Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, Fransız sigorta rejimine giriş tarihinin Türkiye’de sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğinin tespiti ile aksine Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemenin, davanın kabulüne dair ilk hükmü, davalı Kurum vekili temyizi üzerine, Dairemizin, 16.4.2015 tarih ve 2014/27517 – 2015/7510 sayılı kararı ile davalı Kurum vekilinin sair temyiz itirazları reddedilerek, davacının yurt içi sigortalılığı araştırılarak, kabul edilen sigortalılık başlangıcının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ya da 4/1-b maddesi kapsamında olup olmadığı tespit edilmesi yönünde bozulmasına karar verilmiş, mahkemece, davacının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b maddesi kapsamındaki hizmetlerine ilişkin hizmet cetvelleri Kurumdan celbedilmiş, gelen yazı cevabında davacının 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamındaki hizmetleri ile ilgili prim ödemesi bulunmadığı, cevabi yazı ekindeki 28.05.2015 tarihli hizmet cetvelinde ise, davacının 23.07.2011 – 01.08.2011 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesine tabi 10 günlük çalışması bulunduğu, davacının 28.05.2015 tarihli 1479 (5510 sayılı Kanunun 4/1-b) sigortalı hesap dökümü belgesinde ise davacının 20.12.2012 tarihinde yurt dışı borçlananlar sigorta türüne göre tescili yapıldığı, aynı tarih itibariyle terkin verildiği ve prim ödemesi olmadığı, davacının yurt dışı borçlanma şahsi dosyasında ise 07.05.2013 tarihli hizmet cetvelinde, 23.07.2011 – 01.08.2011 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında çalışma görülmekle birlikte anılan belgenin üzerinde “el yazısı ile yurt dışı çalışma var, iptal” yazısı bulunduğu, davacının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki çalışma döneminde yurt içinde olup çalışmasının fiili olduğuna dair dilekçe verdiği, ... Emniyet Müdürlüğü tarafından gönderilen davacıya ait yurda giriş ve çıkış dönemlerinde yurt içinde bulunduğu, davacının Fransız sigorta merciince düzenlenen belgesinde ise 2011 yılında 4 dönem ücretli çalışma + işsizlik (RG) sigortalılık türünün bulunduğu, davacı tarafından 20.12.2012 tarihli dilekçesine istinaden Kurumca 5510 sayılı Yasanın 4/1-b maddesi kapsamında tahakkuk ettirilen borçlanma bedelinin ödendiğine dair 26.08.2013 tarihli dekont sureti bulunduğu anlaşılmakla birlikte, mahkemece, davacının yurt dışı şahsi dosyasındaki 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki sigortalılığının iptaline ilişkin yazı Kurumdan sorularak, 5510 sayılı 4/1-a maddesi kapsamındaki sigortalılığının iptal edilip edilmediği, davacının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki sigortalılığının iptal edilmemesi halinde ise, Kurumun davacının 20.12.2012 tarihli talebine istinaden yurt dışı borçlanmasını 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamında yurt dışı borçlanma tahakkuk ettirmesi nedeni tespit edilmeden hüküm kurulması isabetsizdir.
Unutulmamalıdır ki Fransa sosyal güvenlik rejimine ilk tabi olunan tarihin ... sigorta başlangıcı olarak kabulü özünde söz konusu tarih itibariyle bir gün çalışıldığının kabulü anlamını da taşımaktadır. Bu nedenle, ... sigorta başlangıcı olarak kabul edilen tarihe ilişkin sürenin fiilen borçlanılmış ve ... sosyal güvenliği bakımından değerlendirilebilir hale getirilmiş olmasını aramak, yerinde olacaktır. 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanunun 79. maddesi ile 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan ... Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun 5. maddesine eklenen dördüncü fıkrasında “ Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanunun 4"üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir.” şeklinde yapılan düzenleme ile 3201 sayılı Kanun kapsamında yapılan borçlanmanın, Türkiye’de hangi kapsamda sigortalılık içerisinde sayılacağı düzenlenmiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Bekletici sorun" başlıklı 165. maddesinin ikinci fıkrası; “Bir davanın incelenmesi ve sonuçlandırılması başka bir davanın veya idari makamın çözümüne bağlı ise mahkeme, ilgili tarafa görevli mahkemeye veya idari makama başvurması için uygun bir süre verir. Bu süre içinde görevli mahkemeye veya idari makama başvurulmadığı takdirde, ilgili taraf bu husustaki iddiasından vazgeçmiş sayılarak esas dava hakkında karar verilir.”şeklinde düzenlenmiştir.
Mahkemece; davacının yurt içindeki 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki çalışmalarının Kurumca iptal edilip edilmediği araştırılmalı; davacının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında yurt içi sigortalılığının iptal edilmemesi halinde; Kurum tarafından, davacının 20.12.2012 tarihli talebine istinaden yurt dışı borçlanmasını 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamında yurt dışı borçlanmasını tahakkuk ettirme nedeni tespit edilmeli, davacının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki yurt içi çalışmalarının iptal edildiğinin tespit edildiğinin anlaşılması halinde ise; 5754 sayılı Kanunun 79. maddesi ile 3201 sayılı Kanunun 5. maddesine eklenen 4. fıkra uyarınca davacının 3201 sayılı Kanun uyarınca borçlanmasının hangi sigortalılık süresi kapsamında değerlendirileceğinin tespit edilip, isteme konu Fransa Sigortasına giriş tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıç tarihinin 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ya da 4/1-b maddesi kapsamında kabul edilip edilmeyeceğinin belirlenebilmesi için, davacı, isticvap edilerek, 3201 sayılı Kanun kapsamındaki yurt dışı borçlanmasının ve isteme konu sigortalılık başlangıç tarihinin 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında sigortalılığa hasredip
hasretmediği sorulup, davacının, 3201 sayılı Kanuna göre yapılan borçlanmasını, 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında sigortalılığa hasretmesi halinde, davacının, Kurumca yurt içindeki 5510 sayılı Kanunun 4/1a maddesi kapsamındaki iptal edilen sigortalılığına dair Kurum işleminin iptaline yönelik dava açması için 6100 sayılı HMK’nun 165/2 maddesine uygun ihtaratlı, kesin süre içerir mehil verilmeli; davacının verilen kesin süre içerisinde ilgili mahkemeye dava açmaması halinde ise, davacının sigortalılık başlangıcına ilişkin istemi 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamında irdelenmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma gerekir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.