Danıştay 10. Daire 2020/6703 Esas 2021/1933 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/6703
Karar No : 2021/1933

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı / …
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kabule ilişkin kısmının davalı idare tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, … Devlet Hastanesinde 24/02/2010 tarihinde uygulanan kas içi enjeksiyon sonucunda siyatik sinirinde hasar oluştuğundan ve sakat kaldığından bahisle uğranıldığı ileri sürülen zararlara karşılık 60.000,00 TL maddi, 60.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince, davanın reddi yolunda verilen kararın Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 19/04/2018 tarih ve E:2014/920, K:2018/3882 sayılı kararı ile maddi tazminat isteminin reddine ilişkin kısmının onanması, manevi tazminat isteminin reddine ilişkin kısmı ile reddedilen maddi tazminat yönünden idare lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının bozulması üzerine bozma kararına uyularak bozulan kısım yönünden davanın incelenmesi neticesinde verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; davacıya enjeksiyon uygulaması öncesi enjeksiyonun sonuçlarının ve olası komplikasyonlarının anlatılarak bu işleme rıza gösterdiğine dair yazılı ve imzalı aydınlatılmış onamının alınmadığının ara kararına verilen cevaptan anlaşıldığı, buna göre davacının aydınlatılma ve onay verme hakkının elinden alınması sebebiyle yürütülen sağlık hizmetinin gereği gibi işletilmediği, bu durumun davacıda endişe ve üzüntüye yol açacağı gerekçesiyle davacının manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 40.000,00 TL manevi tazminatın 20/12/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, kararın sağlık hizmetlerini sunulamaz hale getireceği, bozma kararında ilk derece mahkemesine araştırma mükellefiyetinin yüklendiği, araştırmanın mevzuata ve sağlık hizmetinin işleyişine uygun olarak yapılmadığı, mevzuatı gereği büyük cerrahi uygulamalar için yazılı şekil şartının arandığı, rızanın yazılı olmasını şart koşan karar verilmeden önce bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiği, davacının enjeksiyon yapılması maksadıyla başvurusunun bu rızayı verdiğini gösterdiği, uygulamada özel sağlık kuruluşları ve kamu sağlık kuruluşlarında milyonlarca enjeksiyonun yapıldığı, yazılı rıza şartının her halde aranmasının sistemi işlemez hale getireceği, bu yöndeki kararlar üzerine Bakanlıklarınca hazırlanan Genelgede, enjeksiyon uygulamasının büyük cerrahi ameliye olmadığı, bu sebeple hastaların sözel olarak bilgilendirilmelerinin gerekli ve yeterli olduğu, yazılı onam alınması zorunluluğunun bulunmadığının belirtildiği, kararın hukuka aykırı olduğu belirtilerek kararın kabule ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, tetkik hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacının boğaz ağrısı şikayetiyle gittiği ve yatışının yapıldığı … Devlet Hastanesi kulak burun boğaz servisinde 24/02/2010 tarihinde uygulanan intramüscüler dicloren enjeksiyon sonrası sol bacağında ağrı gelişmiş, yapılan nörolojik muayenede siyatik nöropati ön tanısı konulmuştur.
Konya Numune Hastanesinin … tarihli ve … sayılı Özürlü Sağlık Kurulu Raporunda sol siyatik sinir hasarı tanısı ile kesin raporun sinir iyileşme dönemi sonrası verilmesi gerektiği belirtilerek AFO kullanması önerilmiş ve %15 özür oranı belirtilmiştir.
Yine … Devlet Hastanesinin 06/10/2010 tarihli EMG sonucunda; "bulguların solda siyatik sinirin parsiyel nöropatisine işaret ettiği" rapor edilmiştir.
Bunun üzerine davacı tarafından, yapılan tetkiklerde siyatik sinirinin zedelendiğinin tespit edildiği, hatalı enjeksiyon nedeniyle sakat kaldığı ileri sürülerek maddi ve manevi tazminat talebiyle 20/12/2010 tarihinde … İdare Mahkemesi nezdinde açılan davada merciine tevdii kararı verilmesi ve bu kararın idareye tebliğinin ardından davacının tazminat talebinin zımnen reddi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.
