Danıştay 4. Daire 2016/21583 Esas 2021/2404 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/21583
Karar No : 2021/2404


TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- …
2- …Vergi Dairesi Başkanlığı
(…Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K... sayılı kararının temyizen incelenerek taraflarca aleyhlerine olan hüküm fıkralarının bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına 2009 yılında sahte fatura kullandığından bahisle ve 2008 yılından devreden katma değer vergisinin düzeltilmesi sonucu vergi ziyaı cezalı olarak re'sen tarh edilen 2009/1,4,10,11 ve 12 dönemleri katma değer vergileri ile kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacının 2009 yılında fatura aldığı Beydağı Vergi Dairesi mükellefi … Demir Çelik ve Paslanmaz Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti., Bayrampaşa Vergi Dairesi mükellefleri … ile … hakkındaki tespitler incelendiğinde söz konusu mükelleflerce düzenlenen faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmayan sahte faturalar olduğu sonucuna varıldığından cezalı tarhiyatın bu mükelleflerce düzenlenen faturalara isabet eden kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı, 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyat bakımından ise, davacı adına 2008 yılına ilişkin yapılan cezalı tarhiyatlara karşı açılan davada Mahkemelerinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile cezalı tarhiyatın … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalara isabet eden kısmının kaldırılmasına, diğer mükelleflerce düzenlenen faturalara isabet eden kısımlarının onanmasına karar verildiğinden, 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın da … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmında hukuka uygunluk, diğer kısımlarında hukuka aykırılık bulunmadığı, özel usulsüzlük cezasında da hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Vergi tekniği raporlarının kendisine tebliğ edilmediği, hakkında düzenlenen vergi inceleme raporunun 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 134. maddesine uygun düzenlenmediği ve kullanılan faturaların sahte olmadığı ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Cezalı tarhiyatın hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Vergi Mahkemesi kararının kısmen onanması, kısmen bozulması ve kısmen gerekçesi değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Davacının temyiz dilekçesinde kararın 2009 yılında fatura alınan … Demir Çelik ve Paslanmaz Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti., … ile … tarafından düzenlenen faturalara isabet eden cezalı tarhiyata ilişkin kısmı ile davalı idarenin temyiz dilekçesinde kararın özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmına yönelik ileri sürülen hususlar, kararın bu kısımlarının bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Davacı ile davalı idarenin, kararın 2008 yılından devreden katma değer vergisinin düzeltilmesi sonucu yapılan cezalı tarhiyata ilişkin kısmına yönelik temyiz istemlerine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 19. maddesinin 1. fıkrasında, "Vergi alacağı, vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğar." hükmüne yer verilmiş; 113. maddesinde, zamanaşımı; süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak tanımlanmış ve 114. maddesinde de, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağı kuralına yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı tarafından 2008 yılında sahte fatura kullandığından bahisle eleştiri konusu yapılan faturalara isabet eden 2008 yılı muhtelif dönemlerine ilişkin katma değer vergisi indirimlerinin reddedilmesi suretiyle hem 2008 yılına ilişkin cezalı tarhiyat yapıldığı hem de dönem beyanlarının düzeltilmesi sonucunda 2009 yılına ilişkin uyuşmazlık konusu cezalı tarhiyatların yapıldığı ve uyuşmazlık konusu 2009 yılı cezalı tarhiyatlara ilişkin ihbarnamelerin 09/07/2014 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, cezalı tarhiyatın kaldırılması istemiyle açılan davada ise Vergi Mahkemesince davacı adına 2008 yılına ilişkin yapılan cezalı tarhiyatlara karşı açılan davada Mahkemelerinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile cezalı tarhiyatın … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalara isabet eden kısmının kaldırılmasına, diğer mükelleflerce düzenlenen faturalara isabet eden kısımlarının onanmasına karar verildiğinden 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın da … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmında hukuka uygunluk, diğer kısımlarında hukuka aykırılık bulunmadığına karar verildiği anlaşılmaktadır. Ayrıca Vergi Mahkemesi kararında atıf yapılan … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yönelik tarafların temyiz istemlerini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesinin 27/05/2019 tarih ve E:2016/5029, K:2019/4023 sayılı kararı ile Vergi Mahkemesi kararının … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyata ilişkin kısmının bozulmasına, diğer kısımlarının ise onanmasına karar verilmiştir.
Yukarıda alıntısı yapılan 213 sayılı Kanunun 114. maddesinde, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağı düzenlenmiş bulunmaktadır. Vergi alacağının ne zaman doğacağı hususu da Vergi Usul Kanununun 19. maddesinde özel olarak düzenlenmiş olup anılan özel düzenleme ile vergi alacağının, vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğacağı hüküm altına alınmıştır.
Dava konusu olayda, vergiyi doğuran olayın 2008 yılında kullanılan ve indirime konu edilen faturaların davacının defterlerine kaydedilmesi ile meydana geldiği açık olduğundan ve vergi alacağının doğduğu dönemin katma değer vergisi yönünden verginin ödenmesi gereken dönem olduğu yönünde ayrık bir düzenleme de mevcut bulunmadığından, bakılan uyuşmazlıkta 2008 yılında doğan vergi alacağının, doğduğu 2008 yılını takip eden 2009 yılı başından başlayarak 5 yıllık tarh zamanaşımı süresinin sona erdiği 31/12/2013 tarihinden sonra 09/07/2014 tarihinde tebliğ edilmiş olması nedeniyle uyuşmazlık konusu cezalı tarhiyatın 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisi tutarının düzeltilmesi nedeniyle tarh edilen katma değer vergisi ile bunun üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu nedenle, Vergi Mahkemesi kararının, 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının açıklanan gerekçe ile onanması, 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın onanmasına yönelik kısmının ise bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine, davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının … Demir Çelik ve Paslanmaz Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti., … ile … tarafından düzenlenen faturalara isabet eden cezalı tarhiyata ilişkin kısmı ile özel usulsüzlük cezasına ilişkin kısmının oybirliğiyle ONANMASINA,
3. Mahkeme kararının 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının yukarıda belirtilen gerekçe ile … ile … 'in karşı oyları ve oyçokluğuyla ONANMASINA,
4.Mahkeme kararının 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın onanmasına yönelik kısmının ise … ile … 'in karşı oyları ve oyçokluğuyla BOZULMASINA,
5. 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, davacı aleyhine onanan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve … TL den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
6.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
7.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 22/04/2021 tarihinde karar verildi.




