Mahkemesi : Bursa 4. İş Mahkemesi

Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davacı ile davalı ... Müh. Isı Sist. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ... Müh. Isı Sist. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı 24.02.2009 tarihinde asıl davayı açarak dava dilekçesinde her üç davalıdan 20.000,00 TL maddi tazminat talebinde bulunmuş, aşamalarda maddi tazminat istemini 129.234,38 TL’ye ıslah etmiş, 14.05.2018 tarihinde 2018/319 Esas numaralı birinci birleşen dava dosyasını açarak aynı davalılardan 70.000,00 TL manevi tazminat talep etmiş, davacı son olarak 17/03/2020 tarihinde 2020/205 Esas numaralı ikinci birleşen dava dosyasını açarak aynı davalılardan 30.454,77 TL maddi tazminat isteminde bulunmuştur.
II-CEVAP
Davalılar davaya cevaplarında davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince davalı ... Deri San. Tic. Ltd. Şti. yönünden kusuru bulunmadığından bahisle davanın reddine, diğer davalılar yönünden davacının asıl ve 2020/205 Esas numaralı ikinci birleşen dava dosyası yönünden davacı lehine toplamda 159.689,15 TL maddi tazminat ödenmesine karar verilmiş, 2018/319 Esas numaralı birinci birleşen dava dosyasındaki manevi tazminat talebi hakkında hüküm kurulmamış ancak sonrasında davacı vekilinin bu konuda başvuruda bulunması üzerine mahkemece HMK’nın 305/A maddesi gereğince 09/12/2020 tarihli ek kararla 35.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ... ve ... Müh. Isı Sist. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.‘nden tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi kararına karşı davacı ile davalı ... Müh. Isı Sist. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ... Müh. Isı Sist. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. temyiz dilekçesinde özetle, ek kararla manevi tazminata hükmedilmesinin hatalı olduğunu, ihbar olunan sigorta şirketlerinin karar başlığında gösterilmeleri gerektiğini, kusur oranlarının hatalı tespit edildiğini, kendilerine verilen kusurun fazla olduğunu, kazaya asıl olarak davacının dikkatsizlik ve tedbirsizliğinin neden olduğunu, maddi tazminatın fazla olduğunu, ücretin hatalı tespit edildiğini, davacının asgari ücretle çalıştığını, manevi tazminatın fazla olduğunu, davacının maddi ve manevi tazminat taleplerinin zamanaşımına uğradığını ileri sürmüştür.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosya kapsamından, davacının asıl davayı açarken adli yardım talebinde bulunduğu, ancak mahkemenin 13/10/2009 tarihli 3. celsede davacının adli yardım talebinin reddine karar verdiği, aşamalarda 31/10/2017 tarihli ilk bilirkişi hesap raporu alındıktan sonra davacı tarafın maddi tazminat istemini bu rapor doğrultusunda 15/05/2018 tarihinde 129.234,38 TL’ye ıslah ettiği, ıslah dilekçesi ile ıslah harcı yatırılmadığı ve yine adli yardım talebinde bulunulduğu, mahkeme bu adli yardım talebini değerlendirmediği gibi davacının yatırması gereken ıslah harcını sonradan da ikmal etmediği, davacının manevi tazminat istemine ilişkin 2018/319 Esas numaralı birinci birleşen dava dosyasının dava dilekçesinde de adli yardım talebi bulunduğu, yine bu birleşen dava açılırken yatırılması gereken başvuru harcı ve peşin harcın da yatırılmadığı, mahkemenin bu birleşen dosyanın dava dilekçesi ile ileri sürülen adli yardım talebini de değerlendirmediği, yine davacı tarafın bu dava dosyasını açarken yatırması gereken başvuru harcı ve peşin harcı sonradan ikmal de etmediği anlaşılmaktadır.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 2. maddesinde "Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir.", 15. Maddesinde "Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispi esas üzerinden, işlemin nev"i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır.", 16/4. maddesinde "Noksan tespit edilen değerler hakkında 30"uncu madde hükmü uygulanır.", 21. maddesinde "Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınır", 28. maddesinde "Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. Şu kadar ki, ölüm ve cismani zarar sebebiyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında peşin alınan harcın oranı yirmide bir olarak uygulanır.", 30. maddesinde "Yargılama sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o oturum için yargılamaya devam olunur, takip eden oturuma kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409 uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın işleme konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.", 32. Maddesinde "Yargı işlemlerinden alınacak harclar ödenmedikçe mütaakıp işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmiyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır. "hükümleri, 6100 sayılı HMK‘nın 120/1. Maddesinde ise" (1) Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır... hükmü yeralmaktadır.
Eldeki dava iş kazasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkin olup nispi karar ve ilam harcına tabidir. Davacı yönünden kabul edilmiş bir adli yardım talebi de bulunmadığına göre ıslah harcı ve manevi tazminat istemine ilişkin 2018/319 Esas numaralı birinci birleşen dava dosyası açılırken alınması gereken başvuru harcı ve peşin harcın yatırılmadığı gözden kaçırılarak asıl dava dosyasında ıslah edilen maddi tazminat tutarı üzerinden hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi 09/12/2020 tarihli ek kararla davacı lehine manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi de hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, asıl dava dosyasında ıslah harcı ve 2018/319 Esas numaralı birinci birleşen dava dosyasında ise başvuru harcı ve peşin harç eksikliklerinin giderilmesi için davacı tarafa usulüne uygun olarak süre tanınması, belirlenecek süre içerisinde noksan harçlar yatırılmaz ise 2020/205 Esas numaralı ikinci birleşen dava dosyasını tefrik ettikten sonra, asıl dava ve 2018/319 Esas numaralı birinci birleşen dava dosyası yönünden 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 30. maddesinin son cümlesi ve 6100 sayılı HMK"nın 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılmasına ve sonrasında yasal süresi içinde noksan harçlar ödenip, davanın yenilenmemesi halinde davanın açılmamış sayılmasına karar vermekten ibarettir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı ... Müh. Isı Sist. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Müh. Isı Sist. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 06.07.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi