MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne dair verilen hükmün, süresi içinde davalı ... şirketi vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; davalıların işleteni ve zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu iki araç sürücüsünün kusurları ile meydana gelen kazada üçüncü araçta yolcu olarak bulunan müvekkillerinin desteği ..."in hayatını kaybettiğini, davadan önce davalı ... şirketi tarafından eş ve çocuk için 43.735,19 TL ödendiğini belirterek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla müvekkillerinin her biri için 5.000,00"er TL"den 15.000,00 TL maddi tazminatın tüm davalılardan, eş Pempe için 25.000,00, anne ... için 15.000,00 TL manevi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılardan kaza tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... şirketi vekili; müvekkilinin sorumluluğunun sigortalının kusuru ve poliçe limiti ile sınırlı olduğunu ve davacılara ödeme yaparak sorumluluğunu yerine getirdiğini, dava tarihinden önce faiz talep edilebileceğini öne sürerek, davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalılar davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; bilirkişi raporu benimsenerek ve ıslah doğrultusunda davanın kısmen kabulü ile eş Pembe için 0.232,48 TL, çocuk Rümeysa için 20.918,38 TL, anne ... için 9.927,85 TL maddi tazminatın tüm davalılardan; eş Pembe için 8.000,00 TL, anne ... için 6.000,00 TL manevi tazminatın davalı ... dışındaki davalılardan kaza tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsiline, dair verilen karar, davalı ... vekili, davalı ... vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairenin 20/01/2015 günlü 2013/13772 E, 2015/612 K sayılı ilamı ile bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sırasında, davacılar vekili, birleşen 2016/131 Esas sayılı dosyada, aynı kazada muris ... ..."nin vefatından dolayı, ... 2. Asliye Hukuk mahkemesinin 2015/685 Esas sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davacı eş Pembe için bakiye 81.757,00 TL, annesi ... için bakiye 6.229,00 TL olmak üzere toplam 87.986,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının ilk dava tarihi olan 02/12/2008 tarihinden başlayacak yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, iş bu dosyanın ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde derdest 2015/685 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, her iki dosyanın birleştirilmesine dair karar verilmiştir.
Mahkemece asıl davanın kısmen kabulü ile davacı anne ... için 9.927,85 TL, eş Pembe için 91.860,35 TL, çocuk Rümeysa için 20.703,81 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ... şirketi yönünden dava tarihi olan 02/12/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere, diğer davalılar ..., ..., ... ve ... Otomobilciler ve Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi yönünden ise kaza tarihi olan 16/07/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, manevi tazminata ilişkin bozmadan önceki hükmün Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiğinden bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına, birleşen 2016/131 esas, 2016/75 karar sayılı dosya yönünden davanın kabulü ile davacı anne ... için 6.229,00 TL, eş Pembe için 81.757,00 TL bakiye destekten yoksun kalma tazminatının ve davalı ... şirketi yönünden dava tarihi olan 02/12/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ve poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere, diğer davalılar ..., ..., ... ve ... Otomobilciler ve Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi yönünden ise kaza tarihi olan 16/07/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine, dair karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının destekten yoksun kalma tazminatı ile manevi tazminat istemine ilişkindir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin, zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir sorumluluk sigortası türüdür. Bu sebepledir ki, sigorta şirketinin sorumluluğu, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlıdır.
Davalı ..."ye ait olup dava konusu kazaya karışan 80 KC 115 plakalı otobüs için, davalı ...Ş. tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi düzenlendiği; Koç Allianz Sigorta A.Ş."nin trafik sigortacısı sıfatıyla zarardan sorumlu olduğu; bu davalının düzenlediği ... poliçesi kapsamında, ölüm halinde kişi başına teminat limitinin poliçede 100.000,00 TL olduğu; ancak 2008/2 dönemimde güvence bedelinin 125.000,00 TL olarak düzenlendiği, davalı tarafından davadan önce davacılara 25.11.2008 tarihinde 43.735,19 TL ödendiği ve limitin bu oranda azaldığı dikkate alındığında; davalı sigortacının poliçe limitiyle sınırlı biçimde maddi tazminattan sorumlu olduğu şeklinde tesis edilen hükmün, infazda tereddüt uyandırıcı mahiyette olduğu açıktır.
Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; davalı ...Ş."nin, bakiye poliçe limiti olan 81.264,81 TL ile sınırlı biçimde maddi tazminattan sorumlu olduğunun hükümde açıkça belirtilmesi; maddi tazminata ilişkin vekalet ücreti ve yargılama giderleri için, davalı sigortacının sorumlu olduğu bakiye poliçe limiti ile orantılama yapılmak suretiyle bu yönlerden hüküm tesisi gerektiğinin gözetilmeyişi de bozmayı gerektirmiştir.
3-Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a-Mahkemece, 14.02.2013 tarihli 2008/382 Esas, 2013/107 Karar sayılı kararında davacı eş Pembe için 90.232,48 TL maddi tazminata hükmedilmiş, karar davalı ..., davalı ...Ş. ve ... tarafından temyiz edilmiş, Dairemizin 20.01.2015 tarihli 2013/13772 Esas, 2015/612 Karar sayılı kararıyla yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiş olup Mahkemece bozma ilamına uyularak 25.05.2016 tarih ve 2015/685 Esas, 2016/569 Karar sayılı kararıyla davacı ... lehine 91.860,35 TL maddi tazminata hükmedilmiştir.
Mahkemenin, Yargıtayın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğacağı dikkate alınmaksızın, bozmadan sonra davacı ... için mahkemenin ilk hükmü ile belirlenen tazminat miktarını aşar şekilde karar verilerek davalı ..."nün usuli kazanılmış hakkını ihlal eder biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
b-TBK"nun 53. (BK"nun 45.) maddesi gereği, ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların, desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettiriİmesidir.
Destekten yoksun kalma tazminatının mahiyeti ve amacı, ölenin eylemli yardımını alanların, desteğin ölümünden sonra da bu yardımdan mahrum kalmaması olduğuna göre; destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilebilmesi için, herşeyden önce, destek alma hakkı olan kişinin destek alma ihtiyacının devam etmesi gerekir. Bu itibarla; ölenin eşi sıfatıyla destek alan kişinin yeniden evlenmesi halinde, bu kişinin desteğinden yararlandığı eşinin yardımından yoksun kaldığından bahsedilemeyeceği ve eşinden dolayı destek tazminatına hak kazanamayacağı açıktır.
Somut olaya bakıldığında; davaya konu kazada ölen ..."in eşi olan davacı ..."nin, ölen eşinin desteğinden yoksun kaldığı iddiası ile tazminat talep ettiği; davacının dava devam ederken (05.05.2016 tarihinde) yeniden evlenmiş olduğu; mahkemenin hükme esas aldığı 04.03.2016 tarihli hesap raporunda ise, davacı ..."nin muhtemel bakiye ömür süresinin tamamı için tazminat hesabı yapıldığı; mahkemenin de, davacı ... için bu raporla hesaplanan bedeli hüküm altına aldığı görülmektedir.
Oysa, destekten yoksun kalma tazminatının yukarıda açıklanan amaç ve kapsamı; somut gerçeğin bulunduğu durumda varsayımlara dayalı hesaplama yapılamayacağı; destek alacaklısı davacı eşin ancak eşinin ölümü ile kendisinin yeniden evlendiği tarih arasındaki zaman dilimi için tazminata hak kazanabileceği gözetilip hesaplama yapılmalıdır.
Bu durumda mahkemece; davacı ... için, davaya konu kaza tarihi ile davacının yeniden evlendiği tarih arasındaki süre için tazminatın hesaplanması konusunda, daha önce rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
c-Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen ilk kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, dairemizce, sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin güncellenerek mahsup edilmesi gerektiği belirtilerek bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş, aktüerya uzmanı bilirkişiden alınan ek raporda; rapor tarihi itibariyle yeniden hesaplama yapılmıştır. Ancak mahkemece verilen ilk karar davalı tarafından temyiz edilmiş ve Yargıtay tarafından davalı yararına bozma yapılmış olmasına göre davalı yararına usulü kazanılmış haklar dikkate alınarak Yargıtay bozma ilamından önce alınan aktüerya uzmanı bilirkişi rapor tarihindeki veriler esas alınarak hesaplama yapılması gerekirken yazılı şekilde bozma ilamından sonra alınan rapor tarihine göre yapılan hesaplamanın hükme esas alınması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ile Koç Allianz Sigorta A.Ş."ye geri verilmesine, 13/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.