9. Hukuk Dairesi 2010/38435 E. , 2013/1752 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, ücret alacağı, %20 kesinti alacağı, %5 fazla ücret alacağı , genel tatil ücreti ile fazla çalışma ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı işyerinde belirsiz süreli hizmet akti ile haber müdürü olarak çalışmaya başladığını , 30.08.2005 tarihinde yapılan bir bildirim ile yurt haberler müdürü olarak görevinin değiştirildiğini, iş sözleşmesinin 20.09.2005 tarihinde işveren tarafından sona erdirildiğini, 2001 yılında yaşanan ekonomik kriz nedeni ile maaşlarında tek taraflı olarak % 20 oranında kesinti yapıldığını , bu kesintilerin daha sonra ödenmediğini ileri sürerek, ücret , ücretten yapılan %20 kesinti ve ücretin %5 fazlası , genel tatil ile fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının üst düzey yönetici konumunda olması nedeni ile kendi mesaisini belirleme yetkisine sahip olduğunu , ayrıca davacı ile aktedilen iş sözleşmesinin 4/ E bendinde kararlaştırılan ücrete 270 saatlik fazla mesai ücretinin dahil olduğunun düzenlendiğini , bu nedenlerle davacının fazla mesai talebinin yersiz olduğunu, davacının çalışma süresi boyunca tüm tatil ve bayram günlerinde çalışmasının mümkün olmadığını, bu günlerde çalışmış olması durumunda bile iş sözleşmesinin F bendi gereği bu günlerde çalışmayı kabul etmesi nedeni ile davacının davasının reddine karar verilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacıya iş sözleşmesinin yürürlüğü süresince ücretlerinin ödendiği ve itirazsız olarak davacı tarafından kabul edildiği anlaşılmakla yerleşik ... uygulaması gereğince ücretlerinin peşin ödenmemesi sebebiyle % 5 gecikme faizi talebinin yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık , davacının Basın İş Kanununda bazı işçilik alacakları için öngörülen günlük yüzde beş fazla ödemeye hak kazanıp kazanmadığı, hesaplamanın brüt ücret üzerinden mi, yoksa net ücret üzerinden mi yapılacağı noktalarında toplanmaktadır.
5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 14 üncü maddesinde bahsedilen ücret ile Ek 1 inci maddesinde sözü edilen hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatillerle yapılan çalışma ücretlerinin gününde ödenmemesi halinde günlük yüzde beş fazlasıyla ödeneceği hükme bağlanmıştır. Anılan düzenlemelerde sözü edilen alacaklar için ödeme tarihi de belirlenmiş olmakla, yüzde beş fazla ödemeye hak kazanmak için işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi de gerekmez.
Somut olayda, davacı ücretlerin taksitler halinde ve geç ödendiğini ileri sürüp %5 fazlalığı talep etmişse de , ücretlerini ihtirazi kayıtsız kabul ettiği ve ödeme şeklinin işyeri şartı haline geldiği için peşin yapılmayan ödemelerden dolayı %5 fazla talep edemeyeceği kabul edilerek anılan istek reddedilmiştir. Ancak yukarıda belirtildiği gibi, mahkemece Basın İş Kanununda yasadan kaynaklanan temerrüt olması nedeniyle %5 fazlalığın hesaplanması gerekirken yazılı şekilde reddi isabetsizdir.
3. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının talep ettiği alacaklar net ücreti üzerinden hesaplanmıştır. Ancak ilgili yasalar gereği alacakların önce brüt ücretten hesaplanıp sonra net miktarın belirlenmesi gerektiğinin dikkate alınmaması hatalıdır.
4. Mahkemece fazla çalışma ve genel tatil ücreti alacaklarından 1/3 indirim yapılarak hüküm kurulduğu belirtilmişse de , fiilen yapılan indirimin %30 oranında olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece belirtilen indirime uygun olmayan miktara hükmedilmesi doğru değildir.
5. 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanununda alacaklara yasal faiz uygulanacağı düzenlendiği halde bankalarca bir yıllık mevduata uygulanan en yüksek banka mevduat faizi yürütülmesi de ayrı bir bozma sebebidir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 17.01.2013tarihinde oybirliğiyle karar verildi.