Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2537 Esas 2022/4689 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasında birleştirilerek görülen vasiyetnamenin iptali, tapu iptal ve tescil davalarına dair Adana 5. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 03/02/2021 tarihli ve 2018/646 E. 2021/59 K. sayılı hükmün onanması hakkında Dairece verilen 14/06/2021 tarihli ve 2021/4036 E. 2021/6475 K. sayılı karara karşı, asıl ve birleşen davada davacı ... mirasçıları vekili ve birleşen davada davalı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı ...; halası olan mirasbırakan ...’nın 13/12/2010 tarihinde ölümü üzerine geriye yasal mirasçısı olarak kendisinin ve dava dışı kız kardeşi ...’nin kaldığını, mirasbırakan ...’nın Adana 9. Noterliğince düzenlenen 11/01/2010 tarihli ve 786 yevmiye numaralı vasiyetnamesinin şekil eksikliği, ehliyetsizlik ve irade sakatlığı nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürerek; vasiyetnamenin iptalini, olmadığı takdirde tenkisini talep etmiştir.
Asli Müdahil ...; mirasbırakanın yasal mirasçısı olduğunu, davaya konu vasiyetnameye dayanak sağlık raporuna itibar edilemeyeceğini, vasiyetnamenin şekil eksikliği, ehliyetsizlik ve irade sakatlığı nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürerek; vasiyetnamenin iptalini, olmadığı takdirde tenkisini talep etmiştir.
Davalı ...; davaya cevap vermemiştir.
Birleşen 2011/596 E. sayılı davada davacı ...; mirasbırakan ...’nın Adana 9. Noterliğince düzenlenen 11/01/2010 tarihli ve 786 yevmiye numaralı vasiyetnamesi ile vasiyete konu bağımsız bölümü kendisine bırakmasına rağmen, işbu taşınmazın, murisin yasal mirasçıları olan davalılar tarafından haksız ve kötü niyetli olarak, vasiyeti konusuz bırakmak amacıyla davalı ... adına tapuya tescil edildiğini ileri sürerek; vasiyetnamenin tenfizi ile vasiyete konu taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile adına tescilini, bunun mümkün olmaması halinde ise fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 30.000 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Birleşen 2011/600 E. sayılı davada davacı ... ile birleşen 2011/664 E. sayılı davada davacı ...; mirasbırakan ...’ın 13/12/2010 tarihinde ölümü üzerine geriye yasal mirasçısı olarak kendilerinin kaldığını, mirasbırakanın 12/10/2000 tarihinde davaya konu taşınmazın alım satımı hususunda dava dışı şirket ile anlaşmaya vardığını, taşınmaz satış bedelinin tamamını taksitler halinde ödediğini, taşınmaz üzerindeki tüm hak ve hisselerini bedelsiz olarak davalıya devrettiğini, akabinde taşınmazın 09/06/2009 tarihinde davalı adına tapuya kaydedildiğini,yapılan muvazaalı işlemlerden henüz haberdar olduklarını, davaya konu işlemin davalının baskı ve zorlaması ile gerçekleştiğini, mirasbırakan ...’nın kendilerinden mal kaçırdığını ileri sürerek; davaya konu bağımsız bölümün davalı adına olan tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini talep etmişlerdir.
Davalı; dava konusu taşınmazı müteveffa ...’dan değil dava dışı Yeni Adana İmar İnşaat Ltd. Şti.’den devraldığını, muvazaa iddiasının ileri sürülemeyeceğini, mirasta saklı payı bulunmayan davacıların aktif husumet ehliyetlerinin de bulunmadığını savunarak, davaların reddini istemiştir.
