Karşılıksız çek düzenleme suçundan sanıklar ... ve ..."ın 5941 sayılı Çek Kanunu"nun 5/1 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 52/2. (8"er kez) maddeleri gereğince 2 defa 15.000,00 Türk lirası, 4 defa 12.500,00 Türk lirası ve 2 defa 10.000,00 Türk Lirası adlî para cezaları ile cezalandırılmasına dair Ankara 2. İcra Ceza Mahkemesinin 10/11/2017 tarihli ve 2017/290 esas, 2017/354 sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı"nın 11.12.2018 gün ve 2018 - 4674 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 17/12/2018 gün ve KYB. 2018/101371 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
10/10/2017 tarihli ve 30206 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 26/07/2017 tarihli ve 2016/191 esas 2017/131 sayılı kararı ile 5941 sayılı Kanun"un 1. fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “çekin üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanuna göre ticarî işlerde temerrüt faizi oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile takip ve yargılama gideri toplamından” şeklindeki ibarenin iptal edilmesi nedeniyle, 5941 sayılı Kanun"un 5. maddesinde yer alan "(Değişik: 15/7/2016-6728/63 md.) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adlî para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarı, (…)(2) az olamaz." hükmüne göre sanığın eylemi sebebiyle hakkında tespit edilecek gün adlî para cezasının 5237 sayılı Kanun’un 52/2. maddesi gereğince adlî para cezasına çevrileceği ancak sonuç cezanın çek bedelinin karşılıksız kalan miktarından az olamayacağının belirtildiği,
Somut olayda, sanıkların suça konu eylemlerine ilişkin olarak, 0554619 numaralı çek bedelinin 15.000,00 Türk lirası, 0554612 numaralı çek bedelinin 12.500,00 Türk lirası, 0554613 numaralı çek bedelinin 12.500,00 Türk lirası ve 1121746 numaralı çek bedelinin ise 10.000,00 Türk lirası olduğu, çekin 02/05/2017 tarihinde bankaya ibrazında karşılığının bulunmadığından bahisle çekin arka yüzüne şerh düşüldüğü, kanuni sorumluluk miktarı olan 1.410,00 Türk lirasının ödendiğinin anlaşılması karşısında; 5941 sayılı Kanun"un 3/3-a-1. maddesi uyarınca bankanın sorumlu olduğu meblağın çek bedelinden mahsup edilerek sanıkların sırasıyla karşılıksız kalan miktarlar olan, 0554619 numaralı çeke ilişkin olarak 13.590,00 Türk lirası, 0554612 numaralı çeke ilişkin 11.090,00 Türk lirası, 0554613 numaralı çeke ilişkin 11.090,00 Tür lirası ve 1121746 numaralı çeke ilişkin olarak da 8.590,00 Türk lirası adlî para cezaları ile cezalandırılmaları yerine, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
5941 sayılı Kanun"a aykırılık suçundan kurulan ve kanun yararına bozmaya konu edilen hükümde yerel mahkemece; 5941 sayılı Kanun"un 5/1. maddesinde unsurları yazılı "karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme" suçunu işlediği anlaşılan sanıklar hakkında (ayrı ayrı);
- 0554619 numaralı, 30.04.2017 keşide tarihli, 15.000 TL bedelli çek için neticeten 15.000 TL adli para cezasına,
- 0554612 numaralı, 30.04.2017 keşide tarihli, 12.500 TL bedelli çek için neticeten 12.500 TL adli para cezasına,
- 1121746 numaralı, 30.04.2017 keşide tarihli, 10.000 TL bedelli çek için neticeten 10.000 TL adli para cezasına,
- 0554613 numaralı, 15.05.2017 keşide tarihli, 12.500 TL bedelli çek için neticeten 12.500 TL adli para cezasına, hükmedildiği görülmektedir.
Yerel mahkemece neticeten verilen adli para cezalarının, 5941 sayılı Kanun"un lafzına uygun olarak çekin karşılıksız kalan kısmından az olmamak üzere belirlendiği düşünülebilir. Ancak kararın gerekçesinde; sanıklar hakkında her çek için ayrı ayrı belirlenen temel cezanın, 5941 sayılı Kanun"un 5/1. maddesi ikinci cümlesi nedeniyle çekin karşılıksız kalan kısmına çekilmek suretiyle bulunduğu ve bulunan miktarların bankanın ödemekle yükümlü olduğu kısım düşülmeden tespit edildiği görülmektedir.
Sonuç olarak; mahkemece 5941 sayılı Kanun"a göre hükmedilecek asgari adli para cezasının belirlenmesinde, muhatap bankanın 2017 yılı tebliğine göre ödemekle yükümlü olduğu 1410 TL"nin düşürülmesinin zorunlu olacağı, bu haliyle hükümle gerekçesi arasındaki çelişkinin giderilmesi gerektiği anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, Ankara 2. İcra Ceza Mahkemesinin 10/11/2017 tarihli ve 2017/290 esas, 2017/354 karar sayılı kararının, 5271 sayılı CMK"nin 309/4-d maddesi gereği kanun yararına BOZULMASINA,
Bozma gereği yeniden uygulama yapılarak yerel mahkemece kurulan "HÜKÜM" başlığı altında yer alan;
"A-) alt başlığı altındaki 4-" numaralı maddede bulunan; "...NETİCETEN 15.000,00 TL..." ibaresinin çıkartılarak, yerine "...NETİCETEN 13.590,00TL...",
"B-) alt başlığı altındaki 4-" numaralı maddede bulunan; "...NETİCETEN 12.500,00 TL..." ibaresinin çıkartılarak, yerine "...NETİCETEN 11.090,00TL...",
"C-) alt başlığı altındaki 4-" numaralı maddede bulunan; "...NETİCETEN 10.000,00 TL..." ibaresinin çıkartılarak, yerine "...NETİCETEN 8.590,00TL...",
"D-) alt başlığı altındaki 4-" numaralı maddede bulunan; "...NETİCETEN 12.500,00 TL..."ibaresinin çıkartılarak, yerine "...NETİCETEN 11.090,00TL...",
"E-) alt başlığı altındaki 4-" numaralı maddede bulunan; "...NETİCETEN 15.000,00 TL..."ibaresinin çıkartılarak, yerine "...NETİCETEN 13.590,00TL...",
"F-) alt başlığı altındaki 4-" numaralı maddede bulunan; "...NETİCETEN 12.500,00 TL..."ibaresinin çıkartılarak, yerine "...NETİCETEN 11.090,00TL...",
"G-) alt başlığı altındaki 4-" numaralı maddede bulunan; "...NETİCETEN 10.000,00 TL..." ibaresinin çıkartılarak, yerine "...NETİCETEN 8.590,00TL...",
"H-) alt başlığı altındaki 4-" numaralı maddede bulunan; "...NETİCETEN 12.500,00 TL..." ibaresinin çıkartılarak, yerine "...NETİCETEN 11.090,00TL...",
yazılmak suretiyle DÜZELTİLMESİNE, hükmün diğer kısımlarının aynen bırakılmasına, hükmün infazının düzeltilen yeni netice cezalar üzerinden yapılmasına, 02.03.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.