10. Hukuk Dairesi 2020/7299 E. , 2021/9694 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Bakırköy 26. İş Mahkemesi
Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince ilâmda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı taraf avukatlarınca istinaf yoluna başvurulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesince davalı ... Boya San. ve Tic.A.Ş.’nin istinaf başvurusunun esastan reddine, diğer tarafların istinaf başvurularının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesince verilen kararın davalılar avukatlarınca duruşmalı temyiz edilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 22/06/2021 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü duruşmalı temyiz eden davalı ...Ş. adına ve davacılar adına gelen olmadı. Duruşmalı temyiz eden davalı ... Boya San. ve Tic.A.Ş. adına Av. Şevval Salkım geldi. Duruşmaya başlanarak, hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı günde Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
I-İSTEM
Davacılar dava ve talep artırım dilekçeleri ile eş için 208.132,70 TL maddi, 250.000,00 TL manevi, çocuk için 73.647,44 TL maddi, 100.000,00 TL manevi tazminatın tahsilini talep ve dava etmişlerdir.
II-CEVAP
Davalılar davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince her iki davalı yönünden davalı ... şirketinin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla davacı eşin maddi tazminat isteminin kabulüne, çocuk lehine 71.623,37 TL maddi tazminat ödenmesine, davalı işveren ... Boya San. ve Tic. A.Ş. yönünden her iki davacı lehine 60.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı taraflarca istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesince davalı ... Boya San. ve Tic. A.Ş.‘nin istinaf başvurusunun esastan reddine, diğer tarafların istinaf başvurularının vekalet ücretleri yönünden kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, her iki davalı yönünden davalı ... şirketinin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla davacı eşin maddi tazminat isteminin kabulüne, çocuk lehine 71.623,37 TL maddi tazminat ödenmesine, davalı işveren ... Boya San. ve Tic. A.Ş. yönünden her iki davacı lehine 60.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ... Boya San. ve Tic.A.Ş. vekili temyiz dilekçesinde özetle, dava dışı işçiye %20 kusur verilmesine karşın zararın tamamından kendilerinin sorumlu tutulmasının doğru olmadığını, hesap raporları arasında çelişki olduğunu, asgari ücret üzerinden hesap yapılması gerektiğini, manevi tazminatların fazla olduğunu,
Davalı ...Ş. vekili temyiz dilekçesinde özetle, dava konusu kazanın karayolunda meydana gelmediğini, kendilerinin sorumlu olmadığını, davalı işveren ... Boya A.Ş’nin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına aykırı davranmış olması nedeniyle doğan sorumluluğunun zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında olmadığını, ihbar olunan ... Sigorta A.Ş. ile davalı işveren arasında tanzim edilen işveren mali mesuliyet sigortasının hiçbir şekilde değerlendirilmediğini, hükme esas alınan bilirkişi hesap raporu ile ona ek olarak alınan hesap raporunun hatalı olduğunu, müteveffanın anne ve babasına gelirden pay verilmeden yapılan hesabın hatalı olduğunu, ücretin hatalı tespit edilidiğini, evlenme indiriminin hatalı uygulandığını, hesap raporunu düzenleyen bilirkişinin aktüer olmadığını, bakiye ömür tablosu olarak TRH-2010 tablosunun kullanılması gerektiğini, payların dağıtılmasında murisin gelirinin %70’inin paylaştırılması gerektiğini, kusurun hatalı tespit edildiğini, müteveffaya verilen kusurun az olduğunu, SGK raporunda müteveffaya %25 kusur verilmişken, eldeki dosyada %20 kusurlu kabul edildiğini, işverene verilen %60 kusurun fazla olduğunu ileri sürmüştür.