Danıştay 10. Daire 2016/12881 Esas 2021/1921 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/12881
Karar No : 2021/1921

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : … Bakanlığı(… Genel Müdürlüğü) / …
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Onuncu Dairesi'nin 18/03/2016 tarih ve E:2013/2877, K:2016/1520 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının 29/03/2009 tarihinde Diyarbakır İli Vilayet civarında bulunan … yanında yapılan seçim kutlamaları esnasında polis tarafından şiddet ve işkence gördüğünden bahisle sağ gözünün hasar görmesi nedeniyle oluştuğunu ileri sürdüğü 4.000,00 TL tedavi masrafı, iş gücü yoksunluğuna dayalı 36.000,00 TL ve bir başkasının bakımına ihtiyaç duyması nedeniyle maruz kaldığı 30.000,00 TL maddi ile 80.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 150.000,00 TL zararın yasal faizi ile birlikte tarafına ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında, olayda, davacının polis tarafından şiddet ve işkence gördüğü iddia edilmekte ise de, bu durumu kanıtlayıcı davacının iddiaları dışında hiç bir bilgi ve belgenin emniyet kayıtlarına, soruşturma dosyasına veya dava dosyasına sunulamadığı, Emniyet tarafından yapılan araştırmalarda olay tanıklarına ulaşılmak istendiği ancak davacı tarafından bilgi verilmediğinden kişilere ulaşılamadığı, olayın hemen sonrasında davacı ve ailesi tarafından olayın aydınlatılmasına hiçbir şekilde katkı sunulmadığı, davacının yaralanması olayının, idareye yüklenebilen bir eylemden doğduğunun açıkça ortaya konulamadığı başka bir deyişle meydana gelen zarar ile idari faaliyet arasında nedensellik bağının kurulamadığı, davacının yaralanmasında, idarenin tazminat sorumluluğunu gerektiren bir durum saptanamadığından, başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, temyize konu kararın, davalı idare lehine avukatlık ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmı dışındaki kısmının onanmasına, davalı idare lehine avukatlık ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının, davanın, 659 sayılı KHK'nin yürürlük tarihi olan 02/11/2011 tarihinden önce açıldığı dikkate alındığında, davayı hukuk müşaviri eliyle takip etmiş olmasına rağmen, davalı idare lehine vekalet ücreti takdir edilemeyeceği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR_DÜZELTME
TALEP_EDENLERİN_İDDİALARI :Davacı tarafından, idarenin hukuka aykırı eylemi nedeniyle yaralandığı, bu nedenle oluşan zararlarının karşılanması gerektiği, davalı idare tarafından, idareleri lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI_TARAFLARIN_SAVUNMASI : Taraflarca düzeltilmesi istenen kararın lehlerine olan kısımlarının usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY_TETKİK_HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davacının karar düzeltme isteminin reddine, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulüne, Dairemizce verilen kısmen bozma, kısmen onama kararı kaldırılarak, İdare Mahkemesi kararının vekalet ücreti yönünden düzeltilerek onanmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

Düzeltilmesi istenen kararın, İdare Mahkemesi kararının redde ilişkin kısmının onanmasına yönelik bölümünün incelenmesi:
Danıştay dava daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz üzerine verilen kararları hakkında, ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmaya devam edilen) 54. maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir. Davacının kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar ise, anılan maddede yazılı nedenlerden hiçbirine uymamaktadır.
Bu nedenle, kararın bu kısmının düzeltilmesine yönelik istemin reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Düzeltilmesi istenen kararın, İdare Mahkemesi kararının davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının bozulmasına yönelik kısmının incelenmesi:
Davalı idarenin kararın düzeltilmesi dilekçesinde vekalet ücreti yönünden ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmaya devam edilen) 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 18/03/2016 tarih ve E:2013/2877, K:2016/1520 sayılı kararının İdare Mahkemesi kararının davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının bozulmasına yönelik kısmı kaldırılarak, bu kısım yönünden uyuşmazlık yeniden incelendi:


İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, "Temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı" hükme bağlanmıştır.
21/12/2011 tarih ve 28149 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve Mahkeme kararı tarihi itibariyle uyuşmazlığa uygulanan 2012 Yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin "Tarifelerin üçüncü kısmına göre ücret" başlıklı 12. maddesinde; "Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, (yedinci maddenin ikinci fıkrası, dokuzuncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile onuncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Tarifenin "Manevi tazminat davalarında ücret" başlıklı 10. maddesinde ise " (1) Manevi tazminat davalarında avukatlık ücreti, hüküm altına alınan miktar üzerinden Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez. (3) Bu davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur. (4) Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından avukatlık ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir." düzenlemesi yer almaktadır.

