Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/954 Esas 2022/4919 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
VEK. AV. ......

Taraflar arasındaki ruhsat devri davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, Adalet Bakanlığınca kanun yararına bozulması istenilmekle; dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, Kayseri ili sınırları içeresinde bulunan ... scil nolu IV. Grup Krom maden ocağı işletme ruhsatı ve işletme izninin satın alındığını, satış bedelinin tam olarak ödendiğini, devir sözleşmesi gereğince iki şirket arasında devir tamamlanıncaya kadar ruhsatın hukuka uygun olarak işletmesinin sürdürülmesi için gerekli işlemlerin satıcı şirketçe yapılıp 25/06/2019 tarihine kadar devrinin yapılması gerektiğini ancak satıcı şirketin bu tarihte devri yapmaktan kaçındığını, tüm edimlerini yerine getirdiğini ileri sürerek Kayseri ili sınırları içeresinde bulunan ... sicil nolu ... erişim nolu IV. Grup (krom) madeninin işletme izni ve işletme ruhsatı ile birlikte Erciyes İnşaat Mad. San. Ve Tic.Ltd.Şti. 'den alınarak ... San. Tic. Ltd.Şti. 'ye verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davacı şirket tarafından açılan davayı kabul ettiklerini bildirmişlerdir.
Mahkemece, HMK 308. maddesine göre kabulün, davacının talep sonucuna davalının kısmen veya tamamen muvafakat etmesi olduğu, davalının kabul beyanının HMK 309. maddede belirlenen şartları uygun olup HMK 311 maddeye göre feragat ve kabul kesin hüküm gibi sonuç doğuracağından davanın kabul nedeniyle, maden işletme ruhsatlarının davacıya devir ve tesciline ilişkin talebinin kabulü gerektiği fakat 3213 sayılı Maden Kanunu ve Maden Yönetmeliğinin 82. maddesi gözetildiğinde maden ruhsatını ve sahasını devralacak kişi ve tüzel kişinin bazı yükümlülükleride yerine getirmesi gerektiği, buna göre devralanın devir bedeli yatırması gerektiği gibi, vergi borcu olmadığını ispatlar belge, madencilik yapabileceğini gösterir ibarenin olduğu Ticaret Sicil Gazetesinin, vergi levhasının genel müdürlüğe sunulması gerektiği, maden ruhsatının devri için tarafların anlaşması yeterli olmayıp bahsedilen kanuni hükümlülüklerinde yerine getirilmesi gerektiğinden Mahkemece kurulan hükümde "3213 sayılı Maden Kanunun 5,6,13,27 maddeleri ile Maden Yönetmeliğinin 82. maddesi gereğince yasal koşulların sağlanması" koşulu getirilerek idarenin bu konulardaki denetim hakkının saklı tutulduğu gerekçeleriyle davanın kabul nedeniyle kabulüne, Kayseri ili ... sicil numarasına kayıtlı ... erişim nolu IV. grup krom maden işletme ruhsatının işletme izni ile birlikte davalı tarafından davacıya devredildiğinin tespiti ile 3213 sayılı Maden Kanunun 5,6,13,27 maddeleri ile Maden Yönetmeliğinin 82. maddesi gereğince yasal koşulların sağlanması halinde işletme ruhsatının davacıya devir ve tesciline karar verilmiştir.
Adalet Bakanlığının 09/09/2021 tarihli yazısında; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297 nci maddesinin ikinci fıkrasında hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerektiğinin belirtildiği, hüküm fıkrasının, kararın esası olup, açık ve infazı mümkün olması gerektiği, şarta bağlı ve terditli olarak hüküm kurulamayacağı, davanın açıldığı tarihteki duruma göre hüküm fıkrasında, asıl talep ile yardımcı talepler hakkında, şüphe ve tereddüdü gerektirmeyecek biçimde, açık olarak karar verilmesi gerektiği, mahkemece, anılan Kanun hükmü de dikkate alınarak açık ve infazında tereddüt oluşmayacak şekilde karar verilmesi gerekirken, yazılı biçimde şarta bağlı hüküm kurulmuş olmasının usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek; hükmün, kanun yararına bozulması talep edilmiştir.
Tespit davaları bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak açılan davalar olup 6100 sayılı HMK'nın 106. maddesinde düzenlenmiştir. Mahkemece, dava konusu edilen maden işletme ruhsatının işletme izni ile birlikte davalı tarafından davacıya devredildiğinin tespitine karar verilmiş olup bu karar tespit hükmü niteliğindedir. Hükümde yer alan yasal koşulların sağlanması halinde işletme ruhsatının davacıya devir ve tesciline yönelik husus tespit hükümünü açıklamakta olup hükmü şarta bağlı hale getirmemektedir. Hüküm bu haliyle HMK 297 maddesinde aykırı olmadığından, usul ve kanuna uygun bulunduğundan Adalet Bakanlığının bu yöne ilişkin kanun yararına temyiz talebinin reddi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığının kanun yararına temyiz talebinin REDDİNE, gereği yapılmak üzere kararın bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 24/052022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.