Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Dava, yersiz ödenen ölüm aylıklarının tahsili istemine ilişkindir
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
21.04.2005 tarihinde vefat eden davalılar murisi ...üzerinden 08.03.1991-01.05.1992 ve 31.10.1997- 31.01.2000 tarihleri arası 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu sigortalılığı, 20.03.1997-30.10.1997 tarihleri arası aralıklı 66 gün 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığı ve 26.11.2008 tarihli ödemeyle borçlanılan 27.11.1997-27.05.1999 tarihleri arası yapılan 540 günlük askerlik süresiyle, birlikte 1830 gün üzerinden 1479 sayılı Yasa kapsamında davalılara ölüm aylığı bağlandığı, Kurumun 15.05.2013 tarihli işlemi ile askerlik borçlanması iptal edilip, Kurum hatası olarak değerlendirilip, iş bu dava ile yersiz ödenen ölüm aylıklarının tahsili istendiği, Mahkemece; davacının iyiniyetli zenginleşen olarak harcamış olduğu aylıklarını iade etme zorunluluğu olmadığından bahisle davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yersiz ödemelerin geri alınmasına ilişkin 5510 sayılı Yasanın 96. maddesinde “Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler; a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden, b) Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, üç aylık sürenin dolduğu tarihten sonra
yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır.Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslına yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır.” denilmekle kurumca yersiz ödemelerin geri alınmasına ilişkin esas ve usuller belirlenmiştir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkeler doğrultusunda, sigortalılığa ait bilgi ve belgelerin kurumun elinde bulunuyor olması ile Kurumun denetim ve gözetim yükümü birlikte göz önünde bulundurulduğunda, aylık tahsisinde, çakışan hizmetlerin mükerrer olarak değerlendirmeye alınarak hak sahiplerine aylık bağlanması ve sonrasında yapılan ödemelerin Kurumun hatalı işleminden kaynaklandığı belirgin olup, iade borcunun kapsamı, 5510 sayılı Yasanın 96/1-b maddesi hükmü uyarınca belirlenerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yanılgı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.