Yargılama sürecinde Mahkemenin sevki üzerine, … Üniversitesi Tıp Fakültesi … Araştırma Hastanesince düzenlenen 06/02/2013 tarihli EMG raporunda, "incelenen motor ve duyusal sinir iletileri, F yanıtları, iğne EMG incelemesi normal sınırlardadır." denilmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
İdarenin, yürütmekle yükümlü olduğu bir kamu hizmetini gereği gibi yerine getirme, bu hizmetin işleyişini sürekli olarak kontrol etme, hizmetin yürütülmesi sırasında gerekli önlemleri alma, hizmeti yürütecek personelin ve hizmete özgülenen araçların seçiminde gerekli dikkat ve özeni gösterme ve denetimi yapma yükümlülüğünü ihlal etmesi neticesinde hizmetin hiç işlememesi, kötü veya geç işlemesi idarenin hizmet kusurunu oluşturur. Dolayısıyla hizmet kusuru nedeniyle bir zarar verilmiş olması halinde, idarenin meydana gelen zararları tazmin sorumluluğu bulunmaktadır.
Manevi tazminat, mal varlığında meydana gelen bir eksilmeyi karşılamaya yönelik bir tazmin aracı değil, tatmin aracıdır. Olay nedeniyle duyulan elem ve ızdırabı kısmen de olsa hafifletmeyi amaçlar. Belirtilen niteliği gereği manevi tazminatın zenginleşmeye yol açmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Manevi zararın varlığı, sadece şeref, haysiyet ve onur kırıcı işlem ve eylemlere ya da kişilerin vücut bütünlüğünde meydana gelen sakatlık haline veya ölüm nedeniyle ağır bir elem, üzüntü duyulması şartına bağlı olmayıp, idarenin yürütmekle yükümlü olduğu kamu hizmetini gereği gibi eksiksiz olarak sunamaması nedeniyle ilgililerin yeterli hizmet alamamalarından dolayı üzüntü ve sıkıntı duymaları manevi zararın varlığı ve manevi tazminata hükmedilmesi için yeterli bulunmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacının enjeksiyon öncesi enjeksiyonun komplikasyonları hakkında bilgilendirilerek rızasının alındığına ilişkin aydınlatılmış onam belgesinin olmadığı, dolayısıyla enjeksiyon uygulaması öncesi komplikasyonlar hakkında bilgilendirme yapılarak onam alınmamış olmasının davacıda, sağlık hizmetinin gerektiği gibi yürütülmediği konusunda endişe ve üzüntüye yol açtığı görülmektedir.
Bununla birlikte, manevi zararın manevi tazminatın zenginleşme aracı olamayacağı ilkesi de gözetilerek manevi tatmin sağlayacak, idarenin kusurunu ortaya koyacak şekilde makul bir tutarın ödenmesine karar verilmek suretiyle giderilmesi gerekmektedir.
Temyize konu Mahkeme kararıyla, tazmini istenen zarara neden olan olayın gelişimi göz önünde bulundurularak 60.000,00 TL'lik manevi tazminat isteminin 40.000,00 TL'lik kısmı kabul edilmiş ise de; … Devlet Hastanesinde 24/02/2010 tarihinde uygulanan enjeksiyon sonucu davacıda siyatik sinir hasarı meydana gelmiş olmakla birlikte, yargılama sürecinde … Üniversitesi Tıp Fakültesi … Araştırma Hastanesince düzenlenen 06/02/2013 tarihli EMG raporunda, "incelenen motor ve duyusal sinir iletileri, F yanıtları, iğne EMG incelemesi normal sınırlardadır." denildiği, bu rapora göre sinir iyileşmesinin gerçekleştiği böylece davacıda kalıcı bir sakatlık meydana gelmediği anlaşılmaktadır.
Olayda; idarenin yükümlülükleri yerine getirmemesi kapsamında kusurunun ağırlığı ve zararın niteliğiyle birlikte davacıda kalıcı bir sakatlık halinin meydana gelmediği de dikkate alındığında, davacı için hükmedilen manevi tazminat miktarının fazla olduğu görüldüğünden, temyize konu Mahkeme kararının manevi tazminat isteminin kabulüne yönelik kısmında hukuki isabet bulunmamış ve Mahkemece manevi tazminatın amaç ve niteliği dikkate alınarak hükmedilecek manevi tazminat miktarının yeniden belirlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın kısmen kabulü ile kısmen reddi yolunda verilen temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kabule ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/04/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.