Dava, 70.000,00 TL maddi ile 80.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 150.000,00 TL tazminat istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesi'nce, davanın reddine, reddedilen maddi tazminat için 7.650,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı idarelere verilmesine karar verilmiştir.
Maddi tazminat talebiyle açılan davalarda, davanın tümden ret veya kısmen kabul kısmen de retle sonuçlandığı durumlarda kabul edilen tazminat miktarının önemli kısmının vekâlet ücreti olarak davalı idareye ödenmesi, açılan tazminat davasını davacı açısından anlamsız hale getirmekte, bazı olaylarda ise, davacının dava açılmadan önceki durumundan daha kötü bir duruma girmesine neden olmakta, bu durum, gerek Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru kararlarında gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında mahkemeye erişim hakkının ihlali olarak değerlendirilmektedir. Tümden ret ya da kısmen kabul, kısmen ret ile sonuçlanan maddi tazminat davalarında, taraflar lehine hükmedilecek vekalet ücretinin, kişilerin hak arama özgürlüğü kapsamındaki mahkemeye erişim hakkını ihlal etmeden ne şekilde hesaplanacağı konusunda Tarifenin 10. maddesinin 2. ve 3. fıkralarına paralel bir düzenlemeye yer verilmemiş olması nedeniyle, reddedilen maddi tazminatın Tarifenin üçüncü kısmına göre belirleneceğine ilişkin Tarife hükmünün ihmal edilmesi, hakkaniyete daha uygun olacaktır.
Yukarıda yer alan açıklamalar uyarınca, İdare Mahkemesince, maddi tazminat isteminin tamamı için ret hükmü kurulmasına rağmen davalı idare lehine nispi vekâlet ücreti hükmedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Bu durumda, reddedilen maddi tazminat yönünden davalı idare lehine Mahkeme kararı tarihi itibarıyla yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, maktu olarak belirlenen 600,00 TL vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, Mahkeme kararının hüküm fıkrasında yer alan "659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen maddi tazminat miktarı üzerinden nispi olarak belirlenen 7.650,00 TL ve reddedilen manevi tazminat miktarı üzerinden maktu olarak belirlenen 600,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine," ibaresinin "659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen maddi tazminat için maktu olarak belirlenen 600,00 TL ve reddedilen manevi tazminat için belirlenen 600,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine," şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının karar düzeltme isteminin reddine,
2. Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 18/03/2016 tarih ve E:2013/2877, K:2016/1520 sayılı kararının vekalet ücretine ilişkin kısmının kaldırılmasına, davacının temyiz isteminin İdare mahkemesi kararının maddi tazminata ilişkin hükmedilen nispi vekalet ücreti yönünden kabulüne,
3. Davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı sayılı kararının hüküm fıkrasında yer alan "659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen maddi tazminat miktarı üzerinden nispi olarak belirlenen 7.650,00 TL ve reddedilen manevi tazminat miktarı üzerinden maktu olarak belirlenen 600,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine," ibaresinin "659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen maddi tazminat için belirlenen maktu olarak 600,00 TL ve reddedilen manevi tazminat için belirlenen 600,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine," şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 26/04/2021 tarihinde davacının karar düzeltme isteminin reddine ilişkin kısmında oybirliği, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulüne ilişkin kısmında oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.


(X)-KARŞI OY :
659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca idareler lehine vekalet ücreti takdirinin, ancak bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği 02/11/2011 tarihinden sonra açılan davalarda söz konusu olabileceği, bakılmakta olan davanın bu tarihten önce açıldığı dikkate alındığında, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiği, temyize konu mahkeme kararının bu kısmında hukuki isabet bulunmadığından, Danıştay Onuncu Dairesince verilen ve düzeltilmesi istenilen karar ile bozulduğu ve bu bozma kararının hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalı idarenin, kararın düzeltilmesi isteminin reddine karar verilmesi gerektiği oyuyla Dairemizin kararının davalı idarenin kararın düzeltilmesi isteminin kabulüne ilişkin kısmına katılmıyorum.