Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2013/19360 Esas 2013/28373 Karar Sayılı İlamı

13. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/19360
Karar No: 2013/28373

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2013/19360 Esas 2013/28373 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, bonoya dayalı alacaklı olduğu için takip işlemi yapmış ancak davalının itirazı ile takip durdurulmuştur. Davacı, itirazın iptali ve icra inkar tazminatının tahsili için dava açmıştır. Davalı, teminat gösterilmediğini ve imzanın kendisine ait olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir. Mahkeme, davacının teminat göstermemesi nedeniyle davanın usulden reddine karar vermiştir. Ancak, MÖHUK’un 48/1 ve HMK’nın 84. maddelerine göre, Türkiye’de Türk vatandaşı olan davacının teminat gösterme mecburiyetinin bulunmadığı belirtilerek karar bozulmuştur.
MÖHUK’un 48/1 maddesi, Türkiye’de dava açan veya icra takibi yapan yabancıların mahkemenin veya icra dairesinin belirleyeceği teminatı gösterme zorunluluğunu düzenlerken, HMK’nın 84. maddesi, Türkiye’de mutad meskeni olmayan Türk vatandaşlarının yargılama giderlerini karşılamak üzere teminat yatırma zorunluluğu getirmektedir.

13. Hukuk Dairesi 2013/19360 E. , 2013/28373 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR
Davacı, davalıdan bonoya dayalı olarak alacaklı olması nedeniyle önce kambiyo senetlerine mahsus takip yaptığını,davalının icra mahkemesinde açtığı dava ile bonoda keşide yeri bulunmadığı gerekçesiyle takibin iptaline karar verilmesi üzerine ilamsız takip yaptığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu ileri sürerek; itirazın iptali ile icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davacının ... vatandaşı olması nedeniyle teminat göstermesi gerektiğini ve senetteki imzanın kendisine ait olmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davacının ... vatandaşı olması nedeniyle davacıya verilen kesin süreye rağmen bu teminatın yatırılmadığı,HMK 114/1-ğ teminat gösterilmesinin dava şartı olarak sayıldığı, 115/2. maddesine göre dava şartının bulunmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş,hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Bir davanın açılmasındaki teminat yatırılması yükümlülüğü hem Hukuk Muhakemeleri Kanunun 84 ve devamı maddelerinde hem de yabancı ile ilgili davalarda 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun un 48. maddesinde düzenlenmiş bulunmaktadır.
Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku hakkındaki Kanun’un (MÖHUK) 48/1 maddesi hükmüne göre kural olarak Türk
Mahkemesinde dava açan, davaya katılan veya ...’de İcra takibi yapan alacaklı gerçek veya tüzel kişi, yabancı ise, yargılama giderleri veya takip giderleriyle karşı tarafın zarar veya ziyanını karşılamak üzere mahkemenin veya İcra Dairesinin belirleyeceği teminatı göstermek zorundadır. Benzer bir düzenleme HMK 84. maddesinde yapılmak suretiyle Türkiyede mutad meskeni olmayan Türk vatandaşları için karşı tarafın yargılama giderlerinin karşılanması amacıyla teminat yatırma zorunluluğu getirilmiştir.
Somut uyuşmazlığa konu olayda davacı dava tarihinden önce 10.08.1998 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığını tekrar kazanmış olup,dosya içinde mevcut nüfus kayıt örneğine göre davacının Türkiyede yerleşim yerinin bulunduğu anlaşılmaktadır.Öyle ise mahkemece davacının her iki yasal düzenleme kapsamında teminat gösterme mecburiyetinden muaf olduğu kabul edilmeli ve işin esasına girilerek hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddine dair karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup,bozmayı gerektirir.
SONUÇ; Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 18.11.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.