğu gibi araç sürücüsü hakkında uygulanması gereken idari yaptırımlara konu trafik ihlallerinde, aracı kullanan kişinin kimliğinin tespit edilemediği veya edilmesinin mümkün olmadığı durumlarda, trafik ihlaline dair tutanağın, 2918 sayılı Kanunun 116. maddesi gereği tescil plakasına göre düzenlenebileceği kabul edilmekle birlikte, aracı süren kişinin ruhsat sahibi olmadığına dair ispat külfetinin, hakkında somut gerçekliğe aykırı şekilde idari yaptırım uygulandığını iddia eden kişiye (başvurana) ait olacağı,
Kanun yararına bozmaya konu başvuru dosyasının gerek fiziken gerekse UYAP üzerinden incelenmesi sonucu; hakkında idari yaptırım kararı uygulanan kabahatli vekilinin başvurusunda, kabahate konu kiralık aracın ve sürücüsünün bilgilerini Kiralık Araç Bildirim Sistemi (KABİS) üzerinden Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirildiğini belirtilmesine rağmen, bu hususta hiçbir evrakın dosyaya sunulmadığı, idarece gönderilen 28.11.2019 tarihli yazı cevabında ise sistem üzerinde aracın kira sözleşmesine dair bir kaydın bulunmadığının açıkça yazıldığı görülmekle, 2918 sayılı Kanunun 116. maddesinde yazılı olan "aracın sahibi tarafından kullanıldığına" dair karineyi tersine döndürecek şekilde, aracı kiralayan şirketin, kabahat öncesinde idareye bu aracı kimin hangi süreyle kullanacağını bildirip bildirilmediğinin açıkça ispatlanamadığı, öte yandan dosyaya sunulan belgelerden hareketle, idari yaptırım sonrasında başvuruya eklenen kira sözleşmesi fotokopisinin, aracın zilyetliğinin kiralama anında başkasına geçtiğini, ihlal anında da aracı bu kişinin sürdüğünü göstermeye yeterli bir delil olmadığı anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yukarıda yazılı nedenlerle yerinde görülmediğinden, kanun yararına bozma isteminin REDDİNE, 23/09/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.