16. Hukuk Dairesi 2013/4454 E. , 2013/4783 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ... vekili, ..."nin maliki olduğu 1030 ve 1031 parsel sayılı taşınmazların 3194 sayılı Yasa"nın 11. maddesi uyarınca bedelsiz olarak davalı ... lehine terk edilmiş olup, terk işleminin imar planında yol, park, otopark alanlarında kalan kısımlarla sınırlı olması ve özel mülkiyete konu bölümlerin ifraz ile ... adına tescili gerekirken bu işlemlerin gerçekleştirilmediğini ve bilahare imar planında yapılan değişiklik ile anılan taşınmazların bazı alanlarının trafo, günübirlik tesis ve konut alanı olarak düzenlendiklerini, bu alanların da 3194 sayılı Yasa(nın 11. maddesi uyarınca ... adına tescili gerektiğini ileri sürerek, dava konusu 1030 sayılı parselin 50 m2 trafo, 460 m2 günübirlik tesis, 2850 m2 konut alanlarının ve 1031 sayılı parselin de 11760 m2 günübirlik tesis alanının ... adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda "dava konusu ... ilçesi Karakuyu mevkii 1031 parsel sayılı taşınmaz yönünden dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dava konusu ... İlçesi Karakuyu mevkii 1030 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın kısmen kabulü ile, 06/06/2012 tarihli bilirkişi raporunda ve krokisinde (A), (B), (C), (D) (E) ve (G) harfleri ile gösterilen toplam 957,53 m2"lik konut alanı, (F) harfi ile gösterilen 474,13 m2"lik günübirlik tesis alanı, (H) harfi ile gösterilen 52,21 m2"lik trafo alanına ilişkin kısımların davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine" karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 3194 sayılı Yasa"nın 11. maddesine dayalı tescil isteğine ilişkin olup; mahkemece; "davalı kurumun, dava konusu 1030 sayılı parsel yönünden terk amacına aykırı olarak imar plan değişikliği ile günübirlik tesis alanı, konut alanı ve trafo alanı oluşturduğu, 1031 parsel sayılı taşınmaz bakımından ise, yargılama sırasında alınan Belediye Meclis Kararı ile 1031 sayılı parseldeki günübirlik Turizm Tesis alanlarının kaldırılarak yeşil alan ve genel otopark alanı olarak düzenlendiği" gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, hükmün yasaya uygun olduğu söylenemez. Bilindiği üzere, 3194 sayılı Yasa"nın 11. maddesinin 1. fıkrasında "imar planlarında; meydan, yol, park, yeşil saha, otopark, toplu taşıma istasyonu ve terminal gibi umumi hizmetlere ayrılmış yerlere rastlayan Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait gayrimenkuller ile askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri ile ülke güvenliği ile doğrudan doğruya ilgili Türk Silahlı Kuvvetlerine ait harekat ve savunma amaçlı yerler hariç ... ve özel idareye ait arazi ve arsalar belediye veya valiliğin teklifi, Maliye ve Gümrük Bakanlığının onayı ile belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeye; belediye ve mücavir alan hudutları dışında özel idareye bedelsiz terk edilir ve tapu kaydı terkin edilir. Ancak, bu yerlerin üzerinde bina bulunduğu takdirde, arsası hariç yalnız binanın halihazır kıymeti için takdir edilecek bedel ödenir. Bedeli ve ödeme şekli taraflarca tespit olunur" 2. fıkrasında "bu suretle maledilen arazi ve arsalar belediye veya özel idare tarafından satılamaz ve başka bir maksat için kullanılamaz. Bu hususta tapu kütüğünün beyanlar hanesine gerekli şerh konur" 3. fıkrasında ise "bu yerlerin kullanılış şekli, yeni bir imar planıyla değiştirilip özel mülkiyete konu olabilecek hale getirildiği takdirde, bu yerler devir alınan idareye belediye veya özel idarece aynı usulle iade edilir. Buna aykırı davranışı sabit olan ilgililer şahsen sorumludur. Bu terkinler hiçbir şekilde resim, harç ve vergiye tabi değildir" şeklinde hükümler öngörülmüştür. Somut olayda da, dava konusu taşınmazlar, 3194 sayılı Yasa"nın 11. maddesinde öngörülen prosedür uygulanarak umumi hizmetlere ayrılmaları nedeniyle kamuya terk edilmiş olduklarına göre, yeni bir imar planıyla kullanılış şekilleri değiştirilerek özel mülkiyete konu olabilecek hale getirildiklerinde, mülkiyetlerinin geri alınmasının da ancak aynı usul çerçevesinde gerçekleşebileceği açıktır. Oysa, anılan poresedür yerine getirilmeden eldeki dava açılmıştır. Esasen imar planında yapılan değişiklikle taşınmazların özel mülkiyete konu edilmesi de söz konusu değildir. O halde, 3194 sayılı Yasa"nın 11. maddesinde öngörülen iade koşullarının gerçekleşmediği gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması isabetsizdir. Kabule göre de, dava değeri üzerinden 1031 sayılı parsel bakımından dava tarihi itibariyle haklılık durumu ve 1030 sayılı parsel yönünden de kısmen kabul kararı verildiği gözetilerek nispi karar ilam harcı ile taraflar yararına nispi vekalet ücretlerine hükmedilmesi gerekirken, karar ilam harcı ile davacı lehine vekalet ücretinin noksan tayin ve takdir edilmiş olması ve davalı yararına ise, reddedilen kısım bakımından avukatlık parasına hükmedilmemesi doğru değildir. Tarafların temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden, kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan nispi karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine,
03.05.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.