(Kapatılan) 6. Hukuk Dairesi 2009/11396 E. , 2010/4390 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Uyuşmazlık, önalım hakkına konu edilen payın iptali ile davacı adına tesciline ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir .
Davacı vekili, dava dilekçesinde, davacının dava konusu edilen payın ilişkin bulunduğu ... parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından olduğunu, davalı ..."nin paydaşlardan ..."ün payını 08.05.2007 tarihinde 4.000,00 YTL bedelle satın aldığını ileri sürerek şirket adına oluşan tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini istemiş, yargılama aşamasında taşınmazın paydaşlarından ..."ın dava konusu edilen payı davalı şirketten trampa yoluyla devraldığını ileri sürerek HUMK’nun 186. maddesi hükmü gereği yeni maliki davaya dahil ettirerek adına tescil edilen payın iptali ile davacı adına tescilini istemiştir. Davalı ... Ltd. Şti vekili, dava konusu taşınmazın fiilen paydaşlar arasında taksim edildiğini, 23.05.2008 tarihli trampa ile dava konusu edilen payın paydaşlardan ..."a devredildiğini, belirterek davanın reddine karar verilmesini, dahili davalı ... ise takas yoluyla devraldığı payın bulunduğu taşınmazda daha önceden de payı bulunduğunu, taşınmaz üzerinde 60 yıldır kendisine ait ev bulunduğunu savunmuştur. Mahkemece, paydaşa karşı önalım hakkı kullanılmayacağı gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü şahsa satılması halinde,diğer paydaşa o payı öncelikle satın alma hakkını veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve o payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
Olayımıza gelince; dava konusu edilen payın ilişkin olduğu ... parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından ... taşınmazdaki toplam 80/452 payını 08.05.2007 tarihinde toplam 4.000,00TL bedelle davalı ...’ne satmıştır.Davalı şirket ise bu payı 23.05.2008 tarihinde paydaşlardan ..."ın ... parsel sayılı taşınmazı ile trampa etmiştir.Davanın açıldığı tarihte dava konusu edilen pay henüz davalı ... Ltd Şti adına kayıtlıdır.Bu itibarla davanın açılmasında bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Ancak yargılama sırasında dava konusu pay trampa yoluyla dahili davalı ..."a intikal etmiştir. Yukarıda açıklandığı üzere önalım hakkının kullanılması ile kapsam ve şartları satıcı ile üçüncü şahıs arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Yapılan her satış önalım hakkını yeniden kullanılabilir hale getireceğinden ve dava konusu payın trampa yoluyla diğer paydaş ... adına tesciline karar verilmesi davacının önalım hakkını kullanmasını etkilemeyeceğinden bu durumda mahkemece, işin esasına girilerek tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda delillerinin toplanarak sonucuna göre bir karar vermek gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 14.4.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.