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosya kapsamından 10/01/2015 tarihinde meydana gelen iş kazasında sigortalının vefat ettiği, Kurum tarafından yapılan tahkikat neticesinde düzenlenen inceleme raporunda olayın iş kazası olarak nitelendirilmesinden sonra müteveffa sigortalının %25, dava dışı işçi Mehmetşah’ın %25, davalı işverenin ise %50 oranında kusurlu oldukları yönünde görüş bildirildiği, mahkemece alınan 01/09/2015 tarihli bilirkişi kusur raporunda müteveffa sigortalının %20, dava dışı işçi Mehmetşah’ın %20, davalı işverenin ise %60 oranında kusurlu olduklarının değerlendirildiği, aynı olaya ilişkin ceza dava dosyasında aracı kullanan dava dışı Mehmetşah Samur, işyerinin genel müdürü İbrahim Gök ve iş güvenliği uzmanı Nurullah Gök’ün yargılandıkları, ilk derece ceza mahkemesince genel müdür İbrahim"in ve müteveffanın tali, sürücü Mehmetşah"ın asli kusurlu olduğu, iş güvenliği uzmanı Nurullah"ın ise kusurunun bulunmadığı kabulünden hareketle Nurullah Gök’ün beraatine, diğer sanıkların mahkumiyetlerine kararı verildiği, bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesinin 2017/2278 Esas sayılı kesin nitelikteki kararı ile istinaf başvurularının esastan reddine karar verildiği, yine aynı iş kazası olayından dolayı Kurum ödemelerinin tahsili için açılan rücuan tazminat dava dosyasında hükme esas alınan bilirkişi kusur raporunda ... Boya San. ve Tic. A.Ş. "nin %58, davalı şirketin diğer işçisi aracı kullanan Mehmetşah Samur"un %20, davalı İbrahim Gök"ün %2, müteveffanın %20 kusurlu oldukları yönünde görüş bildirildiği, anılan rücu dava dosyasında verilen karara karşı istinaf yoluna başvurulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi‘nin 2021/248 Esas sayılı kararı ile vekaletname ve harç eksikliğinden dosyanın mahalline geri çevrilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
İş kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davalarında zararlandırıcı olaya neden oldukları ileri sürülen kişi veya kişilerin kusur oranlarının kesin olarak tespiti hem maddi hem de manevi tazminat miktarını doğrudan etkilemesi bakımından önem taşımaktadır. Zira maddi tazminat davalarında sigortalının veya hak sahiplerinin kazanç kaybının hesaplanmasında davacı veya hak sahibinin kendi kusuru oranında tespit olunan kazanç kaybından indirim yapılacağı gibi yine manevi tazminat davalarında hükmedilecek manevi tazminat miktarının takdirinde tarafların kusur durumu mahkemece öncelikle dikkate alınacaktır.
Somut olayda Kurum tarafından yapılan tahkikat sonucu düzenlenen inceleme raporunda, ceza dava dosyasında, rücuan tazminat dava dosyasında ve eldeki iş kazasından kaynaklanan tazminat dava dosyasında belirlenen kusur oranları arasındaki çelişki giderilmeksizin sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Kabul ve uygulamaya göre de davalı ... şirketinin karar ve ilam harcından sorumlu olacağı kısmın hesaplanmasında hataya düşülmesi doğru olmadığı gibi bölge adliye mahkemesi karar ilamında karar tarihinin 01/04/2019 olarak belirtilmesine karşın gerekçeli kararın yazıldığı tarihin 26/03/2019 tarihi olarak belirtilmesi nedeniyle tarihler arasında hayatın olağan akışına uygun düşmeyen bir fark oluşturulması isabetsizdir.
Mahkemece yapılacak iş, ceza dava dosyası ve rücuan tazminat dava dosyasının aslı veya onaylı örnekleri celp edildikten sonra kusur oranları üzerinden oluşan usuli kazanılmış hakları dikkate alarak tamamı iş güvenliği uzmanlarından oluşan heyetten kusur raporları arasındaki çelişkilerin giderilmesi, kusurun oran ve aidiyetinin tereddütsüz olarak tespiti noktasında yeni bir kusur raporu almak, sonrasında yeni bir bilirkişi hesap raporu alınmasının gerekmesi halinde alınacak yeni hesap raporunda 04.02.2018 tarihli bilirkişi hesap raporundaki bilinen(iskontosuz) ve bilinmeyen(iskontolu) dönem başlangıç ve bitiş tarihlerini değiştirmeden aynen kullanarak davacıların maddi zarar tutarlarını belirlemek ve yine kusur oranları dışında oluşan usuli kazanılmış hakları da gözeterek oluşacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK"nın 373/2. maddesi gereği BOZULMASINA, sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, davalı ... Boya San. ve Tic.A.Ş. avukatı yararına takdir edilen 3.050,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıya yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 06.07.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.