MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atmanın önlenmesi, eski hale iade ve kal davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın ... ile ... A.Ş. hakkında açılan davanın husumetten reddine, ..., ..., ... ve ... San. Tic. A.Ş. aleyhine açılan davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, davalılar ..., ..., ... ve ... Enerji San. Tic. A.Ş vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R –

Dava, kamulaştırmasız el atmanın önlenmesi, eski hale iade ve kal istemine ilişkindir.
Mahkemece ... ile ... Elektrik A.Ş. hakkında açılan davanın husumetten reddine, ..., ..., ... ve ... Enerji San. Tic. A.Ş. aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar ..., ..., ... ve ... Enerji San. Tic. A.Ş vekillerince temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan raporlar ve yapılan inceleme hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki;
1)Bir taşınmaza kamulaştırmasız el atılması halinde, müdahalenin önlenmesi talebi yanında kal ve eski hale getirme talebi de varsa, taşınmazın kamulaştırmasız el konulan bölümünün bedeli ile eski hale getirme bedeli ayrı ayrı tespit ettirilerek, el konulan bölüm bedeli, kal ve eski hale getirme masraflarından fazla ise müdahalenin
önlenmesi ve kal kararı ile birlikte taşınmazın eski hale getirilmesine karar verilmeli; şayet kal ve eski hale getirme masrafları zemin bedelinden fazla ise bu durumda el konulan zemin bedelinin davalı idareden tahsili ve bu bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali ile davalı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi gerekir.
Dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre; dava konusu taşınmaza yol, içme suyu boru hattı, kanalizasyon hattı, enerji nakil hattı ve enerji nakil hattı geçirmek suretiyle el atıldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla; arsa vasfındaki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak metrekare birim değeri bulunduktan sonra yol olarak el atılan bölüm yönünden mülkiyet bedeli, içme suyu boru hattı, kanalizasyon hattı, enerji nakil hattı ve enerji nakil hattı geçirmek suretiyle el atılan bölümler yönünden ise irtifak bedeli ile taşınmazın eski hale getirme masrafları ayrı ayrı belirlenerek eski hale getirme masraflarının fazla olması halinde mülkiyet veyahut irtifak hakkı bedeline hükmedilerek taşınmazın mülkiyet bedeline hükmedilen bölümlerinin idare adına tesciline, irtifak bedeline hükmedilen kısımları yönünden ise irtifak hakkının idare adına tesciline, aksi halde el atmanın önlenmesi, eski hale iade ve kal"e karar verilmesi gerekirken bu yönteme uyulmadan ve böyle bir inceleme yapmayan bilirkişi raporu doğrultusunda yazılı şekilde hüküm kurulması,
2)Davalılardan ..."nun taşınmazın altından geçirilen içme suyu hattının kaldırılarak el atmaya son verildiğini ileri sürdüğü, buna ilişkin olarak dava dosyasına fotoğraf ibraz edildiği, keşifte dinlenen tanık ..."in hattın kaldırıldığını beyan ettiği, inşaat ve fen bilirkişi tarafından müşterek düzenlenen 08.10.2014 tarihli bilirkişi raporunda ise el atmaya son verildiğinin tespiti için toprağın kazılması gerektiğinin açıklandığı;
Yine dosyada mevcut 15.05.2013 tarihli fen bilirkişi rapor ve krokisine göre dava konusu taşınmazın krokide (A) harfi ile gösterilen 85,28 m2 lik kısmına asfalt yol geçirmek suretiyle el atıldığının tespit edildiği, ikinci keşif sonucu düzenlenen 08.10.2014 tarihli ek bilirkişi raporunda ise asfaltın kazındığının belirtildiği, taşınmazın bu bölümüne yapılan el atmadan sorumlu tutulan davalı ... Başkanlığının taşınmaza idarelerince el atılmadığını ileri sürdüğü halde mahkemece bu hususun araştırılmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla; mahallinde yeniden keşif yapılarak; taşınmazın altından içme suyu boru hattı ve üzerinden asfalt yol geçirmek suretiyle yapılan el atmalara son verilip verilmediği, taşınmaza asfalt yol geçirmek suretiyle kim tarafından el atıldığı taraflardan delilleri sorulmak suretiyle tespit edilip sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi,
3)Dava konusu taşınmazdan geçirilen enerji hattının davalılardan ... Enerji San. Tic. A.Ş. tarafından geçirildiği anlaşılmakta ise de; adı geçen şirketin kamulaştırma yetkisi bulunmadığından, kamulaştırma yetkisi bulunan idare davaya dahil edilerek sonucunagöre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması,
4)Taşınmazın altından geçirilen içme suyu hattı, kanalizasyon hattı, enerji hattı ile üzerinden geçirilen enerji nakil hattının taşınmazda metrekare olarak kapladığı alanların ölçekli kroki üzerinde yüzölçümleri ile birlikte ayrı ayrı gösterilmesi için fen bilirkişisinden ek rapor alınması sağlanmadan eksik inceleme ile karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalılar ..., ..., ... ve ... Enerji A.Ş. vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 19/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.