Mahkemesi :Samsun 1. İş Mahkemesi
Tarihi :25.12.2014
No :2009/234-2014/984

Dava, 1479 sayılı Kanun kapsamında Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ile yaşlılık aylığının iptaline dair Kurum işleminin iptali ve yersiz aylıklar nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemlerine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
23.12.1992 tarihinde davalı Kurum kayıtlarına intikal eden bildirge ile Bafra Bakkallar Odası kaydına istinaden 1479 sayılı Kanun kapsamında Bağ-Kur sigortalılık tescili yapılan davacının, 30.07.1992 tarihine kadar oda kaydının devam ettiğinin belirlenmesi üzerine zorunlu 506 sayılı Kanun kapsamında sigortalılığının başladığı 15.02.1991 tarihine kadar sigortalı kabul edildiği ve söz konusu dönemin primlerini ödeyerek 15.02.1991 – 29.09.1992 tarihleri arasındaki zorunlu ve sonrasındaki isteğe bağlı 506 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığı ile birleştirilmek suretiyle 01.06.2002 tarihinden itibaren kendisine SSK yaşlılık aylığı bağlandığı anlaşılmıştır. Ancak oda ve Kurum kayıtlarındaki denetim sonucunda oda kaydının sahte olduğu belirlenerek Bağ-Kur sigortalılığının ve yaşlılık aylığının iptaline karar verilmesi ve yersiz aylıkların tahsilinin istenmesi üzerine davacı iptal edilen Bağ-Kur sigortalılığının geçerli olduğunun tespiti ile yaşlılık aylığının iptaline dair Kurum işleminin iptali ve yersiz aylıklar nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiş; Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Öncelikle; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Taleple bağlılık ilkesi” başlığını taşıyan 26"ncı maddesinde hakimin, tarafların istem sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği açıklanmış olmakla, hukuk yargılamasına “istemle bağlılık” ilkesi egemen kılınmıştır. Ayrıca; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297’nci maddesinde; “...taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir”
./..
hükmüne yer verilmiş olup, anılan ilkeler uyarınca davacının yersiz aylıklar nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemi hakkında da olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesi isabetsizdir.
Öte yandan; Mahkemece, 5510 sayılı Kanunun Geçici 54"üncü maddesine atıf yapılmak suretiyle davacının oda kaydının geçerli olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Gerçekten de; 6552 sayılı Kanunun 58"inci maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 54"üncü maddede “Mülga 4355 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, mülga 5373 sayılı Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22.03.1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31.12.2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Ne var ki; davacının oda kaydı dava dışı T...G... adlı üyeye ait 621 sıra numaralı kaydın sıra numarasının üzeri çizilerek 641 yazılması, kaydın kazıntı ve silinti ile değiştirilmesi suretiyle oluşturulduğu, Milli Piyango Şube Müdürlüğü"nde davacının kaydı bulunmadığı gibi vergi kaydı olmayan kişilerin milli piyango bayiiliği yapamayacağının bildirildiği, dolayısıyla davacının oda kaydının sahte olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle dava konusu olayda oda kaydının Geçici 54"üncü maddede belirtilen nitelikte oda mevzuatlarına uygun olmaması durumu değil, bir sahtecilik söz konusudur. Dolayısıyla anılan Geçici 54"üncü madde hükmünün olayda uygulanma imkanı bulunmamaktadır.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik inceleme ve araştırma sonucunda yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usûl ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin, bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacıya iadesine, 26.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.