Hukuk Bölümü 2003/80 E., 2003/84 K.

"İçtihat Metni"

OLAY : Tunceli İl Merkez J.Asyş.Kom.Bl.K.lığı emrinde askerlik görevini yapmakta iken, 18.10.1998 gününde icra edilen operasyondan dönüş sırasında içinde bulunduğu araca yolda arıza yapan Tankı çekmekte olan Tankın çarpması sonucu sakatlanan davacıya, Emekli Sandığınca 5434 ve 2330 sayılı Yasaların vazife malüllüğü hükümleri uygulanmak suretiyle terhisini takibeden aybaşından itibaren 6. derece vazife malüllüğü aylığı bağlanmıştır.

Davacı, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu"nun 21. maddesine göre terör eylemine muhatap olarak yaralanıp sakat kaldığı ve bundan dolayı kendine vazife malüllüğü aylığı bağlandığından bahisle, faizsiz konut kredisi kullanabilmesi için tarafına hak sahipliği belgesi verilmesi yolundaki başvurusunun, Emekli Sandığınca 3713 ve 2330 sayılı Yasalar kapsamında aylık bağlanmadığı nedeniyle reddine ilişkin 25.9.2001 günlü işlemin iptali istemiyle, 15.10.2001 gününde askeri idari yargı yerinde dava açmıştır.

ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ BİRİNCİ DAİRESİ; 9.4.2002 gün ve E: 2001/1471, K: 2002/547 sayı ile, Toplu Konut Fonundan Şehit Ailelerine, Malülleri ile Dul ve Yetimlerine Açılacak Faizsiz Konut Kredisi Yönetmeliğinin 3/2. maddesinde, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu"nun 21. ve geçici 8. maddeleri gereği terör eylemlerine muhatap olarak yararlanarak veya sakatlanarak malül olanlara konut sahibi olabilmeleri için fondan kredi verileceğinin ve anılan Kanun"un 6. maddesinde ise, bu krediden yararlanabilmek için T.C. Emekli Sandığından belge alınacağının hükme bağlandığı, uyuşmazlığın, davacının 3713 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda düğümlendiği; 3713 sayılı Kanun"un 21. maddesinin, salt TSK. mensuplarını değil tüm kamu personelini kapsayan bir düzenlemeyi öngörmüş olması karşısında, uyuşmazlığın çözümünde davacının asker kişiliğinin ve olayın vukuu esnasında ifa edilen askeri hizmetin değerlendirme ve uygulama yerinin olamayacağı; bu durumda, olayda Anayasa"nın 157. ve 1602 sayılı Yasa"nın 20. maddelerinde öngörülen koşullar birlikte gerçekleşmediğinden davada genel idari yargının görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, yasa yoluna başvurulmayarak kesinleşmiştir.

Davacı, bu kez, emekliliğinin 3713 ve 2330 sayılı Yasalar çerçevesinde yapılması için, Emekli Sandığınca 5434 sayılı Yasanın uygulanmasına ilişkin 22.2.2001 günlü ve aylığın başlangıç tarihinin 1.9.2000 tarihine göre düzeltilmesine ilişkin 17.4.2001 günlü işlemlerin iptali ile emekliliğe başlangıç tarihinin olayın gerçekleştiği 19.10.1998 veya terhis edildiği 29.5.2000 tarihi olarak kabulüne karar verilmesi istemiyle, ( 12.2.2002 günlü dilekçenin reddi üzerine ) 18.4.2002 gününde genel idari yargı yerinde dava açmıştır.

ANKARA 5. İDARE MAHKEMESİ; 31.3.2003 gün ve E: 2002/582 K: 2003/358 sayı ile, askerlik yaparken sakatlanması üzerine vazife malüllüğü aylığı bağlanan davacıya, 3713 sayılı Yasa kapsamında aylık bağlanmaması ile emekliliğin başlangıç tarihinden kaynaklanan uyuşmazlıkta, askerlik hizmetinin amacı ve askeri görev yerlerinin özellikleri gözönüne alınarak ilgilinin askeri yeterliliğinin de incelenmesi gerektiğinden dava konusu işlemin askeri gereklere, askeri usul ve yönteme ve askeri hizmete göre tesis edildiğinin kabulü gerektiği; bu durumda, olayda Anayasa"nın 157. ve 1602 sayılı Yasa"nın 20. maddelerinde öngörülen koşulların birlikte gerçekleştiği anlaşıldığından davada AYİM."in görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Davacı tarafından, 9.6.2003 günlü dilekçe ile, olayda olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğundan bahisle giderilmesi istemiyle başvuruda bulunulması nedeniyle İdare Mahkemesi Başkanlığınca, idari yargı dosyası Uyuşmazlık Mahkemesi"ne gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü"nün, Yalçın ACARGÜN"ün Başkanlığında, Üyeler: Dr. Atalay ÖZDEMİR, M. Lütfü ÜÇKARDEŞLER, Serap AKSOYLU, Z. Nurhan YÜCEL, Turgut ARIBAL ve Abdullah ARSLAN"ın katılımlarıyla yapılan 17/11/2003 günlü toplantısında, Raportör - Hakim İsa YEĞENOĞLU"nun 2247 sayılı Yasada öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Danıştay Savcısı Tülin ÖZGENÇ ile AYİM Savcısı Ahmet SİVAS"ın başvurunun reddi gerektiğine ilişkin yazılı düşünceler doğrultusundaki açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun"un 14. maddesine göre; olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için adli, idari veya askeri yargı mercilerinden en az ikisinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararın kesin veya kesinleşmiş olması gerekmekte; bu uyuşmazlığın giderilmesi istemi ise, hukuk uyuşmazlıklarında ancak davanın taraflarınca ileri sürülebilmektedir. Aynı Yasa"nın 27. maddesinde ise, Uyuşmazlık Mahkemesi"nin, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceleyeceği; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddedeceği kuralına yer verilmektedir.

AYİM."de açılan dava, faizsiz konut kredisi kullanabilmek için hak sahipliği belgesi verilmemesi işleminin iptaline yönelik iken, İdare Mahkemesi"nde açılan dava, vazife malüllüğü aylığının bağlanmasında 3713 sayılı Yasa"nın dikkate alınmaması işlemi ile aylığın başlangıç tarihini belirleyen işlemin iptalleri istemine ilişkin bulunduğundan, olayda askeri ve genel idari yargı yerlerince görevsizlik kararları verilen davaların konu ve sebeplerinin aynı olmadığı anlaşılmaktadır.

Belirtilen duruma göre, 2247 sayılı Yasa"nın 14. maddesinde öngörülen "konusu ve sebebi aynı olan davada" görevsizlik kararları verilmiş olması koşulunu taşımayan başvurunun, anılan Yasa"nın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmektedir.

SONUÇ : 2247 sayılı Yasa"nın 14. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasa"nın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 17.11.2003 gününde KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ İLE karar verildi.