Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/343 Esas 2021/878 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/343
Karar No : 2021/878


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla İli, Marmaris İlçesi, Çamlı Mahallesi, … Mevkii, … sayılı parsel sayılı taşınmaz üzerindeki yapının ruhsatsız yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca yıkımına ve aynı Kanun'un 42. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca 2.719,41 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Marmaris Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un geçici 1. maddesinin 14. fıkrası uyarınca, Kanun'un yürürlük tarihi itibarıyla mahalleye dönüşen köylerde oturanların müşterek ihtiyacını karşılayan işletmelerin bulunduğu yapıların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya belediye ya da üniversiteler tarafından fen ve sanat kuralları ile ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğu hakkında inceleme yapılmadan, bu tür yapıların imar mevzuatına uygun olup olmadığı yönünden ilgili Belediyesince işlem yapılmasına olanak bulunmadığı,
Mahkemelerinin 19/02/2015 tarihli ara kararı ile davalı Belediyece ya da diğer ilgili kamu kurumlarınca uyuşmazlık konusu yapı ile ilgili olarak 6360 sayılı Kanun'un geçici 1. maddesinin 14. fıkrası uyarınca fen ve sanat kuralları ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun yapıldığına dair tespit yapılıp yapılmadığının sorulduğu, davalı idarenin 24/04/2015 tarihli yazısında idarelerince bu yönde bir tespitin yapılmadığının belirtildiği,
Bu durumda, davalı idarece, 6360 sayılı Kanun uyarınca mahalleye dönüşen köyde yerleşik halkın ihtiyaçlarını karşılayan müessese işleten davacının kiracısı olduğu yapı ile ilgili fen ve sanat kuralları ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun olup olmadığına dair tespit yapılmaksızın, doğrudan ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin 07/11/2019 tarih ve E:2019/5204, K:2019/10562 sayılı kararıyla;
6360 sayılı Kanun'un geçici 1. maddesinin 14. fıkrasında sayılan yapıların, ruhsatlandırılmış sayılabilmeleri için 6360 sayılı Kanunla mahalleye dönüşen köylerde bulunmaları, bu kanunun Resmi Gazete'de yayımlandığı 06/12/2012 tarihinden önce bitirilmiş olmaları ve fen ve sanat kuralları ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun yapıldıklarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya belediye ya da üniversiteler tarafından tespit edilmiş olması gerektiği,
Anılan Kanun'da söz konusu tespitlerin yapılması hususunda ilgililere ilgili mercilere başvurarak tespit isteme hakkı tanındığından, idarenin kendiliğinden harekete geçerek tespit yapma yükümlülüğünün bulunmadığının anlaşıldığı,
Bu durumda, İdare Mahkemesince, uyuşmazlık hakkında, davaya konu yapıların 6360 sayılı Kanun'un geçici 1. maddesinin 14. fıkrasında sayılan yapılardan olup olmadığı, ruhsatlandırılmış sayılabilmeleri için bu madde kapsamında yapılması gereken tespitlerin yapılması hususunda davacı tarafından ilgili mercilere başvuruda bulunulup bulunulmadığı hususu araştırılmak suretiyle bir karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
6360 sayılı Kanun'da, ilgililere, Kanun'un geçici 1. maddesinin 14. fıkrasında ruhsatlandırılmış sayılacağı belirtilen yapıların tespiti konusunda, ilgili mercilere başvurarak tespit isteme hakkı tanınsa da, Dairenin bozma kararında belirtilenin aksine, idarenin de her zaman, kendiliğinden harekete geçerek tespit yapmasına kanunen herhangi bir engelin bulunmadığı,
Ayrıca getirilen bu düzenlemenin; mahalleye dönüşen köylerde oturanların ihtiyaçlarını karşılayacak bakkal, manav gibi halkın önemli ölçüde ihtiyaç duyduğu gıda ürünlerinin herhangi bir kesintiye uğramadan tedarikinin sağlanmasına devam edilmesi amacını taşıdığı,
Bu sebeple, vatandaştan, aleyhine olacak şekilde getirilen Kanun hükmünü bilmesini ve Kanunu yorumlayarak tespit isteme yoluna gitmesini beklemenin hakkaniyet ile bağdaşmayacağı,
İmar mevzuatı çerçevesinde görevini icra eden Belediyelerin, ilgili prosedürü işletirken güncel kanun değişikliklerini takip edip, bu değişiklikler çerçevesinde işlemlerini yerine getirmesi ve tespitlerini bu doğrultuda yapmasının, Hukuk Devleti ilkesinin de bir gereği olduğu, gerekçesi eklenmek suretiyle, dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 6360 sayılı Kanun ile mahalleye dönüşen köylerde bulunan yapıların, fen ve sanat kuralları ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun yapılıp yapılmadığını tespit ettirme görevinin, taşınmaz malikine ait olduğu gözetilerek, ısrar kararının, Danıştay Altıncı Dairesi kararında yer alan gerekçe doğrultusunda bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, temyiz isteminin reddi ile ısrar kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile ... İdare Mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerine uyulmamış olunması'' sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/04/2021 tarihinde, oybirliği ile karar verildi.