Mahkemece; asıl davanın kabulüne, birleşen davaların reddine dair verilen hüküm, Dairece verilen 24/05/2018 tarihli ve 2016/17619 E. - 2018/5821 K. sayılı kararla, mahkeme kararının gerekçesiz olduğundan bahisle bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece; asıl dava ile birleşen 2011/600 E. sayılı ve 2011/664 E. sayılı davaların reddine, birleşen 2011/596 E. sayılı davanın kabulü ile davaya konu taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline dair verilen hüküm, davacı/ birleşen 2011/664 E. sayılı davada davalı ... mirasçıları ile birleşen 2011/596 E. sayılı davada davalı ...’un temyizi üzerine; Dairece verilen 14/06/2021 tarihli ve 2021/4036 E. - 2021/6475 K. sayılı karar ile onanmış; onama kararına karşı, davacı/ birleşen 2011/664 E. sayılı davada davalı ... mirasçıları vekili ile birleşen 2011/596 E. sayılı davada davalı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Karar düzeltme istemi üzerine yeniden yapılan incelemede;
1) Bilindiği üzere, mahkemece verilen kısa karar, bir davayı sona erdiren temyizi mümkün olan nihai kararlardandır. Bu kararla mahkeme davadan elini çeker ve davayı sona erdirmiş olur. Bu aşamada yapılması zorunlu iş, gerekçeli kararı kısa karar doğrultusunda ve yasal gerekçeleriyle birlikte mahkemenin yazmasından ibarettir. Artık bu karardan dönme olanaklı olmadığı gibi kararın asli unsurlarından olan gerekçenin de hüküm fıkrasına uygun biçimde kararda yer alması gerekir. Esasen ilamın tefhim edilen karara uygun yazılması ve gerekçe taşıması kamu düzeni ile doğrudan ilgili temel kurallardan olup, bu kurala Kanun koyucu HMK’nın 297 inci ve 298 inci maddeleriyle varlık kazandırmıştır.
Yine Anayasamızın “ Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması” başlıklı 141 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında; “ Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Davanın reddine veya kabulüne dair karar tefhim edildikten sonra bundan dönülerek yeni ve bundan farklı bir hüküm kurulamayacağı gibi, gerekçe de kısa kararla çelişik olamaz ve daha da önemlisi karar gerekçesiz bırakılamaz. Aksinin kabulü mahkemelere güveni sarsacağı gibi Anayasa ve yasalarda yer alan açık kurallara aykırılık oluşturur.
Diğer taraftan, mahkemece bozma ilamına uyulmakla bir taraf yararına usulü kazanılmış hak doğacağından bozma dışına çıkarak karar vermenin usuli kazanılmış hakkın ihlali anlamına geleceği de unutulmamalıdır.
Somut uyuşmazlıkta; bozma öncesi mahkemece verilen ilk karar, tarafların diğer temyiz itirazları incelenmeksizin, gerekçesiz olduğundan bahisle bozulmuş olup, mahkemece işbu bozmaya uyma kararı verilmiştir.
O halde mahkemece; bozma sonrası hüküm sonucuna uygun gerekçeli bir karar yazılması gerekirken; belirtilen ilkelere ve ilk karara tamamen aykırı olacak şekilde hüküm tesis edilmiş olması doğru görülmemiştir.
Ne var ki, mahkeme kararının bu gerekçe ile bozulması gerekirken, zuhulen onandığı bu defa yapılan yeniden inceleme sonucu anlaşıldığından, davacı/ birleşen 2011/664 E. sayılı davada davalı ... mirasçıları vekili ile birleşen 2011/596 E. sayılı davada davalı ... vekili nin bu yöne ilişkin karar düzeltme isteğinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
2)Bozma nedenine göre davacı/ birleşen 2011/664 E. sayılı davada davalı ... mirasçıları vekili ile birleşen 2011/596 E. sayılı davada davalı ... vekilinin sair karar düzeltme isteklerinin bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan davacı/birleşen 2011/664 E. sayılı davada davalı ... mirasçıları vekili ile birleşen 2011/596 E. sayılı davada davalı ... vekilinin bu yöne ilişkin karar düzeltme isteklerinin kabulü ile Dairece verilen 14/06/2021 tarihli ve 2021/4036 E. - 2021/6475 K. sayılı onama kararının KALDIRILMASINA ve hükmün BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacı/ birleşen 2011/664 E. sayılı davada davalı ... mirasçıları vekili ile birleşen 2011/596 E. sayılı davada davalı ... vekilinin sair karar düzeltme isteklerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan karar düzeltme ve temyiz harcının istek halinde düzeltme isteyenlere iadesine, 17/05/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.