(X) KARŞI OY :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 113. maddesinde "zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkmasıdır." şeklinde tanımlandıktan sonra aynı Kanun'un 114. maddesinde, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlıyarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağı belirtilmiştir. Bu hüküm gereği vergi alacağının doğduğu dönem, verginin ödenmesi gerektiği dönemdir.
Öte yandan Vergi Usul Kanunu'nun 19. maddesinde, vergi alacağının mükellef bakımından vergi borcunu teşkil edeceği, 126. maddesinde ise 114. madde de yazılı zamanaşımı süresine değinildikten sonra bu süre zarfında meydana çıkan vergi hatalarının düzeltileceği kurala bağlanmıştır.
Mezkur düzenlemelerden de görülüceği üzere, tarh ve düzeltme zamanaşımı vergi alacağının doğduğu yılı takip eden yılın başından başlayarak beş (5) yıldır. Ancak, vergi alacağının doğduğu yılda yer alan tüm unsurlarla birlikte, alacağın doğduğu yılın beyannamesinde yer alan ve vergi alacağının miktarını doğrudan etkileyen bir unsur olan "geçmiş yılda kayıtlara alınan sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı olduğu tespitli belge" üzerinden hesaplanarak, indirildikten sonra ilgili (ihtilaflı) yıla devreden verginin de, devredildiği yılın zamanaşımı süresine tabi olması gerekmektedir.
İncelenen dosyada davacının, 2008 yılında alarak kayıt ve beyanlarına intikal ettirdiği sahte olduğu belirtilen faturalar üzerinden hesaplanan katma değer vergisini, aynı yılda indirdikten sonra ihtilaflı 2009 yılına devreden katma değer vergisi tutarı, ihtilaflı 2009 yılının ödenecek-indirilecek katma değer vergisini doğrudan etkilediği için, bu yıla (2009) ilişkin zamanaşımı süresinin de, aynı yılı takip eden yılbaşından itibaren hesaplanması ve bu tutar ile ilgili olarak lehe ve aleyhe her türlü düzeltmenin de anılan sürede yapılabilmesi hukuka uygun olacaktır.
Bu durumda, ihtilaflı 2009 vergilendirme dönemi için davacı adına yapılan tarhiyatın zamanaşımı süresinin 31/12/2014 tarihinde dolduğu, dava konusu ihbarnamelerin 09/07/2014 tarihinde tebliğ edildiği göz önüne alındığında, 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın zamanaşımına uğramadığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca Vergi Mahkemesi kararında atıf yapılan … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yönelik tarafların temyiz istemlerini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesinin 27/05/2019 tarih ve E:2016/5029, K:2019/4023 sayılı kararı ile Vergi Mahkemesi kararının … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyata ilişkin kısmının bozulmasına, diğer kısımlarının ise onanmasına karar verildiği görüldüğünden Vergi Mahkemesi kararının 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın … Metal Ür. İnş. Mal. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması, diğer kısımlarının ise onanması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararının ilgili kısımlarına katılmıyorum.



(XX) KARŞI OY:
Temyize konu edilen Vergi Mahkemesi kararında atıf yapılan … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yönelik tarafların temyiz istemlerini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairenin 27/05/2019 tarih ve E:2016/5029, K:2019/4023 sayılı kararı ile anılan kararın, … Metal Ürünleri İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan cezalı tarhiyata ilişkin kısmının bozulmasına, diğer kısımlarının ise onanmasına karar verildiği görüldüğünden, Vergi Mahkemesi kararının, 2008/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesinden kaynaklanan cezalı tarhiyatın adı geçen Şirket tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının bu husus göz önüne alınarak yeniden bir karar verilmek üzere bozulması gerektiği görüşüyle Daire kararının buna ilişkin kısmına katılmıyorum.