Danıştay 6. Daire 2021/2025 Esas 2021/6053 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/2025
Karar No : 2021/6053

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : I - (DAVACILAR)
1- … 6- …
2- … 7- …
3- … 8- …
4- … 9- …
5- …
VEKİLLERİ : Av. …

II- (DAVALI) … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF : 1- … Belediye Başkanlığı
2- … ve diğerleri

İSTEMİN ÖZETİ : Kocaeli İli, Darıca İlçesi, …Mahallesi, … Caddesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde inşa edilen yapıya ait … tarihli, …nolu yapı ruhsatının; dayanak 1/1000 ölçekli uygulama imar planının dava konusu taşınmazın bulunduğu alana ilişkin kısmının iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin E:…, K:… sayılı kararı gereği iptal edilerek mevcut yapının yıkımına ilişkin … günlü, … sayılı Darıca Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılan davada; dava konusu işlemin kısmen iptali, kısmen davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 02/05/2018 tarih ve E:2015/1805, K:2018/3248 sayılı kararıyla davacının vefatı nedeniyle 2577 sayılı Kanunun 26. maddesi uyarınca bozulması üzerine, bozma kararına uyularak davaya devam eden mirasçılar davacı mevkiine alınmak suretiyle, dava konusu işlemin yıkıma ilişkin kısmı yönünden iptali, yapı ruhsatının iptaline ilişkin kısmı yönünden ise davanın reddi yolunda … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMALARIN ÖZETİ : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Davacılar vekilince, 11/02/2020 tarihli ek beyan dilekçesi ile ekinde sunulan … tarih ve … başvuru numaralı yapı kayıt belgesi de dikkate alınarak karar verilmesi gerektiği ileri sürülmekte ise de; 3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesinin 4. fıkrası ve Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin 6. maddesinde yer alan, yapı kayıt belgesi ilgili belediyesine verildikten sonra 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptal edileceği düzenlemesi karşısında, söz konusu işlemleri tesis eden idarelerce gerekli iptal işlemleri yapılacağından, davacılar vekilinin belirtilen iddiası yerinde görülmemiştir.
… İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz istemlerinin reddi ile anılan kararın ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 22/04/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


KARŞI OY (X):
İmar planları objektif nitelikte düzenleyici işlemlerdir ve tesis edildikleri usule uygun olarak kaldırılmaları veya değiştirilmeleri mümkündür. Planların idarece kaldırılması veya değiştirilmesi durumunda bu planların yürürlükte oldukları süre içerisinde ve bu planlara dayalı olarak tesis edilen bireysel işlemlerin kişiler bakımından sübjektif nitelikte kazanılmış hak doğuracağı tabiidir. İdari işlemlerin geriye yürümeyeceğine ilişkin idare hukuku ilkesi ile bu gibi durumlarda kazanılmış hakların korunması ve idari istikrarın sağlanması amaçlanmıştır. Ancak bu şekilde bir kazanılmış hakkın var olduğu hallerde idari işlemin ve dayanağı olan düzenleyici işlemin hukuka uygun olduğu konusunda bir tartışma da mevcut değildir.
Tartışma; idari işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin yargı yerince iptal edilmiş olması halinde ortaya çıkmaktadır. Zira bu durumda iptal davasına konu işlemin hukuka aykırılığı tespit edilerek iptal edilmesi sonucunda, işlem tesis edildiği tarih itibarıyla hiç var olmamış gibi bütün sonuçlarıyla ortadan kalkmaktadır.
Yargı yerince iptal edilen plana dayalı olarak verilmiş olan yapı ruhsatının ve yapı kullanma izni belgesinin idarece iptal edilmesi veya söz konusu işlemler ilgili olarak açılmış bir davanın mevcut olması halinde; her ne kadar ruhsat ve yapı kullanma izni belgesinin tesis edildiği tarihte plana uygun ise de, hukuka aykırılığı saptanan plana ilişkin olarak verilen iptal kararı nedeniyle imar planı tesis tarihi itibariyle yürürlükten kalkacağından yapı ruhsatının ve yapı kullanma izni belgesinin de hukuki dayanağı kalmayacağı ve iptali gerekeceği gibi, ruhsatsız konuma düşen yapının da yıkılması gerekmektedir.
Bu gibi durumlarda kazanılmış hakkın varlığı söz konusu olmamakla birlikte, açık hata, ilgilinin hilesi veya kusuru ile tesis edilmemiş olması kaydıyla hukuka aykırı olan bu işlemlerin yürürlüklerini sürdürdükleri zaman içerisinde ilgili kişiler bakımından geçmişe dönük olarak sağladıkları sübjektif hakların parasal olarak karşılığının idarece tazmini, bir başka deyişle, kişilerin bu işlemler sebebiyle uğradıkları zararlarının hizmet kusurunun varlığından bahisle açacakları tam yargı davasına konu etmeleri mümkün olduğundan, Mahkeme kararının yıkıma ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla aksi yöndeki Dairemiz kararının yıkıma yönelik kısmına katılmıyorum.